Choleravaccin zou méér moeten worden gebruikt

Een goedkoop oraal vaccin tegen cholera kan het aantal ernstig zieken verminderen. Aanvullende preventieve maatregelen zoals handen wassen en chloor in drinkwater doen hadden verrassend weinig toegevoegde waarde, blijkt uit een studie in Bangladesh. Hierover schrijven Firdausi Qadri en collega’s in The Lancet.

Meer dan 260.000 deelnemers kregen ofwel géén behandeling, ofwel orale vaccinatie, ofwel orale vaccinatie met aanvullende hygiëne-instructies. De vaccinatiegraad was vergelijkbaar in beide groepen, met 65 respectievelijk 66 procent dekking. Qadri en de zijnen berekenden het protectieve effect aan de hand van het risico op cholera met ernstige uitdrogingsverschijnselen binnen twee jaar na vaccinatie. De uitkomsten in beide vaccinatiegroepen verschilden niet significant, maar in de niet-interventiegroep waren bijna dubbel zoveel ernstige ziektegevallen. Hygiënemaatregelen voorkwamen wél gevallen van diarree door de enterotoxische E. coli. Het onderzoek werd bemoeilijkt doordat 58 procent van de deelnemers voor het einde van het onderzoek was verhuisd. Maar zelfs met een matige vaccinatiegraad kwam ernstige uitdroging veel minder voor en was het indirecte effect groot.

Maureen O’Leary geeft in haar commentaar in The Lancet aan dat het teleurstellend is hoe weinig effect de hygiënemaatregelen bleken te hebben in deze realistische omgeving. Dit terwijl hygiëne een bewezen effectief preventiepunt is. Zij pleit ervoor om in kaart te brengen waarom er weinig therapietrouw is in deze gebieden en om meer te investeren in schoon drinkwater en goede sanitaire voorzieningen, ook al is er een goed vaccin.

Cholera zorgt wereldwijd voor ongeveer drie miljoen zieken en 100.000 doden per jaar. De WHO raadde in 2010 al aan om in endemische gebieden te vaccineren. Vooralsnog wordt het vaccin vooral gebruikt door reizigers uit rijkere landen.

Karen Slikboer

The Lancet:

Feasibility and effectiveness of oral cholera vaccine in an urban endemic setting in Bangladesh: a cluster randomised open-label trial, DOI:10.1016/S0140-6736(15)61140-0
Commentaar: Oral cholera vaccines in endemic countries, DOI: 10.1016/S0140-6736(15)60246-X

Lees ook:

Vaccinatie cholera zinvol na uitbraak (Nr. 05 - 04 februari 2011)

Infectieziekten in cijfers (18 april 2013)

Pleidooi voor choleravaccinatie (15 mei 2009)