Laatste nieuws
Achter het nieuws

Al acht keer als arts naar de Spelen: ‘Het blijft een feest’

Plaats een reactie
Eddie Mol
Eddie Mol

Cees-Rein van den Hoogenband is chef-arts van de Nederlandse equipe die vanaf komend weekend meedoet aan de Olympische Spelen in Rio de Janeiro. ‘Ik dacht dat dit mijn laatste kunstje was, maar ik ga door tot de winterspelen in Pyeongchang.’

Hij is bekend als vader-ván, voormalig clubarts van PSV en chef-arts van NOC*NSF. Deze weken is daar nieuwe faam bijgekomen: voormalig chirurg Cees-Rein van den Hoogenband (67) is de vloggende chef-arts in Rio. Met zijn smartphone maakt hij ultrakorte filmpjes over zijn ervaringen in Rio. Een ideetje van ‘zijn’ St. Anna Ziekenhuis in Geldrop.

Het zijn al de achtste Spelen voor Van den Hoogenband. Sinds vijf jaar is hij chef-arts in dienst van NOC*NSF en in die functie was hij aanwezig in Londen en Sotsji, eerdere edities maakte hij mee onder meer als teamarts van de zwemploeg. Het mooiste waren ‘uiteraard’ de Spelen in Sydney en Athene, waarbij zoon Pieter olympisch zwemkampioen werd, zegt hij, maar elke editie is opnieuw bijzonder. ‘Het blijft een feest om dit wereldevenement van dichtbij mee te maken, het hele circus van de topsport.’ Qua aantal was de Nederlandse afvaardiging met 241 atleten nog nooit zo groot als nu, in Rio.

Van den Hoogenband zelf dacht aanvankelijk dat Rio zijn ‘laatste kunstje’ zou worden, maar chef de mission Maurits Hendriks vroeg of hij wilde doorgaan tot de winterspelen 2018. ‘Dus in Pyeongchang ben ik er weer bij. Met plezier.’

Medisch centrumpje

Wat doet een chef-arts? In Nederland ‘gaat’ hij over alle medische zaken die te maken hebben met de Olympische Spelen. Om het bij Rio te houden: een medisch team onder leiding van Van den Hoogenband vergezelt de equipe. Er gaan dertien artsen mee, tweeëntwintig fysiotherapeuten en drie masseurs. De meesten van hen horen bij de vaste begeleiding van teams, zoals de hockeyers en andere grotere delegaties. ‘Daarmee houd ik contact, maar ik bemoei me niet met hun werk. Maar er zitten ook eenlingen tussen, zoals schermer Bas Verwijlen, worstelaarster Jessica Blaszka of het kleine tafeltennisteam.’ Voor hen heeft Van den Hoogenband een klein team samengesteld: twee fysiotherapeuten en huisarts Peter Verstappen, tevens arts bij wielerploeg Lotto-Jumbo.

Van den Hoogenband vloog 21 juli naar Brazilië, om ‘kwartier te maken’: dozen uitpakken en het medisch centrum inrichten. Anders dan in het verleden zitten alle Nederlandse sporters in één appartementenflat van twaalf verdiepingen. Daarin heeft het medische team een ‘medisch centrumpje’, met onder meer drie behandelkamers en een ‘mini-apotheek’.

Infectiebestrijding

Speciale aandacht krijgt de infectiebestrijding. ‘Dit keer in Rio is dat nog belangrijker dan gewoonlijk. Er waren aardig wat onvolkomenheden op het gebied van hygiëne; die hebben we aangepakt. Het was er gewoon vies. We houden ons aan een anti-infectieprotocol voor iedereen. Er zijn algemene hygiëneregels, regels over de omgang met elkaar, over handenwassen. Maar ook specifieke aanwijzingen: we adviseren de sporters om niet het toilet te gebruiken bij de eetzaal, waar vijfduizend man komt. Ga liever naar de wc in je eigen appartement.

De vaccinaties van de sporters zijn up-to-date. ‘Ze hebben ook een griepprik gekregen, uiteraard het griepvaccin voor het zuidelijk halfrond. Verder hebben we gekeken naar voedingssupplementen, zoals vitamine D en zink, om het immuunsysteem van de atleten te stimuleren.’

Om de sporters tegen zichzelf – en anderen – te beschermen, gaan degenen die zijn uitgeschakeld vrijwel direct naar huis. ‘In het verleden bleven ze nog een week feesten. Een feestweek heeft zeker z’n waarde, maar voor de blijvers is het beter als ze zich kunnen concentreren. Ook wordt daarmee infectieoverdracht voorkomen.’

Het is winter. De tijgermug die zika overbrengt slaapt dan

Zika

Zika als gezondheidsprobleem in Brazilië is enorm uitvergroot, vindt Van den Hoogenband. ‘In Rio de Janeiro vormen de virusinfecties chikungunya en dengue – óók overgebracht door muggen – een groter probleem. Zika heeft veel aandacht gekregen, door de vervelende bijwerking waardoor met name vrouwelijke atleten zich zorgen maakten. En die ongerustheid is niet helemaal onterecht.’ De chef-arts heeft in aanloop naar de Spelen met een aantal atleten gesproken die ongerust waren. Ook vrouwen uit de hockeyploeg vroegen om informatie. ‘RIVM en WHO informeren ons over de laatste inzichten. Bovendien hebben we afspraken met het Erasmus MC, mocht iemand na afloop problemen krijgen.’ Uiteindelijk is zika voor geen enkele Nederlandse atleet reden geweest om zich af te melden. Uit het buitenland zijn een paar golfers en tennissers bekend die ‘vanwege zika’ niet naar Rio gaan. Van den Hoogenband is daar ‘verwonderd’ over. ‘Ik maak me geen zorgen. Let wel, het is winter. De tijgermug, die zika overbrengt, slaapt dan. Hij overleeft kouder dan 14 graden niet.’

Virusdodende spray

Van den Hoogenband heeft naast de gangbare middelen om infecties en ziekten te voorkomen ook innovaties geïntroduceerd. ‘Uit de zeilwereld komt Katantech, een Australische virus- en bacteriedodende spray waar schipper Bouwe Bekking goede ervaringen mee heeft. Harde oppervlakken kun je een laagje geven. Alle atleten hebben een busje mee. In ons centrum sprayen we cruciale plekken zoals deurklinken en apparaten. Aanvullend gebruiken we bacteriedodende gel.

Een andere innovatie – ‘beetje een experiment’ – is het gebruik van een speciale bril voor de zwemmers. De bedoeling is dat ze daarmee hun bioritme kunnen behouden en voldoende kunnen rusten. ‘De zwemmers, onder wie Ranomi Kromowidjojo, hebben een vervelend tijdschema, om commerciële redenen. Hun wedstrijden zijn zó geprogrammeerd dat het gunstig is voor Amerikaanse tv-stations, de finales zijn om 10 uur ‘s avonds. Met een beetje pech liggen de zwemmers, na de medaille-uitreiking en persconferentie, tegen 4 uur in bed. En om 1 uur beginnen de series weer. Naast de bril, hebben we ervoor gezorgd dat de zwemmers op de bovenste etage liggen, voor de rust.’

Als ‘groot zwemliefhebber’ kijkt Van den Hoogenband ‘vanzelfsprekend’ uit naar de verrichtingen van de zwemmers. ‘We hebben in het algemeen een sterke ploeg, maar ik verheug me in het bijzonder op het optreden van Dafne Schippers. Zij kan legendarisch worden.’

Zie ook

Arts en olympiër; de galerij

Lees ook:
Achter het nieuws vaccinatie griepprik zika slaap
  • Marieke van Twillert

    Marieke van Twillert werkt als journalist voor Medisch Contact. Arbeidsmarkt, levenseinde en e-health hebben haar speciale aandacht.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.