Artsenorganisaties: verkapte meldplicht kindermishandeling onaanvaardbaar

Artsenorganisaties zijn verbijsterd dat staatssecretaris Van Rijn een registratieplicht wil invoeren bij de aanpak van kindermishandeling en niets doet met de kritiek van artsenorganisaties. Deze verkapte meldplicht zal een averechts effect hebben, omdat het kind geheel uit beeld kan raken. Dat is niet in het belang van het kind. De voorgestelde wetswijziging kan daarom niet rekenen op steun van de artsen die dagelijks in de praktijk met deze kinderen en gezinnen te maken hebben.

Artsen waarschuwen er al langer voor dat een meld/registratieplicht onder andere het grote risico meebrengt dat ouders artsen gaan mijden. Verplichte registratie is schadelijk voor het vertrouwen in de hulpverlening. Deze druk op de vertrouwensrelatie tussen de arts en het gezin brengt het kind juist verder uit beeld. De hulpverlening bij kindermishandeling richt zich juist in grote mate op de ouders om hun problemen te verhelpen, zodat de kindermishandeling stopt. Als ouders geen hulp aanvaarden door een vertrouwensbreuk met de hulpverleners, is het kind daarvan de dupe. Het is belangrijk dat de gezinnen met problemen op de radar zijn en blijven bij de professionals die de hulp kunnen verlenen. Registratie zal de signalering en hulp belemmeren en de nu al bestaande ondersignalering versterken.

Geen steun veld
Verschillende artsenorganisaties hebben zich verenigd in de strijd tegen kindermishandeling. Deze artsencoalitie werkte de afgelopen tijd in goed overleg met VWS en de Taskforce kindermishandeling en seksueel misbruik aan het oplossen van knelpunten in de aanpak van kindermishandeling. Hierbij werd onder andere gekeken naar mogelijkheden om zonder meld/registratieplicht de informatie-uitwisseling tussen zorgprofessionals en andere professionals in de keten te verbeteren.
Door constructief samen te werken, is steeds gezocht naar oplossingen die –passend bij de huidige meldcode- in de praktijk effectief en succesvol zouden zijn en die gedragen zouden worden door alle artsen die in hun dagelijkse praktijk met (vermoedens van) kindermishandeling te maken hebben. De artsenorganisaties vinden het onbegrijpelijk en zeer kwalijk dat die inzet nu terzijde is geschoven.
Preventieve hulpverlening in gevaar

De voorgestelde registratieplicht heeft ook  een averechts effect op het actieplan dat de artsencoalitie heeft ontwikkeld. Het actieplan zet juist in op laagdrempeligheid in signaleren en aanpakken van (vermoedens van) kindermishandeling en laagdrempeligheid in de samenwerking met de vertrouwensartsen van Veilig Thuis. Door een registratieplicht verzwaar je de meldcode zodanig, dat de laagdrempeligheid ervan in het gedrang komt.

Ook wordt vroegsignalering van (dreigende) kindermishandeling in het actieplan gestimuleerd. De voorgestelde registratieplicht bij het niet kunnen uitsluiten van kindermishandeling maakt deze preventieve hulpverlening problematisch. Zeker gezien de zeer brede definitie van kindermishandeling die wij in Nederland hanteren kan de registratieplicht er toe leiden dat zorgelijke opvoedsituaties in grote aantallen aan Veilig Thuis worden voorgelegd en geregistreerd. Dit is onwenselijk en zal de aanpak van ernstige gevallen in gevaar brengen.

Tenslotte stimuleert het actieplan het laagdrempelig advies vragen aan de vertrouwensartsen van Veilig Thuis. De praktijk heeft namelijk geleerd dat het verhogen van het aantal adviesvragen leidt tot een stijging van het aantal terechte meldingen bij Veilig Thuis. Het verplicht stellen van registratie, verhoogt echter juist de drempel om in een vroeg stadium advies te vragen en hulp te verlenen.

Bezwaren
De artsenorganisaties waarschuwen al langer dat de praktijk laat zien waarom een meldplicht een averechts effect heeft in de strijd tegen kindermishandeling. Ditzelfde geldt voor de voorgestelde aanpassing van de meldcode. Een registratievereiste is een verkapte meldplicht en absoluut niet in het belang van het kind.