44 aanvragen bij schadefonds vanwege mensenhandel

Het Schadefonds Geweldsmisdrijven heeft sinds januari een speciale commissie die bekijkt of iemand slachtoffer is van mensenhandel. Het fonds ontving voor deze pilot al 44 verzoeken om casussen te beoordelen.

De aanvragers krijgen de gelegenheid hun verhaal te doen in een hoorzitting met leden van de commissie slachtofferschap mensenhandel van het schadefonds. Deze commissie stelt een ‘deskundigenbericht’ op over de aannemelijkheid van het slachtofferschap. Angélique Termeulen van het Schadefonds Geweldsmisdrijven: ‘Doel is slachtoffers van mensenhandel te erkennen en te beschermen ook als vervolging en berechting van de dader uitblijft’. Daarbij hebben slachtoffers van mensenhandel recht op bijvoorbeeld bepaalde gemeentelijke voorzieningen, specialistische zorg of een tegemoetkoming uit het schadefonds. In de pilot wordt gekeken of het commissieoordeel de toegang hiertoe verbetert.

De meeste aanvragen worden ingediend door slachtoffers uit Afrika vanwege seksuele uitbuiting. Andere slachtoffers komen uit Nederland, Vietnam, Marokko, Armenië en Oost-Europa. Het gaat vooral om vrouwen, in zes zaken is er een mannelijke slachtoffer. Ook zijn er aanvragen wegens arbeidsuitbuiting en criminele uitbuiting. Vooral advocaten dienen de aanvraag namens hun cliënt in; in twee gevallen een zorgverlener.

Met de uitgifte van een document verkent het schadefonds een andere manier om onrecht en leed te erkennen, zoals de opdracht is van het door het ministerie van Veiligheid en Justitie gefinancierde fonds. Het keert normaal gesproken geld uit aan slachtoffers met ernstig psychisch of fysiek letsel na een geweldsmisdrijf. ‘Dat zijn vaak letsels van het gezicht door vechtpartijen, waarbij de kaak of de oogkas is gebroken, maar ook de gevolgen van steekpartijen en schotverwondingen’ vertelt arts Michel Westra, medisch adviseur bij de Dienst Justitiële Inrichtingen en een dag per week adviseur bij het schadefonds. Ook psychisch letsel ziet hij veel, zoals de gevolgen van huiselijk geweld en misbruik in de jeugd.

Westra maakt op basis van het dossier een inschatting van de ernst van het letsel. ‘Het grootste deel valt in een lage categorie. Dan gaat het bijvoorbeeld om gebroken vingers, tenen, neuzen en kaken. Voor de mensen zelf is dat natuurlijk al heel akelig. Maar soms zijn mensen helemaal in elkaar geslagen, met bloedingen in het hoofd en halfzijdige verlammingen. Niet zelden met neurologische of andere restschade. Na steekverwondingen zien we dat door ernstige schade in de buikholte organen operatief deels moeten worden verwijderd’, aldus Westra. Hij is dit jaar twee keer gevraagd een zaak van mensenhandel te beoordelen.