Effect screening borstkanker klein

De WHO stelde in 2002 dat borstkankerscreening bij vrouwen van 50 tot 69 jaar de mortaliteit met een kwart reduceert. Noorse onderzoekers concluderen dat het effect veel kleiner is. Ze publiceerden hun bevindingen op 23 september in The New England Journal of Medicine.

In Noorwegen is vanaf 1996 geleidelijk een screeningsprogramma voor borstkanker ingevoerd voor vrouwen tussen de 50 en 69 jaar. Sinds 2005 heeft dat programma, waarin niet alleen screening maar ook een multidisciplinaire behandeling wordt geïntroduceerd, landelijke dekking. Mette Kalager c.s. onderscheidden vier groepen: vrouwen die in de periode 1996-2005 elke twee jaar een mammografie kregen (de screeninggroep), vrouwen die in dezelfde periode nog niet werden gescreend, en twee gematchte controlegroepen uit de periode 1986-1995.

Van de 40.075 vrouwen die tussen 1986 en 2005 de diagnose borstkanker kregen, overleden er 4791 (12%) aan deze ziekte. In de screeninggroep was – vergeleken met een historische controlegroep – een relatieve afname in sterfte van 28 procent te zien. De vrouwen die niet werden gescreend, hadden 18 procent minder kans om aan borstkanker te overlijden dan de vrouwen uit de controlegroepen. Het nieuwe programma zorgde dus voor een relatieve afname van 10 procent in mortaliteit door borstkanker. Slechts een derde van deze afname werd echter door de screening zelf veroorzaakt, want andere factoren – waaronder een betere behandeling – waren ook van invloed op de uitkomst.

In een begeleidend commentaar berekent H. Gilbert Welch op basis van het Noorse onderzoek dat 2500 vrouwen tien jaar lang moeten worden gescreend om één dode door borstkanker te voorkomen. De andere vrouwen hebben een grote kans op een vals-positieve uitslag of overbehandeling, met alle schadelijke consequenties van dien.

Shannon Plaxton

N Engl J Med 2010; 363: 1203-10: Effect of Screening Mammography on Breast-Cancer Mortality in Norway

N Engl J Med 2010; 363: 1276-8: Screening Mammography — A Long Run for a Short Slide?

• Meer nieuws