... en hoe ervaart zij de zwangerschap?’

Vrouw tussen mannen, man tussen vrouwen
Nog maar enkele decennia geleden was de artsenij een compleet mannenbolwerk. Nu is bijna driekwart van de geneeskundestudenten vrouw. Vrouwelijke én mannelijke dokters beschrijven hun ervaringen met het andere geslacht. Van weerzin tot wijze lessen.

... en hoe ervaart zij de zwangerschap?’

Het was in 1974. Ik begon als huisarts in een Brabants dorp en associeerde mij met een twaalf jaar oudere en ervaren collega die daar al een jaar of acht werkte. Samen leverden wij huisartsengeneeskunde in al haar facetten en beheerden ook de apotheek. Huisartsenzorg was in die tijd in onze regio nog echt een mannenbolwerk. Mijn associé vertrok in 1980. Ik ging verder met een nieuwe collega, die twee jaar jonger was dan ik.Om de werkdruk de baas te kunnen, kwam er in 1981 ook nog een vrouwelijke collega bij. Inmiddels was ik de oudste – we waren alle drie tussen de 31 en 35 jaar. Als jonge en enthousiaste collega’s was er veel uit te wisselen en te bespreken.

Bij het bespreken van een zwangere vrouw vroeg mijn vrouwe-­lijke collega: ‘…en hoe ervaart zij de zwangerschap?’. Ik wist niet goed wat ze bedoelde met die vraag. Het kind was conform de amenorroeduur, ik hoorde harttonen (met de ‘toeter’), de bloeddruk was goed, de urine ook en het Hb normaal – dus de zwangerschap verliep goed en naar wens. Of had ik iets gemist? Door haar opmerking realiseerde ik me dat mijn visie op deze ‘patiënte’ de visie van de (mannelijke) dokter was. Ik had er niet bij stilgestaan hoe het voor haar was, zwanger zijn, alles voorbereiden, een nieuwe fase in je leven, je werk opgeven, zorgen over gezondheid, bevalling, opvoeding. Door de opmerking van mijn vrouwelijke collega werd ik me ervan bewust dat het ‘het beleven’ van ziekte en beperking bij mij wel aan bod kwam bij ernstige beelden als maligniteiten of COPD, maar dat ik daar niet bij stilstond bij iets positiefs als een zwangerschap. Dat moment was het begin van een ontwikkeling waarbij ik op een andere manier ben gaan kijken naar patiënten, collega’s en gedrag. Ik werd me er meer van bewust  wat bepaalde gebeurtenissen voor mensen betekenen, hoe lang ze invloed hebben in een mensenleven en wat de rol van de vrouw is in onze samenleving. Ook kreeg ik breder zicht op het inpassen van mijn behandeladviezen in het leven van de patiënt en meer aandacht voor de haalbaarheid daarvan. De invloed daarvan op mijn gedrag ten aanzien van collega’s en medewerkers was ook positief.

Voor mij was het samenwerken met een vrouwelijke collega een verrijking voor mijn werk als huisarts.