Complementaire behandelwijzen (7)

Collega Weischer (MC 46/2004: 1812) verwerpt de resultaten van een positieve meta-analyse naar de effecten van acupunctuur op de tenniselleboog met het citeren van een korte bespreking van de Bandolier-groep over die meta-analyse. Hij vergeet

dat de hedendaagse meta-analysen gebaseerd zijn op het selecteren van individuele

trials volgens kwaliteits-criteria als de Jadad-score. Trials met een Jadad-score van 3 tot 5 worden ook door de Cochrane-groep ingesloten in meta-analysen. In de tenniselleboogmeta-analyse waren alleen studies met een hoge Jadad-score geselecteerd. Om dan vervolgens de studies die ingesloten zijn, individueel te beoordelen en te verwerpen is een onzinnige bezigheid.

Elke studie heeft tekortkomingen en elke meta-analyse ook. Inmiddels zijn er zelfs recente meta-analysen die aantonen dat atenolol, ingezet bij hypertensie, geen reductie geeft op het gebied van primaire en secundaire preventie van cardiovasculaire  eindpunten. En atenolol is de meest voorgeschreven bètablokker op basis van evidence-based medicine van de laatste decennia.

Ten slotte lijkt de Bandolier-groep zelf behoorlijk vooringenomen: op hun site beweren ze dat duidelijk is bewezen dat acupunctuur niet werkt. Elke geschoolde epidemioloog weet echter dat afwezigheid van bewijs voor werking (als dat al zo zou zijn) niet synoniem is met bewijs van geen werking!

Men moet geen appels met peren vergelijken. Wel kunnen meta-analysen met elkaar worden vergeleken, en dat was onze opzet. Bij het vergelijken van diverse meta-analysen op het gebied van de behandeling van de tenniselleboog, blijken alle reguliere  interventies negatief te zijn, en alleen de meta-analyse naar de effecten van acupunctuur was positief.

Bosch en Duin, november 2004

D.J. Kopsky, arts,

Prof. Dr. J.M. Keppel Hesselink, arts, namens stichting IOCOB