Onvoorspelbaarheid troef

Dat we hier nu weer staan, diep in een tweede coronagolf, met een zware belasting op de hele zorg. En weer staan we voor de puzzel hoe we belangrijke andere zorg ook overeind kunnen houden. Hoe we aandacht kunnen blijven houden voor al die mensen met andere aandoeningen en gezondheidsklachten. Voor al die mensen in hun eigen huis, in een instelling of elders aan wie u goede zorg en aandacht wilt bieden, maar die te lijden hebben onder de acute nood die van de coronabesmettingen uitgaat.

Er is veel tijd gestoken in het voorbereiden van de zorg op nieuwe oplevingen van het virus. Zo hebben de huisartsenpraktijken maatregelen getroffen om veilig zorg te kunnen bieden zowel in de praktijk zelf als op afstand. Maar als medewerkers dan uitvallen – omdat ze ziek worden of in quarantaine moeten in afwachting van een testuitslag – komt de zorg alsnog in de knel. Hoezeer je je ook voorbereidt, op sommige aspecten heb je weinig grip.

Het is de onvoorspelbaarheid van deze tijd. Het herinnert ons eraan dat het toch echt nog steeds crisis is, ook al duurt het al zo lang, weten we nu meer dan in het begin en zijn er ook rustigere momenten geweest. En hoe langer de crisis duurt, hoe lastiger het blijkt om de neuzen dezelfde kant op te krijgen. De meningen over wat goed beleid is, lopen steeds verder uiteen. Het begrip voor en de acceptatie van de maatregelen lijken af te nemen.

De maatregelen raken aan een voor mensen zo fundamenteel punt, het sociale contact. Op zich niet zo gek dus dat mensen niet licht denken over een beperking daarvan. Dat gecombineerd met de onzekerheid over de toekomst, kan tot frustraties leiden. Maar tegelijkertijd is er geen zinnig alternatief.

Blijf naar elkaar luisteren en snap dat iedereen zijn eigen zorgen heeft

Het is een lastige boodschap die zorgverleners weer steeds vaker moeten brengen: dat zorg moet worden uitgesteld of aangepast. En dat je dan moet vragen om begrip van patiënten, terwijl je tegelijkertijd elders ziet dat sommigen de regels aan hun laars lappen. Dat je dagelijks de gevolgen ziet voor je patiënten, zoals fysieke achteruitgang en vereenzaming, en dat je je afvraagt of dit niet voorkomen had kunnen worden. Ik begrijp het sentiment onder zorgverleners voor strengere maatregelen wel. Ik zie tegelijkertijd wat een dilemma het is, als je kijkt naar wat dat betekent voor andere aspecten van de samenleving. Wat is de juiste balans?

Het antwoord weten we waarschijnlijk pas achteraf. Tot die tijd is het zaak om goed te blijven anticiperen, informeren en signaleren. En accepteren dat we niet overal grip op hebben, maar dat we wel invloed hebben op hoe we er met elkaar mee omgaan. Ik hoop dat we naar elkaar kunnen blijven luisteren en snappen dat iedereen zijn eigen zorgen heeft. En dat we de frustraties niet afreageren op anderen en zeker niet op de zorgverleners die keihard hun best doen. Het virus hoeft ons niet te vellen.