Beter onderzoek psychofarmaca nodig

De resultaten van gerandomiseerd klinisch onderzoek naar de werkzaamheid en veiligheid van psychofarmaca zijn niet representatief voor het grootste deel van de psychiatrische patiënten.’ Zo luidt een van de stellingen bij het proefschrift Struggles in prescribing: determinants of psychotropic drug use in multiple clinical settings waarop Joost Jan Stolker 18 juni promoveerde aan de Universiteit Utrecht.

Stolker beschrijft en analyseert in zijn studie het gebruik van psychofarmaca en de factoren die daarop van invloed zijn in verschillende klinische populaties: patiënten op psychiatrische opnameafdelingen, een Intensive Care-unit en twee voorzieningen voor mensen met een verstandelijke handicap.

Onder andere op grond van dit onderzoek stelt Stolker dat het maken van keuzes in de psychofarmacologische behandeling niet gemakkelijk is, vooral bij ernstig zieke psychiatrische patiënten met psychiatrische en somatische comorbiditeit. Want, zegt hij, over de farmacologische behandeling van deze groep patiënten is maar weinig bekend, omdat ze vaak wordt uitgesloten van gerandomiseerd klinisch onderzoek. Daardoor is er weinig bewijs voor de effectiviteit van deze geneesmiddelen en dat ondanks het feit dat psychofarmaca veelvuldig worden voorgeschreven. Ook over de bijwerkingen van langdurig gebruik en over de interacties met andere middelen (polyfarmacie) bestaat onvoldoende kennis, aldus Stolker.

Hij meent dat ‘observationeel farmaco-epidemiologisch onderzoek een belangrijke rol kan spelen bij het analyseren van de kloof tussen wetenschappelijk bewijs gebaseerd op niet-representatieve RCT’s en de klinische praktijk’. << HM