Gedragsregel Nul is de norm formeel vastgelegd

De regels in de medische beroepsuitoefening voor het drinken van alcohol en het gebruik van psychoactieve middelen zijn vanaf heden formeel opgenomen in de KNMG-gedragsregels. Hiermee is een lang bestaande set ongeschreven regels geformaliseerd voor alle artsen en coassistenten die patiëntgebonden werkzaamheden uitvoeren.

Om kwaliteit te waarborgen, moeten beroepsnormen glashelder zijn. Het initiatief voor het formaliseren van deze beroepsnorm over middelengebruik komt vanuit de KNMG en haar federatiepartners zelf. Uitgangspunt van de nulnorm is dat artsen hun werk nuchter verrichten. Er mogen geen sporen van alcohol of psychoactieve middelen in het lichaam aanwezig zijn tijdens werk. Voor artsen met een bereikbaarheids- of crisisdienst, waarin zij fungeren als eerste aanspreekpunt, geldt eveneens de nulnorm. Voor artsen die de rol van tweede aanspreekpunt vervullen tijdens een bereikbaarheids- of crisisdienst, geldt de verkeersnorm. Ook geldt de verkeersnorm voor artsen die als enige specifieke deskundigheid bezitten op een bepaald medisch terrein.

Enkele vragen en antwoorden.

Wat is een tweede aanspreekpunt bij een bereikbaarheidsdienst?

Dit zijn artsen die kunnen worden opgeroepen wanneer de dienstdoende arts én het eerste aanspreekpunt met een bereikbaarheidsdienst zijn uitgevallen of reeds patiëntgebonden werkzaamheden uitvoeren, zoals in het geval van een calamiteit.

Er vindt een ongeval plaats op het terras en de aanwezige arts heeft gedronken. Wat wordt een arts geacht te doen in deze situatie?

Er is dan sprake van een noodsituatie. In dergelijke situaties geldt dat de arts een eigen afweging dient te maken of hij op dat moment in staat is om verantwoorde zorg te leveren. Dit geldt nu ook al voor alle artsen die formeel niet in functie zijn als eerste of tweede aanspreekpunt, maar worden opgeroepen in het kader van een calamiteit of acute niet-planbare patiëntenzorg.

Wie gaat toezien op naleving van deze gedragsregel?

Handhaving is in uiterste gevallen een taak van de inspectie of de tuchtrechter. Implementatie van de norm is een taak van collega’s onderling, de beroepsverenigingen en de werkgevers. Het ministerie van VWS steunt deze gedragsregel vanuit haar belang om kwaliteit van zorg te waarborgen.

Hoe te handelen bij medicijngebruik?

Het kan voorkomen dat een arts medicijnen gebruikt die voorkomen op lijst I en lijst II van de Opiumwet. Het gebruik van deze geneesmiddelen is dan toegestaan, maar alleen op voorschrift van een behandelend arts of in het kader van een behandelingsovereenkomst.

Wat is de aanleiding voor deze gedragsregel?

De KNMG maakt zich sterk voor de kwaliteit van de medische beroepsuitoefening en werkt daarom voortdurend aan de optimalisatie van gedragsregels en richtlijnen voor artsen. Artsen verrichten zeer verantwoordelijk werk, waarbij de patiëntveiligheid moet worden gewaarborgd. De KNMG vindt het daarom belangrijk om binnen de beroepsgroep expliciete afspraken te maken over het gebruik van middelen voor en tijdens het werk. Goed om te weten is dat artsen op grond van reeds bestaande wet- en regelgeving en professionele normen de belangen van de patiënt altijd voorop dienen te stellen en de verantwoordelijkheid dragen hun vak optimaal uit te oefenen. Dit was altijd al onverenigbaar met het gebruik van alcohol en psychoactieve middelen.

Waarom moet het op papier staan?

Om kwaliteit te waarborgen, moeten beroepsnormen glashelder voor artsen, maar ook transparant voor de buitenwereld zijn. Artsen onderling en werkgevers hebben een belangrijke taak in de naleving van de gedragsregel. Dat deze nu expliciet is vastgelegd, maakt het makkelijker voor artsen onderling om elkaar hieraan te houden. Als een arts merkt dat een collega onder invloed is, dient hij/zij de collega daarop aan te spreken.

Wie gaat deze gedragsregel handhaven?

Handhaving is in uiterste gevallen een taak van de inspectie of de tuchtrechter. Implementatie van de norm is een taak van collega’s onderling, de beroepsverenigingen en de werkgevers. Het ministerie van VWS steunt deze gedragsregel vanuit haar belang om kwaliteit van zorg te waarborgen.