Competenties moet je leren, niet afvinken

De cover van MC 31-32 met de tekst ‘Competentiegericht opleiden is een bureaucratische tijger’ creëerde een déjà vu van artikelen als ‘Papierwinkel funest voor opleiding’ (MC 2/2008: 58) en ‘Geen keurslijf voor vervolgopleiding’ (MC 47/2009: 1954). Maar ik kon me niet herinneren recentelijk een kritisch stuk over de modernisering van de opleiding te hebben ingestuurd.

Tot mijn genoegen zag ik dat de auteurs, Driessen c.s., nauw betrokken zijn geweest bij de nieuwe regelgeving en de public relations van deze opleidingsmodernisering. Ze spreken over ‘het voorkomen van verstikkend keurslijf’, ‘de opleidingsstructuur moet voldoende globaal zijn’, ‘neiging tot overmatig gedetailleerd structureren van de opleiding dreigt’, en ‘portfolio, al dan niet elektronisch, …, leidt tot afvinken en het in leven roepen van een bureaucratische tijger’.

Waarschuwingen die vanaf 2008 zijn geuit, maar helaas door het CCMS niet werden onderkend. Ook de analyse is herkenbaar: de overstructurering van de aiosopleiding. De regelgeving bevindt zich volgens de schrijvers nog in ‘een fase van uitproberen’(!). De opleidingsplannen moeten worden voorgelegd aan ‘nog niet voldoende uitgeteste regelgeving’(!). Men pleit daarbij voor globalisering van de opleidingsplannen, hetgeen naadloos aansluit bij de wens van velen om het te laten bij landelijke opleidingsplannen. Ten slotte onderkennen de auteurs de noodzaak voor verschillen in de klinische praktijk, kortom maatwerk!

Het is bemoedigend en plezierig te constateren dat deze kritische zelfreflectie, vanuit onder meer de CCMS, nu al plaatsvindt. De regelgeving gaat immers pas van start per 1 januari 2011. Wellicht kan geopperde bijsturing nog op tijd worden verwerkt in het voorliggende kaderbesluit en de individuele besluiten van de beroepsverenigingen. Zo ja, dan lijkt het spreekwoord ‘Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald’ ook hier van toepassing, hetgeen een zege zou betekenen voor het opleidingsveld.

Leiden, september 2010

dr. V.T.H.B.M. Smit, patholoog, lid opleidersgroep Pathologie LUMC

• Meer brieven