Boeken en films & zo
boek

Kroniek van de kwakzalverij

Plaats een reactie

Met het vizier op Kackadoris, Cees Renckens, Uitgeverij Noord Holland/Vereniging tegen de Kwakzalverij, 500 blz., 19,95 euro.

Op pagina 195 van zijn ‘kroniek van de hedendaagse kwakzalverij’ Met het vizier op Kackadoris schrijft gynaecoloog Cees Renckens: ‘Kousbroek was voor mij – en ik veronderstel dat dat voor zeer veel lezers zal gelden – een leermeester en een voorbeeld.’ In gelijksoortige bewoordingen laat de oud-voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij (VtdK) zich uit over die andere grote essayist: Karel van het Reve. Kijk, dan kun je bij menigeen al – terecht – niet meer stuk.

De biografische schetsen van beide auteurs figureren in een overzicht (een ‘dodenakker’) met necrologieën van beruchte (maar ook minder bekende) kwakzalvers, slachtoffers van hun praktijken en een paar vooraanstaande bestrijders – uiteraard rekent Renckens Van het Reve en Rudy Kousbroek tot de laatste groep, ook al hebben ze zich weinig expliciet over kwakzalverij uitgelaten. Hun houding ten opzichte van de wetenschap en allerlei esoterische zweefpraktijken maakt hen tot zijn geestverwanten. Die aandacht voor auteurs als Kousbroek en Van het Reve verraadt intussen ook de literaire belangstelling van Renckens: zijn volumineuze boek omvat een aardige bloemlezing van light verse (Drs. P, Kees Stip) en passages uit en samenvattingen van literaire kwakzalversverhalen. Verder nam Renckens een aantal columns van eigen hand op en de juryrapporten over de toegekende Meester Kackadorisprijzen in de periode 2003-2018.

Dat alles maakt Met het vizier op Kackadoris enigszins een ‘Pak van Sjaalman’, maar dat is helemaal niet erg: die opzet verleidt juist tot grasduinen, tot ergens blijven hangen, bijvoorbeeld bij een van de ‘essential readings’: teksten die op Renckens grote indruk hebben gemaakt en die zijn denken over pseudowetenschap en kwakzalverij hebben gevormd.

Vaak worden de VtdK en Renckens weggezet als streng en humorloos: streng ja, maar humorloos? Nee, dat bewijzen zijn literaire keuzes en zijn uitgangspunt dat biografieën van mensen die deugen het qua spanning niet halen bij biografieën van mensen die niet deugen, vooral als de goegemeente denkt dat ze wel deugen. 

Media en cultuur boek kwakzalverij
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.