Erkenning voor de tropische geneeskunde

De terugkerende tropenarts tot basisarts te reduceren, getuigt van een grove onderwaardering van de kwaliteit van zijn opleiding. (MC 2000/nr. 14, blz. 510).

Ik heb acht jaar gewerkt als provinciaal internist in Kenia en begeleidde onder andere vers uitgezonden Nederlandse tropenartsen gedurende hun eerste halfjaar. Deze artsen leerden zich snel aan te passen aan moeilijke omstandigheden, eenvoudige oplossingen te zoeken voor frustrerende situaties, culturele verschillen te hanteren in hun omgang met collega’s en patiënten, zich te onttrekken aan een verlammende bureaucratie, de beperkingen van de westerse geneeskunde te ervaren en grote verantwoordelijkheden binnen hun vak te dragen. Eigenschappen die je iedere huisarts zou toewensen.

Maar ook binnen het medische vak deden zij een zeer ruime en diepgaande kennis en ervaring op. Curatief: de tropenarts ziet veel patiënten met uitgesproken signs en symptoms. Diagnostisch vormt zijn ‘materiaal’ een mer à boire. Je zult nergens de fysische diagnostiek beter leren beheersen dan in de tropen. Polyfarmacie is vrijwel uitgesloten. Preventief: als districtsarts staat de arts midden in het veld van de volksgezondheid. Hij wordt geconfronteerd met epidemieën, is verantwoordelijk voor programma’s op het terrein van vaccinatie en voeding en gezinsplanning en houdt het overzicht over moeder- en kindzorg. Hij is verantwoordelijk voor de éducation permanente van zijn medewerkers. Hij staat er nooit alleen voor, maar kan te allen tijde de hulp inroepen van collega’s, specialisten of een flying doctors service. De communicatiemogelijkheden zijn tegenwoordig vrijwel onbeperkt. De Nederlandse tropenarts heeft geleerd met boeken om te gaan, kritisch te denken en heeft in de tropen met minder ontspanningsmogelijkheden en een kortere dag van twaalf uur veel tijd om medische problemen te bestuderen en tot een goede oplossing te brengen. Tropische geneeskunde is in mijn optiek geen inferieure vorm van geneeskunde, is niet onwetenschappelijk of onkritisch, maar daarentegen creatief en uitdagend.

De tropische geneeskunde heeft recht op een erkenning en verdient een betere behandeling door de colleges (CHVG en SRC) dan een afwijzing zonder argumentatie. 

Eefde, april 2000