The Species that Changed Itself
Hoe de mens is veranderd
Plaats een reactie
The Species that Changed Itself. How Prosperity Reshaped Humanity, Edwin Gale, Allen Lane/Penguin Random House, 365 blz., 30,33 euro.
Vorig jaar kwam ik per mail in contact met Edwin Gale, emeritus hoogleraar diabetologie in Bristol. Hij schreef mij dat hij werkte aan een boek over hoe de mens in de afgelopen tweehonderd jaar is veranderd: we werden langer, sterker, sneller, productiever, gezonder, ouder, en – afhankelijk van hoe je beide begrippen definieert – ook vreedzamer en slimmer.
Gale noemt dat de fenotypische transitie, en die heeft ons niet alleen goeds gebracht: ziekten van de ouderdom en welvaart, overbevolking en intensieve landbouw en industrie vormen een groeiende bedreiging, en de gezondheidskloof neemt weer toe. Vorig jaar voorspelde hij al dat infecties in opmars waren, en vooral slachtoffers dreigden te maken onder ouderen, zwakkeren en mensen met een achterstandspositie. Hij kreeg wel heel snel gelijk.
Recentelijk is zijn The Species that Changed Itself verschenen, waarin Gale laat zien dat we genetisch niet zijn geëvolueerd, hoe we onze omgeving hebben veranderd, en onze oude genen een grote aanpassing aan die nieuwe omgeving mogelijk maken.
Gale schrijft helder, en overtuigt door samenhang, talloze voorbeelden en relativerende humor. Heel af en toe gaat de bevlogenheid met hem op de loop, zoals in zijn ode aan de kunstmest. Daarbij wordt voor de rol van de groene revolutie met de ontwikkeling van sterkere en voedzamere gewassen naar een voetnoot verwezen. Het is verder duidelijk dat zijn boek is gebaseerd op meer bronnen dan hij citeert. Maar misschien had Gale wel expliciet mogen noemen dat fenotypische transitie al eerder is geopperd door econoom en Nobelprijswinnaar Robert Fogel onder de term technofysische evolutie. Maar hij had weinig kennis van de medische achtergrond van de fenotypische veranderingen, en juist dat maakt het boek van Gale tot een aanrader voor iedereen die de oorsprong van ziekte en gezondheid wil begrijpen.
auteur
Lukas Stalpers, hoogleraar radiotherapie, Amsterdam UMC, locatie AMC
- Er zijn nog geen reacties
