Blokhuis: ‘Oxycodongebruik stijgt niet problematisch’

Het gebruik van oxycodon in Nederland is afgelopen jaar met zo’n 22 procent gestegen. Volgens staatssecretaris Paul Blokhuis zijn, ondanks ‘de sterke stijging van het aantal oxycodongebruikers’, geen maatregelen nodig.

De deze week teruggetreden PvdA-senator Marleen Barth wilde vorige maand in de Eerste Kamer, tijdens een debat over dwangzorg, van Blokhuis weten of hij ingrijpen nodig achtte om te voorkomen dat de oxycodonverslaving in Nederland toeneemt.

Blokhuis laat nu in een brief aan de Eerste Kamer weten dat het aantal oxycodongebruikers in 2017 op ruim 536 duizend gebruikers lag, een toename van 22 procent ten opzichte van de circa 440 duizend in 2016. Dat blijkt uit cijfers van Stichting Farmaceutische Kengetallen. In 2012 lag het aantal gebruikers nog op zo’n 177 duizend.

Volgens Blokhuis is het voorschrijven laagdrempeliger geworden, onder andere omdat opioïden als oxycodon vaker dan voorheen bij andere aandoeningen dan kanker worden voorgeschreven. Bovendien hebben zowel patiënten als behandelaars meer aandacht voor pijnbestrijding, wat bijdraagt aan de toename. Verder merkt hij op dat alternatieve pijnbestrijding (NSAID’s) veel bijwerkingen heeft.

Blokhuis stelt dat de oxycodongebruikers ‘zich in het medisch circuit begeven’. Het gebruik wordt gemonitord en volgens de staatssecretaris ziet het Drugs Informatie en Monitoring Systeem geen meldingen van dit middel ‘op de drugsmarkt’. Ook is er geen toename in de hulpvraag voor opiatenverslaving, aldus Blokhuis. De NHG-Standaard Pijn wordt dit jaar geüpdatet en dan zal er aandacht worden besteed aan de ongewenste effecten van opiaten en hoe die zoveel mogelijk kunnen worden voorkomen, en hoe opiaten restrictief en zo kortdurend mogelijk kunnen worden voorgeschreven. Dat alles maakt dat de staatssecretaris geen reden ziet voor ‘aanvullende maatregelen’.

Huisarts Jos van Bemmel kaartte in Medisch Contact enkele keren het probleem van het toenemend gebruik van oxycodon in Nederland aan. In een opiniestuk sprak hij van ‘een nieuwe heroïneplaag’, en ook in zijn blogs waarschuwde hij voor het toenemend voorschrijven en gebruik van het middel.

Reactie huisarts Jos van Bemmel:

'Oxycodongebruik stijgt wél problematisch'.

Volgens staatssecretaris Blokhuis en minister Bruins (VWS) hoeven we ons geen zorgen te maken over  de oxycodonhype - meer dan een half miljoen gebruikers - in Nederland. Er zijn immers goede verklaringen voor het toenemende gebruik en zolang die er zijn, is er geen probleem. 

Ook hoeven we niet bang te zijn voor situaties zoals in Amerika waar vorig jaar meer dan 50.000 mensen overleden aan opioïden, waarvan ongeveer de helft verkregen op doktersrecept. 'Want', stelt de staatsecretaris, 'in Noord- Amerika is dit probleem niet recent’. Het speelt er inderdaad al meer dan 15 jaar. Nauwelijks langer dus dan in Nederland waar het aantal opioïdenslikkers tussen 2005 en 2015 verzesvoudigd is.

Gelukkig 'begeven oxycodongebruikers zich binnen het medisch circuit', stelt Blokhuis gerust. Zolang dokters verslaving induceren is er blijkbaar geen probleem. Ook ziet hij geen  meldingen van oxycodon op de zwarte markt. Ik wel. En anders drugsforum.info wel. Oxycodon scoort prima.  

Fijn dat het Agentschap College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (aCBG) op de hoogte is van het excessief stijgende oxycodongebruik en mooi dat ze het ‘nauwgezet volgen’. Al 'nauwgezet volgend' zijn er sinds 2017 al weer 100.000 gebruikers bijgekomen met  bekende potentiële bijwerkingen als verwardheid, verslaving, suïcidaliteit en verkeersongevallen. Het kost Nederland handen vol geld.

Verder is er volgens de bewindslieden 'geen toename van de hulpvraag vanwege verslaving aan medicatie die opiaten bevat'. Ik herken dat niet in de praktijk. Maar al zou er geen toename van deze hulpvraag zijn dan nog kan er wel  sprake zijn van een serieus probleem zoals bij de wereldwijde tabaksverslaving. Overigens is het stapje van oxycodon naar heroïne klein. Zie ook hier drugsforum.info: ‘…met ontwenningsverschijnselen bij de huisarts staan om een nieuw maandrecept oxycodon te schooien.…als het te vroeg was dan werd het stapje naar heroïne snel gemaakt…nu naar de detox voor 3 weken…’   

De ontkenning van het probleem door Blokhuis en Bruins kan grote gevolgen hebben. Naar mijn mening moeten ze hun  verantwoordelijkheid nemen en passende maatregelen treffen.   

Jos van Bemmel

Lees ook de langere versie van de reactie van Jos van Bemmel