Veel te rustig

Het was rustig bij Veilig Thuis in de begintijd van corona. Akelig rustig. Niet alleen omdat er slechts één persoon in een werkkamer mocht en het kantoorgebouw min of meer uitgestorven was. Maar vooral omdat er minder meldingen waren. Nu fluctueert mijn werk als arts maatschappij en gezondheid bij Veilig Thuis altijd enigszins.

Zo ergens tussen stevig doorwerken tot beredruk. Maar dit had ik niet eerder meegemaakt. Het heeft iets van spijbelen, als je ’s middag om 4 uur naar huis kunt omdat er echt niks meer te doen is. Als arts maak je dat in je loopbaan toch maar heel zelden mee. Het gaf me een unheimisch gevoel. Het klopte niet. Al die mensen thuis bovenop elkaar. Banen die verloren gaan, onzekere toekomst, ziekte en verlies. Maar van de stress en het geweld dat dat normaliter oplevert, was veel te weinig te zien. Wekenlang zag ik nauwelijks kinderen met letsel of ouderen in de knel. Normaliter zou je er blij mee zijn, maar het was te ongeloofwaardig, te ongewoon.

Het was ook moeilijk uit te leggen aan anderen. Vanuit het ‘hart voor de zorg’-gevoel kreeg ik extra veel aandacht van buren en kennissen tijdens de lockdown. Ik had immers ineens een cruciaal beroep en mocht een paar keer per week naar kantoor, in verband met eventuele crisissen. Dan verdien je applaus, toch? Toch raar om dan te vertellen dat die crisissen er helemaal niet waren. Althans niet in mijn blikveld.

Ik zag nauwelijks kinderen met letsel of ouderen in de knel

Ik denk dat veel mensen in de zorg de afgelopen maanden minder te doen hebben gehad dan ooit tevoren. Een flink aantal van ons heeft zich de benen uit het lijf gerend en keihard gewerkt, bij de GGD’en, de verpleeghuizen en andere instellingen, de thuiszorg, op corona-afdelingen en ic’s in ziekenhuizen. Maar nog veel meer mensen in de zorg hadden voor het eerst in hun loopbaan wekenlang niet zoveel te doen. In alle ziekenhuizen van Nederland waren de poli’s gesloten en de operatiekamers dicht. Patiënten bleven waar het maar even kon (of niet kon) weg bij de huisarts, de hap en de SEH.

Je hoort hier niet zoveel over, maar hoe was dit voor al die dokters en verpleegkundigen die –net als ik – alleen maar gewend zijn om te rennen en te vliegen? Mijn schoonzoon startte met zijn opleiding tot mdl-arts en zat een week later alweer thuis. Afdeling gesloten wegens corona. Hoefde even niet meer te komen. Een bevriende huisarts vertelde nog nooit zulke rustige spreekuren te hebben gehad. Een vriendin die waarneemt als huisarts, had ineens geen werk meer. Dit moet toch een heel bijzondere ervaring zijn voor veel collega’s.

Maar de rust is weer voorbij, althans in mijn werk. Gelukkig wilde ik bijna schrijven, maar gezien de aard van mijn werk is dat wel een heel wrange uitdrukking. Sinds de basisscholen weer deels open zijn en de reguliere zorg wordt hervat, is het voor mij topdrukte. Zelden waren er in zo’n korte periode ineens zoveel kinderen met onverklaard letsel. Een fout soort inhaalslag lijkt het, eentje die je natuurlijk niet wilt maar die blijkbaar wel nodig was.

Er komen vast allerlei onderzoeken naar de zorg in coronatijd. Ik ben zeer benieuwd hoe we over een tijdje terugkijken op deze bijzondere tijd en de effecten op de zorg. Maar vooralsnog ben ik enigszins opgelucht omdat we – net als voorheen – als samenleving, mensen in de knel toch weer wat beter in het vizier hebben.