Laatste nieuws
Wetenschap

Beter geen antidepressiva bij jeugdigen

1 reactie

Andrea Cipriani e.a. zien geen heil in behandeling met antidepressiva bij kinderen en adolescenten met een depressieve stoornis. Dit concluderen zij in een meta-analyse in The Lancet. De meta-analyse onderscheidt zich van eerdere studies door antidepressiva zowel onderling als met een placebo te vergelijken.

De onderzoekers gebruikten voor hun analyse 34 dubbelblinde gerandomiseerde trials, afkomstig uit de hele wereld (inclusief Nederland), uit de periode 1986 tot 2014. Het betrof 5260 patiënten met een gemiddelde leeftijd van 9 tot 18 jaar en een officiële diagnose depressieve stoornis. De studie analyseerde veertien verschillende antidepressiva, behorende tot de groepen SSRI, SNRI en TCA. Fluoxetine bereikte een statistisch, nog net significant, beter resultaat dan andere antidepressiva en placebo en werd het beste getolereerd. Imipramine, duloxetine en venlafaxine werden het minst verdragen. Behandeling met deze middelen werd relatief vaak gestaakt vanwege bijwerkingen. Nortriptyline kwam het minst voordelig uit het onderzoek: zelfs een placebo bleek meer effectief. Tot slot gaf venlafaxine een verhoogd risico op suïcidale ideaties en gedrag.

De onderzoekers bekijken de uitkomsten echter met de nodige terughoudendheid. De kwaliteit van de meta-analyse is beperkt. Het hoge risico op bias en het gebrek aan originele data spelen hierin een voorname rol. De klinische relevantie van de uitkomsten blijft vooralsnog onduidelijk. Cipriani e.a. onderstrepen de huidige richtlijnen, waarin behandeling middels psychotherapie leidend is. Fluoxetine dient alleen in overweging te worden genomen bij een matig tot ernstige depressie, waarbij psychotherapie niet voorhanden is of onvoldoende werkt, aldus de auteurs.

Commentator Jon Jureidini noemt de uitkomsten geen reden tot therapeutische somberheid.  Jureidini wil waken voor de gedachte dat medicamenteuze behandeling altijd beter is dan niets doen. Het therapeutische effect van een goede en ondersteunende arts-patiëntrelatie moet wat hem betreft niet worden onderschat. Deze methodiek is immers altijd voorhanden, is niet minderwaardig, maar wel een stuk minder toxisch dan fluoxetine.

Elyse Bouritius

The Lancet DOI: 10.1016/S0140-6736(16)30585-2 

© Shutterstock
© Shutterstock
Lees ook:
Wetenschap antidepressiva depressie kinderen
  • Elyse Bouritius

    Elyse Bouritius is arts, in opleiding tot Arts Maatschappij en Gezondheid. Na een eerdere stage bij Medisch Contact schrijft zij voor de rubriek Media & Cultuur.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J.M. Keppel Hesselink

    arts-pijnbehandelaar, BOSCH EN DUIN Nederland

    Is het niet boeiend dat een van de eerste farmaca uit de klasse der SSRI's, fluoxetine, uiteindelijk niet minder werkzaam is is dan alle opvolgende middelen uit dezelfde klasse? En dat het Nederlandse fluvoxamine (Solvay) een nog eerder ontwikkeld mi...ddel, vermoedelijk geheel identiek in werkzaamheid is aan fluoxetine?

    De eerste farmaca die binnen een nieuwe klasse ontwikkeld worden en beschikbaar worden voor de patient blijken heel vaak niet overtroffen te kunnen worden. Er is immers ook nog steeds geen beter antipsychoticum dan haloperidol en clozapine op gebied van de werkzaamheid ontwikkeld, al die selectieve nieuwere antipsychotica ten spijt... Alleen op gebied van de bijwerkingen kunnen sommige nieuwe derivaten soms een bepaalde verbetering bereiken. Dat geeft ook aan hoe de armoe toegeslagen heeft in de drug-finding; iedereen gokt op safe en zoekt naar me-too's van blockbusters. Meer van hetzelfde levert dus weinig op.

    En reken eens uit hoeveel al die ontwikkeling heeft gekost, van al die antidepressiva die niets extra's wisten te brengen wat een van de eerste uit de klasse niet al had....vele miljarden zijn dat."

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.