Laatste nieuws
enquête

Ach, ach, wat houden we van Bach

Artsen blijken behoorlijk muzikaal!

1 reactie
Getty Images
Getty Images

Twee op de drie artsen bespelen een instrument, één op de drie zingt. Klassiek is favoriet. En alle muziek die begint met ‘hard’ of ‘heavy’ valt minder in de smaak bij de medische stand, blijkt uit de Medisch Contact-enquête over muziek.

Spelen

Minder dan één op de tien Nederlanders bespeelt een muziekinstrument, blijkt uit onderzoek naar vrijetijdsbesteding. Nou, dat doen artsen toch een stuk beter, blijkt uit de enquête die de redactie van Medisch Contact met de dagelijkse nieuwsbrief meestuurde. Maar liefst twee derde van de 745 mensen die reageerden, zegt een instrument te bespelen. Enige responsbias speelt hier ongetwijfeld een rol, maar laten we zeggen dat dit op zijn minst als aanwijzing kan worden gezien voor een bovengemiddelde muzikale interesse van de medische stand. Huisartsen en medisch specialisten bespelen net wat vaker een instrument (rond de 70%) dan gemiddeld. Wel reden voor zorg: geneeskundestudenten (inclusief coassistenten) scoren ondergemiddeld met 60 procent.

Wat de keuze voor instrumenten betreft, zijn dokters dan wel weer net gewone mensen: de piano is de absolute nummer 1 onder u. Die wordt door ruim de helft van de medische muzikanten bespeeld. Eén op de vijf van hen speelt gitaar; dwarsfluit en viool zijn allebei goed voor 12 procent van de dokters, dan volgen nog blokfluit, saxofoon en cello (zie figuur 1). Wat verder opvalt: de helft van de pianisten bespeelt ook een ander instrument. Voor andere instrumenten geldt dat veel minder. De piano is minder populair onder studenten (25% van de hele groep speelt piano) en juist heel populair onder huisartsen (44%). Het zou weleens kunnen dat de gitaar het op de langere termijn gaat winnen van de piano. Tenminste: onder gepensioneerde artsen is het instrument duidelijk nog niet ingeburgerd: slechts 4 procent van hen bespeelt de gitaar, tegenover maar liefst 18 procent van alle studenten.

Driekwart van de instrumentalisten heeft klassieke muziek in het repertoire, maar er is veel overlap: 43 procent speelt pop-/rockmuziek, 14 procent jazz en nog een heleboel andere muziektypes: klezmer, de harmonie, salsa, blues, kerkelijke muziek, kinderliedjes, flamenco… eigenlijk alles wat u kunt bedenken.

Van de muzikanten speelt 40 procent in groepsverband, vooral in orkesten, kleinere opstellingen (van duo tot kwintet) of in een band. Een kwart van deze groepsmuzikanten musiceert samen met andere dokters, en daarvan is het gros medisch specialist of huisarts. Meestal doen ze dat voor het eigen plezier in privéverband, maar een kwart treedt op voor collega’s, 20 procent in de eigen instelling, en bijna de helft voor algemeen publiek.

Zingen

Zingen – en we vroegen hier naar zingen als hobby, dus wat serieuzer beoefend dan onder de douche of meezingen met de autoradio – doet bijna één op de drie respondenten. Vrouwen net iets vaker dan mannen (33 versus 26%), en huisartsen meer dan alle andere categorieën. De opbrandende aiossen en aniossen scoren bij zang het slechtst: maar 20 procent komt hieraan toe. Het zingen gebeurt bij 58 procent van de zangers in een koor, 19 procent heeft zangles, 13 procent zingt in een band, en 32 procent in ander verband, zoals in de kerk of in musicals.

De piano is heel populair onder huisartsen

En wat voor muziek zingen de medische vocalisten (zie figuur 2)? Bijna de helft kiest klassiek, ruim een derde zoekt het in de pop of rock, en maar één op de twaalf kiest voor jazz. Nog eens een kwart (er is overlap tussen de verschillende categorieën) zingt andere muziek, waarbij geestelijke zowel als wereldmuziek nogal eens voorbijkomt. Niet geheel onverwacht: de gepensioneerden en de sociaal geneeskundigen zijn goed vertegenwoordigd bij de klassieke zang, en helemaal niet bij pop en rock. En bij de jongere garde (studenten en arts-assistenten) is het precies andersom: bij hen is het zingen van pop en rock juist populairder dan klassieke zang.

Luisteren

Bijna één op de drie dokters luistert weleens naar muziek op het werk, en dat doen ze vooral tijdens administratieve bezigheden en tijdens operaties. Niet zo vreemd dus dat medisch specialisten wat vaker tijdens werk muziek aan hebben staan dan de overige beroepsgroepen. Maar tien dokters zeggen ook muziek op de achtergrond, tijdens het spreekuur, te draaien (zie figuur 3).

Wat impopulariteit betreft wint het Nederlandse lied van hiphop

En wáár luisteren ze dan naar (zie figuur 4)? Vier op de tien dokters kunnen geen muziek opnoemen waar zij een uitgesproken hekel aan hebben, maar de overige zes hebben daar geen enkele moeite mee. De haters moesten zelf typen waar hun nekharen van overeind gaan staan, dus het was niet met een enkele klik geregeld. En die honderden dokters vulden van alles in, maar alles wat met hard of heavy begint, noemden ze opmerkelijk vaak. Hardrock, hardcore, heavy metal, dat soort werk.

Bijna één op de vier haters noemde house, of dance, of iets in die trant. Op de tweede plek komt het hardere gitaarwerk, zoals heavy metal of hardrock. Het Nederlandse lied (palingpop, smartlappen en dergelijke) wint het wat impopulariteit betreft dan weer net van hiphop/rap. En dan zijn er nog de zeer particuliere gevallen, waar soms een wereld aan irritatie achter schuil lijkt te gaan: ‘pretentieus geneuzel als Einaudi’, opera door vrouwen, dixieland (opvallend genoeg genoemd door twee Bachliefhebbers), Abba, Gregoriaans gezang, Bob Dylan, atonale muziek, ‘dat nummer over Zoutelande’. En dan is er nog een zonderling die een hekel aan Tina Turner heeft.

Grootmeester Bach

We vroegen de deelnemers ook naar de mooiste muziek die zij kennen, ook alweer zonder een meerkeuzemenu. En ja, natuurlijk antwoordden veel mensen: ik kan niet kiezen, er is zoveel moois. Maar 554 respondenten vulden wel iets in, en dat was maar liefs 83 keer een stuk van grootmeester Bach. Vooral de Matthäus Passion, en nog specifieker de aria Erbarme dich, mein Gott uit dat oratorium. Mozart, Schubert en Beethoven moeten genoegen nemen met nog geen twintig vermeldingen per componist.

Behalve de Matthäus Passion, zijn er nog meer stukken die meermaals worden genoemd: het Stabat Mater van Pergolesi, de Carmina Burana van Orff, Winterreise van Schubert, de requiems van Mozart en Fauré, Spiegel im Spiegel van Arvo Pärt en Canto Ostinato van Simeon ten Holt. Wat betreft pop-/rockmuziek zijn er geen echte uitschieters die vaak worden genoemd. Queen een paar keer, net als The Beatles, Fleetwood Mac en Pink Floyd. Een enkeling noemt één specifiek nummer, zoals Dochters van Marco Borsato, en Bridge over Troubled Water van Simon & Garfunkel. Het is te veel om op te noemen, en daarom hebben we twee flinke selecties (één klassiek en één met populaire muziek) gemaakt en in afspeellijsten op Spotify gezet.


medisch contact

nummer 51/52

bekijk de afspeellijsten

Getty Images, Hollandse hoogte
Getty Images, Hollandse hoogte
muziek enquête
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Siep de Groot

    Huisarts, niet praktiserend, Eelderwolde

    In 1997 werd het Nederlands Artsen Orkest I Medici opgericht mede door Otto Tausk die vond dat ee onder artsen zoveel muzikanten waren.
    Zo geschiedde.I Medici werd een goed symfonieorkest met 55 artsen.
    Otto Tausk bleek een zeer begaafd dirigent te... zijn, studeerde later bij
    Valery Gergiev. En is thans chef dirigentnvan het Vancouver Symfonie Orkest in Canada. In 2005 ging het orkest helaas ter ziele. Otto ging verder met zijn carriere en kon niet meer bij ons zijn. Het was een bijzondere tijd. Otto ging na afloop meestal mee om een biertje te drinken in de naastgelegen kroeg en wij deelden beroepservaringen uit.

    Siep de Groot, huisarts, niet praktiserend en oud- concertmeester van
    “ I Medici”.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.