Laatste nieuws
Wetenschap

Heranalyse trials laat zien: PSA-screening heeft nut

1 reactie

Screening op prostaatkanker heeft wel degelijk zin, want leidt tot een significante afname van de mortaliteit. Dat blijkt uit heranalyse van twee grote trials naar het effect van screening die werden uitgevoerd in Europa en de VS, en waarvan de oorspronkelijke resultaten elkaar leken tegen te spreken. Alex Tsodikov e.a. voerden deze heranalyse uit en publiceren de uitkomsten in Annals of Internal Medicine.

De twee trials zijn de ERSPC (European Randomized Study of Screening for Prostate Cancer) en de PLCO (Prostate, Lung, Colorectal, and Ovarian Cancer Screening Trial). De eerstgenoemde liet een significante reductie zien van het aantal sterfgevallen, de tweede niet. Beide werden in 2009 gezamenlijk gepubliceerd in de NEJM. Beide trials includeerden mannen vanaf 55 jaar, die – random – al dan niet werden gescreend.

Tsodikov e.a. onderwierpen de ERSPC en de PLCO aan een nieuwe analyse gewapend met een mathematisch model waarmee ze konden nagaan in hoeverre de feitelijke hoeveelheid screening in elke groep bepalend was voor de uitkomst. Dat klinkt ingewikkelder dan het is: in de PLCO-trial had namelijk 50 procent van de controles al een PSA-meting ondergaan voor de start van de trial, en tijdens de trial had 90 procent van het resterende deel zijn PSA laten bepalen. Dat maakte de trial – zoals de PLCO-onderzoekers destijds ook al zelf opmerkten – eerder een onderzoek naar opportunistische versus systematische screening dan naar screening versus geen screening.

Tsodikov e.a. concluderen nu dat de resultaten van beide trials opvallend gelijk zijn en dat screening  het risico op sterfte door prostaatkanker met 25 tot 32 procent verlaagt.

In een commentaar zegt Andrew Vickers van het gerenommeerde Sloan Kettering Cancer Center te hopen hiermee de discussie over het nut van PSA-screening is beslecht. Tegelijkertijd blijft ook hij beducht voor overdiagnose en overbehandeling. Hij vindt daarom dat screening beperkt moet blijven tot de leeftijdsgroep van 55-70 jaar en dat biopsieën alleen moeten worden afgenomen bij mannen met een positieve uitslag en een hoog risico op een agressieve vorm van de ziekte.

annals.org., doi: 10.7326/M16-2586, doi:10.7326/M17-2012

Lees ook:

Wetenschap screening
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.