Meteoor
De onbekende patiënt
Plaats een reactieMeteoor, Karel Capek (vertaling: Irma Pieper), Wereldbibliotheek, 190 blz., 19,99 euro.
bestel direct
Karel Capek (1890-1938) is een van de belangrijkste Tsjechische schrijvers van de vorige eeuw. Hij dankt zijn roem aan zijn sciencefiction – hij is de bedenker van het woord robot – maar schreef ook prachtige ‘gewone’ literatuur.
Meteoor is een hoogtepunt in zijn oeuvre en is nu vertaald in het Nederlands. Het verhaal: een vliegtuigje stort neer en de zwaargewonde piloot wordt in coma naar een ziekenhuis gebracht. Niemand weet wie hij is en waar hij vandaan komt. De behandelend arts en de anderen die met de stervende piloot in aanraking komen – een verpleegster, een medepatiënt met helderziende gaven en een schrijver – proberen zijn identiteit en leven te reconstrueren. De artsen baseren zich op zijn medische status – schitterend beschrijft Capek hoe ze zich daarbij onwetenschappelijk te buiten gaan aan allerlei giswerk. De verpleegster (‘de zuster’) droomt zijn levengeschiedenis. De helderziende overziet het leven van meneer X als in een ‘Gestalt’: hij ziet de essentie van diens lotgevallen als het ware in één oogopslag, compleet met innerlijke drijfveren en kan zich daarbij ook fysiek verplaatsen in diens lot. De schrijver ten slotte laat zijn verbeelding de vrije loop en ontdekt een ‘leven verdeeld in twee zones, verveling en bedwelming, en meer is er niet (...).’ Hier en daar overlappen de verhalen, maar het is duidelijk dat niemand de waarheid in pacht heeft. Het resultaat is een ode aan de verbeelding (en dus aan de literatuur), aan de meerduidigheid van de werkelijkheid en – en passant – een forse klap in het gezicht van al die wezenloze ‘literatuur’ die het – om waarachtig te zijn – moet hebben van het ‘echt gebeurde’.
- Er zijn nog geen reacties