Samenhang en IVA?

In een recent pamflet pleiten huisartsen voor meer samenhang in de zorg. Mijn beroepsvereniging onderschrijft die boodschap nadrukkelijk.

Wij zien als verzekeringsartsen bij uitstek patiënten bij wie het is misgegaan in de zorg, vaak juist door het ontbreken van deze samenhang. Zo zien wij geregeld patiënten met psychische problematiek die alleen al doordat de wachtlijsten voor zowel diagnostiek als behandeling zo lang zijn de termijn van maximaal twee jaar loondoorbetaling vol maken. Dit valt eerst en vooral voor deze patiënten te betreuren, omdat ze dan vaak ook nog eens hun baan kwijtraken, wat hun gezondheid vervolgens weer negatief beïnvloedt. Ook de werkgevers die een gewaardeerde arbeidskracht verliezen bij ziekteverzuim en ‘onnodig’ lang verplicht zijn tot loondoorbetaling, zijn verliezer in dezen. En als het bij de beoordeling van recht op WIA, na twee jaar tot een uitkering komt, kost het de maatschappij ook nog eens uitkeringsgeld, evenals de particuliere verzekeraars die een eventuele aanvullende arbeidsongeschiktheidsuitkering betalen. Dit gaat bij elkaar om heel grote bedragen die de kosten van de zorg ver overtreffen. Juist omdat de financiële belangen groot zijn, zie je met enige regelmaat ook pervers gedrag van verzekeraars en werkgevers. Want zolang iemand nog niet een levenslange volledige arbeidsongeschiktheidsuitkering krijgt – een Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA) – blijft het om financiële redenen aantrekkelijk om herbeoordelingen aan te vragen, die het UWV verplicht moet uitvoeren.

Verzekeringsartsen hebben hier in de praktijk helaas volop mee te maken. Zo moest ik onlangs iemand beoordelen die om deze reden in de afgelopen ruim twee jaar al zes keer was gezien, terwijl het medisch beeld onveranderd was. De behandelend orthopeed vond deze man van begin veertig nog ‘te jong’ voor een heupprothese. Gelukkig bleek de orthopeed een collega te hebben die zei dat zijn ziekenhuis voor deze operatie geen minimumleeftijd hanteert, maar enkel en alleen naar de ernst van de heupartrose kijkt. Hopelijk leidt deze second opinion binnenkort tot een succesvolle operatieve ingreep en gloort er een nieuw (arbeids)perspectief voor deze patiënt.

Blijf het belang van arbeid voor de gezondheid benadrukken

Het zou goed zijn als de politiek de regie neemt en dit perverse effect vanuit de wet opheft, waardoor de gezondheid en participatie van patiënten weer centraal komt te staan, in plaats van het reduceren van de financiële schadelast wat nu leidend is.

Maar ook wij als dokters hebben gezamenlijk een belangrijke rol door het belang van arbeid voor de gezondheid te blijven benadrukken zoals ook is neergelegd in het visiedocument van de KNMG ‘Zorg die Werkt’, waardoor meer samenhang optreedt in de zorg rondom een patiënt en het vaak niet eens zo ver hoeft te komen dat financiële belangen de boventoon gaan voeren. Een prachtig uitgewerkt voorbeeld van de invloed van arbeid bij psychische aandoeningen, dat mogelijk ook stof tot inspiratie oplevert voor uw eigen praktijk, vindt u in de generieke module ‘Arbeid als Medicijn’, die ook is opgenomen in het kwaliteitsregister Zorginstituut Nederland.