De nieuwe mannen op VWS

Hugo de Jonge

minister van VWS

Nu nog wethouder in Rotterdam, maar binnenkort vicepremier en minister van VWS: CDA’er Hugo de Jonge (40). Hij zal op het ministerie de ouderenzorg en medisch-ethische vraagstukken op zich nemen. De Jonge geldt al langere tijd als een zeer talentvol en vaardig politicus. Hij wordt geroemd om zijn staat van dienst op de beleidsgebieden waarvoor hij sinds 2010 verantwoordelijk is: onderwijs en zorg. Zo zette hij onder meer beleid in de steigers om kindermishandeling tegen te gaan en bedacht onder de titel ‘Voor mekaar’ een plan om de eenzaamheid onder ouderen in zijn stad aan te pakken. Alle 34 duizend 75-plussers kregen een brief met de vraag of ze een huisbezoek wilden. Vrijwilligers legden die bezoeken af: soms werd vervolgens een wijkteam ingeschakeld, soms werden ouderen geholpen met het zoeken naar activiteiten. De Jonge, die de ouderenzorg in zijn portefeuille zal krijgen, zei september vorig jaar in zijn ‘Nationale Eenzaamheidlezing’: ’Ouderen doen ertoe, ze mogen niet worden afgeschreven. Niet door ons, en niet door zichzelf. (…) Veel van onze ouderen hechten ook aan hun zelfstandigheid en zelfredzaamheid en dat is prima. Maar als de boodschap van zelfredzaamheid ertoe leidt dat zij in eenzaamheid hun leven slijten omdat ze niets meer aan anderen durven te vragen, dan doen we het niet goed en is het hoog tijd voor een andere boodschap.’

Hij stond aan de basis van een betaalbare zorgverzekering

De Jonge kortte zorginstellingen waarvan de bestuurders boven de balkenendenorm verdienden of omdat zij riante ontslagvergoedingen hadden gekregen, onder het motto: ‘Geld voor zorg hoort naar de zorg te gaan. Wij betalen niet mee aan topsalarissen.’ Verder stond hij aan de basis van een betaalbare collectieve zorgverzekering waarvan momenteel ruim 56.000 Rotterdammers gebruikmaken. Minder positief werd zijn voorstel ontvangen om vrouwen die niet in staat zijn tot verantwoord ouderschap, bijvoorbeeld vanwege verslaving of psychische problemen, verplicht anticonceptie op te leggen.

Domineeszoon De Jonge begon zijn carrière als leerkracht en leidinggevende in het onderwijs. In 2004 werd hij beleidsmedewerker onderwijs bij de Tweede Kamerfractie van het CDA. Van 2006 tot 2008 was De Jonge politiek assistent van minister Van der Hoeven en van staatssecretaris Van Bijsterveldt bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In de eerste maanden van 2008 was Hugo de Jonge daarnaast waarnemend politiek assistent van premier Balkenende. Hij kent de Haagse politiek dus van binnenuit.

Bruno Bruins

minister voor medische zorg

VVD’er Bruno Bruins (54) wordt de tweede minister op VWS, en zal zich vooral met de curatieve zorg en sport gaan bezig-houden. De huidige bestuursvoorzitter van het UWV was tijdens Balkenende III staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Dit minderheidskabinet van CDA en VVD was krap acht maanden in functie, van juli 2006 tot eind februari 2007. In een interview dat hij in die periode gaf aan het Leidse universiteitsblad Mare zei hij niet van plan te zijn regeltjes en wetgeving tot op de millimeter te gaan vastleggen: ‘Niet de hele regelgeving en détail uitschrijven, want dat levert een boel handhaving op. Ik wil naar een systeem dat meer maatgevend, kaderscheppend is.’

Niet de hele regelgeving en détail uitschrijven

Bruins kreeg bij zijn aantreden bij het UWV in 2012 de opdracht in drie jaar tijd een half miljard euro te besparen op de uitvoeringskosten. Meer dan vijfduizend banen verdwenen, het UWV zette sterk in op digitalisering van de dienstverlening. Desondanks daalde het aantal klachten dat bij de Nationale Ombudsman over de instantie binnenkwam. In een portret dat in 2014 in de Volkskrant verscheen, stond dat men binnen het UWV blij was met de komst van Bruins, die meer dan zijn voorgangers betrokken was bij de organisatie. ‘Bruins is eerst empathisch, dan zakelijk, eerst terughoudend, dan doortastend.’

Met De Jonge zal hij het wellicht nog eens over de balkenendenorm kunnen hebben: vorig jaar kwam Bruins in het nieuws omdat zijn inkomen daar ruim boven lag. Hij ontving in 2015 meer dan 219.000 euro, ruim boven de toegestane 179.000. Volgens een toelichting in het jaarverslag was dit toegestaan, op grond van de overgangsregeling voor de mensen die vóór het ingaan van de nieuwste WNT-normering waren benoemd.

De nieuwe minister begon zijn werkzame leven bij vervoersbedrijven West-Nederland en HTM. Sinds 1994 was hij ook gemeenteraadslid in Den Haag, en in dezelfde stad werd hij wethouder van Verkeer in 2000. Na zijn tijd in het tussenkabinet was hij waarnemend burgemeester van Leidschendam-Voorburg, en nog later directeur van openbaarvervoerbedrijf Connexxion.

Paul Blokhuis

staatssecretaris van VWS

Apeldoorns wethouder Paul Blokhuis (53) wordt namens de ChristenUnie de nieuwe staatssecretaris van VWS. Naar verluidt zal hij zich vooral bezighouden met preventie, ggz en maatschappelijke opvang. Blokhuis was acht jaar beleidsmedewerker voor de Tweede Kamerfractie van de RPF en de ChristenUnie. Toen zette hij zich in voor binnenlandse zaken, onderwijs, verkeer en sociale zaken. Van 2003 tot 2006 zat hij namens de ChristenUnie in de Provinciale Staten van Gelderland, waar hij woordvoerder welzijn en verkeer was.

Professionals hebben elkaars 06-nummer

Sinds 2006 is hij wethouder in Apeldoorn en verantwoordelijk voor welzijn, zorg, Wmo en jeugd. Blokhuis zit onder andere als bestuurder in netwerken voor dementie en geriatrie, en maakt deel uit van jeugd- en gezondheidscommissies van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

‘Er kan een veel krachtiger aanbod van welzijns- en eerstelijnszorg worden ontwikkeld als mensen elkaar kennen en korte lijntjes met elkaar hebben’, stelde Blokhuis twee jaar geleden in een interview over zorg dicht bij huis, voor de nieuwsbrief van een lokale eerstelijnorganisatie. ‘Het beste bewijs dat professionals samenwerken is dat ze elkaars 06-nummer hebben.’ Hij pleitte in zijn rol als welzijnswethouder ervoor dat huisartsen goed samenwerken met jeugdhulpverlening, en weet hebben van voorzieningen voor ouderen. ‘Wij hameren in onze contacten met huisartsen op de sociale kaart.’ Hij kreeg onder meer te maken met wachtlijsten rond huiselijk geweld in Apeldoorn, die hij wilde aanpakken.