Een vaccin tegen covid-19: welke vragen heeft u?
6 reacties
Wanneer precies is nog niet bekend, maar het lijkt reëel dat begin 2021 (meerdere) vaccins tegen SARS-CoV-2 worden toegelaten op de Nederlandse markt. De vaccinproductie is reeds opgestart, zodat kort na toelating kan worden begonnen met vaccineren. De Gezondheidsraad adviseert in november over een vaccinatiestrategie. Wie krijgt als eerste de beschikbare vaccins aangeboden? De media besteden toenemend aandacht aan deze vaccins, waarbij voldoende ruimte lijkt voor vragen en twijfels die mensen hebben.
Om een goed geïnformeerde en weloverwogen keuze te kunnen maken, is informatie belangrijk: over de effectiviteit en veiligheid van de vaccins en over de impact van de vaccinatie op het individu en de maatschappij (groepsbescherming). Om vragen te kunnen beantwoorden en recht te kunnen doen aan mogelijke twijfels, is ook ruimte voor dialoog nodig.
Zorgverleners hebben enerzijds dezelfde vragen als andere Nederlanders, anderzijds stellen zij hun vragen vaak specifieker. Bijvoorbeeld over de interpretatie van bepaalde onderzoeksgegevens of de interactie tussen vaccins tegen covid-19 en influenza. Het goed informeren van zorgverleners verdient daarom bijzondere aandacht. Dit is belangrijk omdat zorgverleners zelf weloverwogen moeten kunnen kiezen tussen wel of niet vaccineren. En omdat zorgverleners bij de covidvaccinaties een belangrijke rol spelen in de voorlichting van hun patiënten en cliënten.
Welke informatie heeft u nodig om zelf een keuze te maken?
De Koepel voor Artsen Maatschappij + Gezondheid (KAMG) zet zich in voor goede informatievoorziening voor zorgverleners. Binnen de KAMG is veel ervaring beschikbaar rondom (infectieziekte)crises, vaccinaties en het gesprek over vaccinaties. Vanuit deze expertise, onder meer bij de artsen infectieziektebestrijding, jeugdartsen en farmaceutisch artsen, wil de KAMG bijdragen aan het beantwoorden van de vragen en het ondersteunen van keuzes.
Wat heeft u, lezer van Medisch Contact, nodig om zelf een keuze te kunnen maken en het gesprek met uw patiënten of cliënten goed te kunnen voeren? Uw suggesties zijn welkom via een reactie onder dit artikel online of via bureau@kamg.nl.
KAMG werkgroep vaccinatie Covid-19
arts Maatschappij + Gezondheid
Beste Mariëtte,
Dank voor je vragen.
M.b.t. je vraag over de bijwerkingen van de nieuwe vaccins op lange termijn:
Vaccin mRNA is "niet-integrerend" in het DNA in de celkern, maar wordt afgelezen in het cel cytoplasma en vervolgens afgebroken ...tot nucleosiden. Het mRNA dat wordt gebruikt in mRNA vaccins is een gestabiliseerde versie waardoor het een aantal malen kan worden afgelezen, er dus meer spike eiwit wordt gemaakt en de immuunreactie beter is/met een lagere dosis volstaan kan worden. Omdat het niet integreert is de kans op ongewenste bijwerkingen nihil. Er wordt follow-up onderzoek van het fase 3 onderzoek gedaan om dit te bevestigen.
Wij hebben geen informatie waarom geen vaccins zijn gekocht die op de traditionele manier ontwikkeld zijn. Echter er zijn verschillende vaccins ingekocht. De Pfizer en Moderna vaccins zijn inderdaad mRNA vaccins opgelost in vetbolletjes. Deze vaccins lijken zeer effectief in het voorkomen van COVID-19 en de resultaten worden nu door de European Medicin Agency geanalyseerd (zie eerder antwoord). Het Oxford/Astra Zeneca vaccin is een vaccin op basis van een chimpanseevirus, waarin een gen van SARS-CoV-2 zit. Het vaccin van Janssen is een aangepast menselijk verkoudheidsvirus met een corona-gen. Het Chinese staatsbedrijf Sinopharm heeft twee traditionele vaccins gemaakt van onschadelijk gemaakt coronavirus, het is niet duidelijk of die in Nederland beschikbaar komen.
Er zijn 170 teams bezig vaccins tegen Covid-19 te ontwikkelen. Link van de WHO over de vaccins die in ontwikkeling zijn: https://www.who.int/publications/m/item/draft-landscape-of-covid-19-candidate-vaccines
KAMG werkgroep vaccinatie Covid-19
arts Maatschappij + Gezondheid
Beste Els,
Het Centrum Infectieziektebestrijding van het RIVM speelt (ook buiten de huidige COVID-19 pandemie) een belangrijke rol in de infectieziektebestrijding in Nederland. De missie van het CIb is signalering, bestrijding en preventie van inf...ectieziekten ten behoeve van de volksgezondheid in Nederland.
In het geval van de vaccinatie tegen het coronavirus heeft minister De Jonge in zijn kamerbrief van 20 november het volgende aangegeven over de uitvoering van de COVID-19 vaccinatie:
“Het ministerie van VWS heeft de opdracht aan het RIVM gegeven voor voorbereiding en uitvoering van de COVID-19-vaccinatie. Hierbinnen valt ook de regie op de uitvoering van de vaccinatie door uitvoerende partijen, zoals huisartsen en de GGD. … ”
De kamerbrief:
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2020/11/20/kamerbrief-over-covid-19-vaccinatiestrategie
Een verdere uitleg op uw vraag kunt u het beste bij het RIVM zelf navragen.
KAMG werkgroep vaccinatie Covid-19
arts Maatschappij + Gezondheid
Dank Jan, voor de vragen. Dit reactieveld laat beperkte ruimte voor max. 2000 tekens.
De ziektelast door COVID-19 blijft hoog, met grote impact voor mensen die ernstig ziek worden door het SARS-CoV-2 virus en als gevolg van de afgeschaalde regulie...re zorg. https://www.rivm.nl/coronavirus-covid-19/actueel.
Vaccinatie kan naar verwachting bijdragen aan het verminderen van de ziektelast door COVID-19.
De analyses van de studies naar de veiligheid en werkzaamheid van vaccins suggereren dat de overgrote meerderheid van COVID-19 infecties plaatsvonden in de groepen die een placebo-vaccin toegediend kregen. Daaruit wordt nu geconcludeerd dat de werkzaamheid van coronavaccins hoog lijkt. Gezien de opbouw van de studiepopulaties (leeftijd, ras, co-morbiditeit enz.) is het aannemelijk dat vergelijkbare beschermende effecten ook te verwachten zijn voor de Nederlandse bevolking.
Op basis van bepaalde parameters van de gewenste immuunreactie (specifiek de CD4-CD8 T-cel ratio) is de verwachting dat de immuniteit minstens een jaar zal aanhouden. Dit zal inderdaad wel bevestigd moeten worden.
Naar verwachting verschijnen de komende weken de peer-reviewed artikelen van de vaccinstudies die nu lopen en rapporten van de autoriteiten die de vaccins toe moeten laten voor toediening. In Nederland komt via de website van het College ter beoordeling van de Geneesmiddelen steeds meer informatie beschikbaar over de vaccins en de procedures rondom de toelating van vaccins.
https://www.cbg-meb.nl/onderwerpen/medicijninformatie-het-nieuwe-coronavirus/updates-medicijn-tegen-coronavirus-en-beschikbaarheid-van-medicijnen
https://www.cbg-meb.nl/onderwerpen/medicijninformatie-het-nieuwe-coronavirus/vaccins-tegen-covid-19
Zie ook info UK:
https://www.gov.uk/government/collections/mhra-guidance-on-coronavirus-covid-19
Zie ook de het webinar van de EMA op 11 dec a.s.
https://www.ema.europa.eu/en/events/public-stakeholder-meeting-development-authorisation-safe-effective-covid-19-vaccines-eu
Els van Veen
huisarts
Mijn vraag is welk belang het RIVM bij vaccinatie tegen dit coronavirus heeft.
Het RIVM was betrokken bij de Corman-Drosten paper, die in januari is ingediend bij Eurosurveillance.
Op de eerste persconferentie in maart 2020 over het virus zei ...premier Rutte dat we op groepsimmuniteit zouden insteken. 'Het virus zal onder ons blijven'.
Het RIVM is verantwoordelijk voor de Rijksvaccinaties. Een programma waar ik geheel achter sta. het RIVM is ook verantwoordelijk voor de GGD's en de BVO's.
Maar waarom heeft het RIVM belang bij vaccineren van het hele volk, ook mensen die niets te vrezen hebben van dit verkoudheidsvirus?
Ik begrijp het echt niet.
Mariëtte van Leeuwen
kinderarts, Harderwijk
Mijn vraag betreft de bijwerkingen op de lange termijn.
De vaccins die gekocht zijn voor Europa , zijn rna en vector vaccins. Ik begrijp dat er met de eerste nog helemaal geen ervaring is op de lange termijn bij mensen en met de tweede beperkt. Ik ...begrijp dat er diverse redenen zijn geweest om hiervoor te kiezen ,maar het nadeel lijkt mij dat er dan geen zicht is op bijwerkingen op de lange termijn. Ik begrijp dat men goed gaat surveilleren, maar mochten er over enkele jaren bijwerkingen zijn, dan is het leed al geschied.
Ik hoor als argument dat er zelden of nooit bijwerkingen zijn van een vaccinatie. Dat is waar, maar dit geldt voor op conventionele wijze ontwikkelde vaccins.
Ik neem aan dat men ervan uitgaat dat de bijwerkingen op de lange termijn er niet zullen zijn of zeldzaam zullen zijn.
Mijn vraag eerste vraag is waar men dat op baseert. Dierproeven? Pathofysiologisch denken? Ik ben benieuwd naar de onderbouwing.
Mijn tweede vraag is waarom er ook geen vaccins zijn gekocht die op de traditionele manier ontwikkeld zijn, om het risico te spreiden,
Jan Vosters
arts maatschappij en gezondheid, niet praktiserend, Den Haag
De volgende vragen komen bij mij op:
1. voor toelating van een vaccin zijn veiligheid en werkzaamheid voorwaarden. Beiden zijn relatief en moeten afgewogen worden tegen de schade die bij niet-vaccineren wordt aangericht. Nu Covid-19 veel minder dode...lijk blijkt en de behandeling aanmerkelijk is verbeterd zou dan die beslissing om te vaccineren niet heroverwogen moeten worden?
2. een derde voorwaarde voor toelating van een vaccin zou nut en noodzaak moeten zijn. De specifieke immuniteit bedraagt nu 8-10% en kan bij versoepeling van de maatregelen verder oplopen. Daarnaast bestaat kruisimmuniteit door T- en B- cellen en kan de algemene weerstand oplopen door lifestyle en preventie (lange termijn). Ligt het daarom niet meer voor de hand de versoepeling en wellicht intrekken van de maatregelen te bepleiten zodat op een natuurlijke manier groepsimmuniteit wordt bereikt?
3. De werkzaamheid is gemeten aan het bereiken van een beschermende werking door antistoffen op individueel niveau. Over de besmettelijkheid is weinig bekend. Wat is de waarde van het vaccin dan nog op populatieniveau?
4. De beschermende werking op lange termijn is niet bekend. Is in de kosten-batenanalyse meegenomen dat voor bescherming er misschien wel 2x per jaar gevaccineerd zou moeten worden.
5. Het vaccin bevat RNAdeeltjes en is dus genetisch gemanipuleerd. Hoe groot is de kans dat het nageslacht (on)gewenst invloed heeft op het nageslacht?