Een zetje in de goede richting
Plaats een reactiePersoonlijke coach traint sociale vaardigheden aios
Aios in het Medisch Centrum Alkmaar die op problemen stuiten in de omgang met hulpverleners en patiënten, kunnen persoonlijke begeleiding krijgen van een communicatiespecialist. Een paar gesprekken zetten de aios vaak alweer op het goede spoor.
Het nieuwe leren heeft in de medische vervolgopleiding zijn intrede gedaan. En daardoor worden aan de communicatieve vaardigheden - één van de zeven competenties die de aanstaande arts moet beheersen - aanmerkelijk hogere eisen gesteld dan in het verleden. Persoonlijke begeleiding door een trainer/coach kan dan haar waarde bewijzen. Het Foreest Instituut, het opleidingsinstituut van het Medisch Centrum Alkmaar, biedt opleiders en artsen in opleiding tot specialist (aios) begeleiding op maat aan.
Het idee hiervoor is afkomstig van de specialistenopleiders van het Medisch Centrum Alkmaar. Zo nu en dan meldden zij zich bij coaches (in dit geval een psycholoog) van het Foreest Instituut met de vraag eens mee te lopen met een arts-assistent omdat er iets aan diens communicatie schortte. Vaak lukte het hun niet om te achterhalen waar het misging en daarom wilden ze graag de mening horen van een communicatiedeskundige.
Een arts met een wat hoekig karakter wordt tegenwoordig niet meer geaccepteerd. Goede communicatie is niet alleen van belang in het contact met de patiënt, maar ook met andere zorgverleners. Nieuwe werkwijzen met veel multidisciplinaire verbanden en andere complexe samenwerkingsvormen vereisen goede sociale vaardigheden. CanMeds 2000, het nieuwe model voor de medische vervolgopleidingen, sluit daar met zijn zeven competentiegebieden op aan.
De begeleiding die het instituut biedt, kan het beste duidelijk worden gemaakt aan de hand van een beschrijving van de praktijk. Twee voorbeelden.
Acteur
De begeleiding van het Foreest Instituut bestaat in de regel uit drie intakegesprekken van een half uur: één met de opleider, één met de aios en één met hen beiden. Vervolgens loopt de coach gemiddeld één of twee dagdelen mee op de poli of de verpleegafdeling. Daarna volgen drie gesprekken van anderhalf uur tussen de coach en de aios. Soms wordt daarbij een acteur ingehuurd voor het oefenen van gesprekken die specifiek zijn gericht op de punten die aan de orde zijn geweest. Tot slot volgt de evaluatie, waarbij ook de opleider aanwezig is.
Voor een specialist-opleider blijkt het vaak moeilijk communicatiestoringen van de aios op de juiste manier te benoemen. Bovendien zijn sommige situaties communicatief erg lastig en kan niet iedere opleider zelf op dat moment het goede voorbeeld geven. Een aios heeft soms een beeld van een bepaald type arts in zijn hoofd waarop hij zich richt, en dat hoeft niet altijd de opleider te zijn. Soms ontbreekt ook simpelweg de klik tussen aios en opleider.
Bij een coach spelen deze zaken niet. Zijn positie is neutraal, waardoor de aios zich eerder open durft te stellen dan bij zijn opleider. De coach is ook gewend scherp te observeren en kan de aios concrete feedback bieden. Daarbij kan hij ook de eigen ervaringen in de omgang met de aios betrekken. Van belang is dat op tijd begeleiding wordt gevraagd, zodat de aios voldoende tijd heeft om bij te sturen en te tonen wat hij kan.
Overigens hoeft de vraag niet altijd uit te gaan van de opleider. Ook een aois kan begeleiding vragen.
Redmiddel
Een coach kan de opleider veel werk uit handen nemen, maar er loert ook een gevaar. En dat is dat de coach als een laatste redmiddel wordt ingezet en de communicatie het aspect wordt waarop een verder niet zo goed presterende assistent wordt afgewezen.
Opleiders, aios en Foreest Instituut constateren na een aantal jaren dat persoonlijke begeleiding op communicatief gebied toegevoegde waarde heeft. Daarom heeft het Foreest Instituut besloten de begeleiding aan te bieden aan alle aios die in het MCA in opleiding zijn. De begeleiding past in het concept van de Foreest Medical School, die najaar 2008 van start gaat. Nog belangrijker is de overtuiging dat goede communicatieve vaardigheden thuishoren in de opleiding tot medisch specialist. In het bedrijfsleven is begeleiding op dit terrein heel gewoon. Het wordt tijd dat dit ook gaat gelden voor dokters.
drs. Caroline Buis, trainer/coach Foreest Instituut
drs. Judith Wagter, onderwijskundige Foreest Instituut
Marjolein Voorberg, journalist
dr. Marina Eckenhausen, directeur Foreest Instituut
Correspondentieadres:
; c.c.:
Geen belangenverstrengeling gemeld.
MC-artikelen:
Leerzame openheid: de incidentbespreking tijdens de medisch-specialistische opleiding.
H.P.M. Festen c.s. MC 27 - 4 juli 2008
Het nieuwe opleiden: aios wensen feedback op hun functioneren in de praktijk.
C. Halma en J.L.C.M. van Saase. MC 39 - 28 september 2007
Samen veranderen: een pleidooi voor intervisie van co-assistenten en artsen.
C.J.Kruijthof c.s. MC 44 - 2 november 2001
- Er zijn nog geen reacties
