Broer van God

Broer van God, Ivan Wolffers, Arbeiderspers, 317 blz., 19,99 euro.

bestel direct

Berend van Doornenbos, de ambitieuze hoofdpersoon in Ivan Wolffers’ Broer van God, schopt het als gynaecoloog tot wereldfaam. Zijn vrouw en jeugdliefde Marga de Penasse wordt na een vroege zwangerschap een voorvechter van meer seksuele rechten voor vrouwen, en werkt zich daarmee in de schijnwerpers. Hun dochter Jessica kiest voor dermatologie en zij trouwt met huisarts Ruut. Haar broer Rogier brengt het tot arts sociale geneeskunde. Kasper de Vos, de jeugdvriend van Berend en Marga, gaat werken voor het farmaceutisch bedrijf van zijn vader. Klinisch geriater Thijs Boon, een oud-student van Van Doornenbos, staat hem bij in zijn laatste levensjaren.

Wolffers schetst het leven van Van Doornenbos en zijn omgeving vanaf diens studententijd tot aan het voorportaal van de dood, aftakelend door dementie. Door perspectiefwisselingen en via sprongen in de tijd bouwt de auteur geraffineerd spanning op. De dialogen zijn levendig, al blijven de artsen allemaal een beetje clichématig, alsmede de dilemma’s, zoals de valkuilen inzake onderzoek doen met gelden van de farmaceutische industrie (‘wetenschap is geen modeshow, aldus Van Doornenbos). Dat is jammer want een fikse portie relativeringsvermogen of ironie had de toon aanmerkelijk scherper gemaakt. In zijn eerdere werk liet Wolffers blijken die vaardigheden te bezitten, maar hij laat na die in te zetten voor deze roman.

Wat de roman overduidelijk maakt, is de kaalslag die het resultaat is van een overdaad aan ambitie, de teloorgang van diezelfde ambitie en een gebrek aan liefde. Menigmaal moest ik bij lezing denken aan de woorden van Simon Vestdijk: ‘De ervaring schijnt te leren, dat artsen als mensen gewoonlijk minder interessant zijn dan hun werkzaamheden suggereren. Ze hebben geen tijd om interessant te zijn.’