Boerenverstand

Voor sommige antwoorden op prangende vragen heb je eigenlijk helemaal geen deskundigen nodig. Geraadpleegde deskundigen hebben soms financieel of professioneel eigenbelang of lijden aan kokerzien. Gewoon je eigen ‘boerenverstand’ gebruiken blijft een zinnige optie.

Zal een zwangere die weet dat één bacterie al Q-koorts kan geven naar een kinderboerderij gaan, zolang volslagen onbekend is of de rondhuppelende geitjes daar besmet zijn? Zul je haar als arts iets anders adviseren, wetende dat ze bij een eventuele besmetting de gangbare antibiotica niet mag hebben? En wetende dat bij een abortus of vroeggeboorte – net als bij de drachtige geiten – miljarden bacteriën vrijkomen in de kraamkamer?

Natuurlijk laat je je dan niet geruststellen door minister Verburg van Landbouw, die adviseert om het beest niet van achteren maar van voren te benaderen. Die samen met haar ambtsgenoot Klink besluit om niet-besmette geitenbedrijven wél en wel-besmette kinderboerderijen níet te laten ruimen?

Niet alleen het boerenverstand van de geitenhouders komt hier in de protestmodus. Het artikel op bladzijde 52 toont vele vragen waarop deskundigen nog geen antwoord kúnnen geven, maar waarop wel dringend antwoord gewenst is. Financiering – die wel beschikbaar is voor veterinair onderzoek – ontbreekt echter voor de mens.

De zorgverzekeraars staan niet te trappelen en er gebeurt dus weinig. Zouden zwangeren in de inmiddels vele risicogebieden niet moeten worden getest? Alleen al om de verloskundigen te beschermen? Misschien is er nog wat geld over van de verkoop van de overgebleven H1N1-vaccins.

Hetzelfde boerenverstand mag worden gebruikt bij het opzetten van keten-DBC’s (blz. 77). Op het moment dat er ergens in de zorg een heel nieuw systeem wordt opgetuigd met zorggroepen en inkooporganisaties, kun je op je boerenklompen aanvoelen dat zoiets extra geld gaat kosten. Alleen al aan overhead: overlegtijd, papier en nieuwe managers die niet voor niets werken. Achmea verwacht daar alleen al bij de keten-DBC diabeteszorg 20 procent extra aan kwijt te zijn.

Terecht pleiten Dutrée en Plagge daarom op bladzijde 60 weer voor het oppoetsen van de trechter van Dunning. Een zorgvuldig en moedig gebruik daarvan kan bij financiering van zorg de bokken van de schapen scheiden. Als we tenminste noodzakelijke, werkzame, doelmatige en betaalbare zorg voorstaan. Misschien blijft het bevolkingsonderzoek op dikke-darmkanker dan wel in de trechter van Dunning steken (blz. 56). Of blijkt openbaarmaking van sterftecijfers helemaal niet doelmatig (blz. 57). Dunning was een man die gezegend was met een forse dosis boerenverstand maar ook met slimheid. Twintig jaar na zijn rapport kunnen we daar nog van profiteren.

Ben Crul