Artsen makkelijker in EU aan de slag

Het moet voor een aantal beroepsgroepen, waaronder artsen, makkelijker worden hun beroep uit te oefenen in andere lidstaten van de Europese Unie, maar niet als ze een beroepsverbod of een maatregel opgelegd hebben gekregen.

Een in 2013 ontwikkelde Europese richtlijn (die ook geldt voor IJsland, Noorwegen, Zwitserland en Liechtenstein) moet daartoe vóór 18 januari 2016 in de Nederlandse wet worden verankerd. De spoedwetswijziging daarvoor wordt vanavond behandeld in de Tweede Kamer, die er volgende week dinsdag over stemt.

Voor een aantal beroepen geldt dat zij ‘gereglementeerd’ zijn: (basis)artsen, verpleegkundigen, tandartsen, verloskundigen, apothekers, dierenartsen en architecten. De bedoeling is dat de beroepskwalificaties van deze groepen bij migratie automatisch worden erkend door andere lidstaten en dat beroepsbeoefenaars dezelfde rechten krijgen als de onderdanen van de lidstaat. De automatische erkenning van beroepskwalificaties (en dat is iets anders dan diploma-erkenning) moet vergemakkelijkt worden door bepaalde minimumopleidingseisen in alle landen zoveel mogelijk vergelijkbaar te laten zijn.
Hoewel het systeem is gebaseerd op wederzijds vertrouwen in elkaars onderwijssystemen, mogen lidstaten van de EU wel aanvullende eisen stellen, bijvoorbeeld op het gebied van taalkennis. Bij grote verschillen in opleidingsniveau mag er van de beroepsbeoefenaar een proeve van bekwaamheid of een aanpassingsstage van maximaal drie jaar worden gevraagd.

Met de Europese richtlijn en de wetswijziging in Nederland wordt ook het gebruik van het zogenoemde internemarktinformatiesysteem (IMI) in een aantal gevallen verplicht gesteld. Met dit systeem waarschuwen lidstaten elkaar actief en wisselen informatie uit over onder meer strafrechtelijke sancties en tuchtrechtelijke maatregelen tegen beroepsbeoefenaren in de individuele zorg, zowel als in het onderwijs en de kinderopvang. Dit systeem, ook wel bekend als ‘de Europese zwarte lijst’, gaat op 18 januari 2016 van start. Werkgevers kunnen dan ook door de minister worden geïnformeerd over waarschuwingen of beroepsverboden die in een andere lidstaat aan hun werknemer is opgelegd; het algemeen belang weegt dan zwaarder dan allerlei privacyregels. Werkgevers kunnen zelf niet in IMI checken of er een waarschuwing of beroepsverbod is opgelegd.

Simone Paauw

• Wetsvoorstel ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
• Vragen van Kamercommissie OC&W en antwoorden