‘Coassistent Tuitjenhorn toonde moed’
13 reactiesHet was niet vanzelfsprekend dat de coassistent het besluit nam de casus in de Tuitjenhorn-zaak te bespreken met haar opleider, waarna het AMC melding deed bij de IGZ. Het vergt moed om als coassistent zoiets aan te kaarten. Dat stellen minister Van der Steur van Veiligheid en Justitie (V&J) en minister Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) in een begeleidende brief bij het rapport van de evaluatiecommissie Tuitjenhorn, dat gistermiddag openbaar is gemaakt.
Het optreden van de coassistent wordt door de ministers als voorbeeld genoemd van een open en transparante cultuur in de zorg, waarin geleerd wordt van fouten en waarin niet weggekeken wordt als collega’s een fout maken. Ook tijdens de persconferentie gisteren stond minister Schippers stil bij de rol van de coassistent. ‘Zij heeft gedaan wat ze moest doen. Daar was moed voor nodig.’ Volgens de onderzoekscommissie is er gedurende het strafrechtelijk onderzoek niets aan het licht gekomen dat de informatie uit de melding van de coassistente weerspreekt.
Uit het rapport van de evaluatiecommissie blijkt volgens de ministers dat het OM en de IGZ veelal juist, zorgvuldig en met voldoende aandacht voor de persoonlijke omstandigheden van de huisarts hebben gehandeld. Zij stellen dan ook dat de soms zeer stevige kritiek op de handelwijze van het OM en de IGZ in veel gevallen niet terecht was. Zeker niet alles is echter goed gedaan en er zijn lessen te trekken voor de toekomst, vooral op het gebied van communicatie en samenwerking.
Ook het AMC kreeg in de Tuitjenhorn-zaak veel kritiek, onder meer van artsen die het AMC verweten geen overleg te hebben gehad met de huisarts in kwestie alvorens de inspectie in te schakelen. Het AMC verdedigde zich door te zeggen dat direct contact zoeken met de huisarts betekende dat de anonimiteit van de coassistent in gevaar zou komen. Het rapport stelt dat er zeer uitzonderlijke situaties bestaan waarbij er goede redenen zijn niet eerst collegiaal overleg te hebben. Zij noemen hierin het belang van de waarheidsvinding bij een vermoeden dat sprake is van een levensdelict. ‘Waarheidsvinding in een geval als in de casus Tuitjenhorn is immers in het belang van de gehele beroepsgroep.’
Gisteren verscheen ook het rapport over het interne calamiteitenonderzoek dat de IGZ in deze zaak uitvoerde. Opvallend hierin is de kritiek op de eerstejaars huisarts in opleiding, die de huisartsgeneeskundige zorg van de patiënt grotendeels op zich nam in de maanden voor het overlijden. Volgens het rapport heeft de aios zich onvoldoende laten superviseren en niet gezorgd voor continuïteit van zorg. De aios is hierop gewezen door de inspectie. De inspectie voegde hier wel aan toe dat de aios onvoldoende begeleid is door de opleider. Zij zullen de kwaliteit van de supervisie door opleiders bij palliatieve zorg binnen de huisartsopleiding dan ook aan de orde stellen bij de umc’s.
Hanna van de Wetering
Lees ook
- Schippers: goed werk commissie Tuitjenhorn (31 maart 2015)
- Ministers: onterechte kritiek in Tuitjenhorn-rapport (31 maart 2015)
- Eerste reactie KNMG op rapport Tuitjenhorn
Video > Nieuwsuur: huisarts en hoofdredacteur Hans van Santen over rapport Tuitjenhorn
Dossier Tuitjenhorn
M. Vasbinder
medico familiar y comunitario, 03725 TEULADA ALIC Spanje
Ik blijf het altijd weer een gotspe vinden. Schippers, Minister van Welzijn.
K. Mengelberg
psychiater, Amsterdam nl
Het was vanzelfsprekend het goed recht van de niet benijdenswaardige co-assistente om de situatie met haar opleider in het AMC te bespreken. Er is geen reden om deze volwassen vrouw vanwege haar 'moed' de hemel in te prijzen. In tegendeel. Moediger e...n oprechter zou het zijn geweest wanneer zij haar voornemen om naar haar opleider te gaan aan collega Tromp kenbaar had gemaakt. En wanneer zij de door haar beweerde 'high five' niet had beantwoord.
jan de lint
orthop. chir. n.p., Oosterhout NB
Inderdaad geen reden om de coassistent in deze zaak tot heldin te verklaren. De minister maakt van haar nu een knuffel-medicus om de kool en de geit te willen sparen. Hoor en wederhoor is niet alleen in de journalistiek een leidend principe maar ook ...in de (semi-)publieke instituten van een rechtsstaat zoals een AMC, IGZ en OM. Als ik huisarts zou zijn en een opleidingscontract met het AMC zou hebben, dan had ik dat destijds subiet en definitief opgezegd.
Dr J.P.de Leeuw
Gynaecoloog n.p., Oegstgeest
Het rapport van de onderzoekscommissie is deels onbegrijpelijk. De basis van het Nederlandse rechtstelsel nml. het beginsel van hoor en wederhoor is geschonden. Het zou moedig en transparant geweest zijn als eerst met de huisarts was gesproken. Nie...t het in gevaar komen van de anonimiteit van de coassistent,maar de ernst van de casus was de reden vlgs het AMC om direct naar de inspectie te stappen en dan nog wel anoniem melden. Dan weet je dat de inspectie namen gaat vragen. Dit onderzoeksrapport heeft het er allemaal niet beter op gemaakt en er blijven nog vele vragen over.
Bart Bruijn
Huisarts, STREEFKERK Nederland
Schippers vind het handelen van de co-assistente (die met haar vraag aan de begeleider deed wat ze moest doen, namelijk leren van haar ervaringen) een "voorbeeld van een open en transparante cultuur in de zorg is, waarin geleerd wordt van fouten en w...aarin niet weggekeken wordt als collega’s een fout maken."
OK, ik denk dat ze, zoals wel vaker, de zaken niet helemaal duidelijk heeft en naar zichzelf toe praat, maar helemaal ongelijk heeft ze ook niet.
Merkwaardig dat zij en alle rapporterende en reagerende overheidsinstanties vervolgens vergeten dat juist de exorbitante acties en zelfingenomen en defensieve reacties van diezelfde instanties juist elke mogelijke positieve stap naar een meer open en transparante cultuur met een serie meestermokerklappen heel diep de grond in hebben geslagen.
Ik blijf erbij dat de acties van de overheden de dood van Nico Tromp wellicht niet hebben veroorzaakt, maar aannemelijk vind ik het wel! De overheden wisten van zijn kwetsbaarheid en hadden dus een zorgplicht voor een verdachte. Aan deze zorgplicht hebben zij zich niets gelegen laten liggen en niets wijst erop dat de overheid op wat voor wijze dan ook deze les heeft geleerd.
Ik denk zelf dat de rechter (écht onafhankelijk) hierover zou moeten beslissen. Niet een door VWS zelf benoemde en betaalde commissie en niet de IGZ zelf.
A.L. Cense
Psychiater, STOUTENBURG Nederland
Ik tref in het rapport geen aanleiding om mijn aanvankelijk oordeel en dus ook kritiek te herzien: Tuitjenhorn blijft een Grieks Drama waarin het lot als een steeds groter wordende sneeuwbal de berg afrolt om uiteindelijk verpletterende afmetingen aa...n te nemen.
Het zijn situaties waar de sequentie van feiten, voorvallen, interpretaties, en acties het echte probleem zijn. Daarbinnen zijn op individueel niveau relevante zaken aanwijsbaar die overdenking en/of kritiek verdienen maar geïsoleerde beoordeling of veroordeling doet geen recht aan de 'spelers die hun rol spelen in het drama'. Ter lering zijn ze echter deste belangrijker, en niet ten onrechte herleeft de discussie weer over verabsolutering van richtlijnen (inspectie, justitie), al dan niet vermeende medische zekerheden (acute palliatieve sedatie), continuïteit van zorg, enz. Wat ik daarbinnen in ieder geval nog mis is overigens de rol en besmettelijkheid van angst / zorg, die o.a. wederhoor in de weg lijkt te hebben gestaan.
Ik ben dus nog steeds geen fan van harde oordelen in deze, behalve op twee punten:
- Deze manier van onderzoek was formalistisch; mag of moet misschien, maar ook dan moet er een plek zijn voor medische details en mogelijke interpretaties en onzekerheden, en analyse van subjectieve factoren.
- En in de context van een systeem-gerichte analyse van de gang der dingen, misbruikt Schippers de coassistent op schandalige manier voor het eigen gelijk en bijbehorende scape-goating.
W.J. Duits
Bedrijfsarts, HOUTEN Nederland
De co-assistent had beschermt moeten worden door haar begeleiders van het AMC. Zij zijn verantwoordelijk voor haar. Zij hadden op een prudente wijze contact moeten zoeken met de huisarts en met hem moeten doornemen wat hun was gemeld. Vervolgens had ...de inspectie ingeschakeld moeten worden.
De co-assistent heeft de plicht op zich genomen om te melden. Maar daarna had de rol uitgespeeld moeten zijn. Deze co-assistent had nooit in de publiciteit mogen komen. Opnieuw een falen van de begeleiding van het AMC en ook van de IGZ, deze beide instanties hadden zich nooit achter de co-assistent moeten verschuilen. Ook de IGZ had de co-assitent moeten beschermen.
Kortom, een bedroevende puinhoop, waarbij geen enkele plaatst is voor het tot held verheffen van iemand die de plicht heeft gedaan, wat in feite onze burgerplicht is. Het getuigt ook van weinig tact en mededogen naar de weduwe Tromp en de familie van de overleden patiënt.
Kortom, het blijft een zeer onverkwikkelijke zaak.
W. van der Pol
Ziekenhuisapotheker, Delft
Ik begrijp niet goed waarom de Minister zo vroeg haar mening geeft. We hebben de rapporten nog nauwelijks gelezen. Nu lees je de stukken toch een beetje geïrriteerd. Zoals over de co-assistent. Het IGZ vangnet hanteren voordat de geëigende opleiders ...evaluatie heeft plaatsgevonden is overdone. Dan gaat de leiding eerder uit van strafbaarheid, een misdaad (zo mag je nier oordelen), en herhaling op korte termijn van de huisarts. Bedenk dat de huisarts wellicht al eerder gehandeld heeft, zonder "problemen". De casus heeft de normale evaluatie niet gevolgd. Naar de IGZ stappen blokkeert die evaluatie van een belangrijke casus. Ik vind dat er moed was geweest wanneer men niet op de IGZ was afgestapt.
T.H.M. Falke
radioloog (niet praktiserend), LEIDEN Nederland
Help, de minister verzuipt!
Het rapport is geschreven door de voormalig vice-president van de Hoge Raad, Carel Bleichrodt, en dient daarom serieus onder ogen te worden gezien. Zijn belangrijkste aanbeveling is volgens mij om in een casus als deze voo...ral terughoudend en prudent te zijn. Iets wat de ministers in hun begeleidende brief blijkbaar naast zich neerleggen.
A.J.C. Roling
oud-huisarts en opleider, WORMERVEER Nederland
De rol van minister Schippers is bizar. Het paard van Troje, immers door collega Tromp zelf met Het Huisartseninsituut binnengehaald wordt gehuldigd. Nog net geen ridderorde. Met klokkenluiders rond de VVD gaat zij heel anders om.
Een kwalijke aflei...dingstactiek van het falen van het toezicht bij de Opleiding van het AMC op de"periferie".
W. van der Pol
Ziekenhuisapotheker, Delft
Ik begrijp niet goed waarom de Minister zo vroeg haar mening geeft. We hebben de rapporten nog nauwelijks gelezen. Nu lees je de stukken toch een beetje geïrriteerd. Zoals over de co-assistent. Het IGZ vangnet hanteren voordat de geëigende opleiders ...evaluatie heeft plaatsgevonden is overdone. Dan gaat de leiding eerder uit van strafbaarheid, een misdaad (zo mag je nier oordelen), en herhaling op korte termijn van de huisarts. Bedenk dat de huisarts wellicht al eerder gehandeld heeft, zonder "problemen". De casus heeft de normale evaluatie niet gevolgd. Naar de IGZ stappen blokkeert die evaluatie van een belangrijke casus. Ik vind dat er moed was geweest wanneer men niet op de IGZ was afgestapt.
E.E. Bunte
Huisarts, SOEST Nederland
In de geneeskunde opleiding wordt wekelijks bijeen gekomen door de co-assistenten. Tijdens deze terugkomdagen wordt onder andere de afgelopen week geëvalueerd. Het is dus niet meer dan logisch dat de co-assistent het voorval heeft besproken. Dit is g...een teken van moed, maar zit ingebakken in de opleiding.
Het AMC had eerst in contact moeten treden met haar eigen opleider, alvorens naar de inspectie te stappen!
N.A. Terpstra
huisarts, Venhuizen Nederland
De co-assistent heeft gedaan wat ze moest doen, niet meer en niet minder. Het is geen heldin, maar bij haar ligt het probleem natuurlijk ook niet. Dus om haar ondergeschikte rol te benadrukken, is zeer overdreven.