Spreek elkaars taal

Marcel Levi was op 23 april een van de sprekers op het congres Talking Medicine van De Geneeskundestudent, dat in het teken stond van ‘de arts buiten de spreekkamer’. Marcel krijgt van studenten regelmatig de vraag hoe je als arts uiteindelijk ziekenhuisbestuurder wordt.

Als antwoord op die vraag liet hij de studenten zien wat er gebeurt als je in Google bij afbeeldingen zoekt op ‘health care professonials’. Het resultaat: veelal plaatjes van zorgprofessionals in witte of blauwe jassen met stethoscopen om hun hals. Vervang in je zoekopdracht ‘professionals’ door ‘managers’ en je krijgt een totaal ander beeld: mannen en vrouwen in zwarte pakken, pratend aan grote tafels. Geen witte jas meer te zien ...

Volgens Marcel illustreert het verschil heel mooi dat bestuurders en artsen soms een andere taal spreken. Daar is niets mis mee. Maar, zo was zijn boodschap aan de studenten, als je binnen je zorginstelling betrokken wilt zijn bij strategische beslissingen, moet je zorgen dat je die taal leert spreken. Met andere woorden: verdiep je eens in de wereld van een bestuurder. Met welke dilemma’s heeft die te maken? Welke belangen spelen er buiten de spreekkamer? Waar kun je elkaar versterken?

‘Er is meer dan alleen je spreek­kamer’

Ik vond het een prachtige manier om deze boodschap over te brengen aan studenten, want wat Marcel zei, is helemaal waar. ‘Wij artsen’ vinden vaak van alles van ‘het management’ en zijn er goed in om samen een flinke boom op te zetten over wat ze allemaal niet goed doen. Maar een bestuurder of manager zit er echt niet om dokters dwars te zitten. Die heeft uiteindelijk hetzelfde doel als wij, namelijk zo goed mogelijke zorg bieden en daarin als instelling excelleren. Er gaat een wereld voor je open als je weet met welke financiële beperkingen een raad van bestuur soms te maken heeft. Of dat eisen vanuit een gemeente, overheid, zorgverzekeraar of inspectie je voor behoorlijke dilemma’s kunnen plaatsen. Toen ik in het bestuur van de LVAG (de voorloper van De Jonge Specialist) kwam, en later in het bestuur van de LAD, heb ik gemerkt hoe nuttig het is de ‘taal’ van het management te spreken. En ik ontdekte dat er zoveel meer is dan de medische inhoud. Diezelfde ervaring doen veel artsen momenteel ook op die meedoen aan ons project Gezond en veilig werken, dat als doel heeft een gezonder werkklimaat te creëren – en waarbij meer inspraak vaak een van de uitdrukkelijke wensen is om dat te bereiken.

De LAD vindt het belangrijk dat artsen hun positie in hun instelling innemen. Om hen daarbij te helpen, bieden we de trainingen ‘Beter in beeld’ en ‘Beter in onderhandelen’ aan. Daarnaast heeft de Academie voor Medisch Specialisten, samen met de Federatie Medisch Specialisten en de LAD, trainingen ontwikkeld voor VMSD-bestuurders en bestuurders van medische staven in de ggz. Daarmee zeg ik niet dat iedere arts moet gaan besturen. Maar áls je het leuk vindt om mee te denken over strategische beslissingen (zoals ik zelf al als jonge arts wilde), dan is mijn advies om open te staan voor de wereld aan de andere kant van de deur van jouw spreekkamer. Als je leert vanuit een gedeeld belang te denken, kun je veel bereiken. En als je daarvoor openstaat, bied je bestuurders omgekeerd ook een inkijkje in de dilemma’s waar jij als arts mee te maken hebt – zodat de medische insteek beter wordt meegewogen in besluiten. Uiteindelijk kunnen beslissingen dan meer afgewogen worden gemaakt. Dat leidt niet alleen tot betere zorg, maar het maakt je werk als arts ook een stuk leuker.