Boeken en films & zo
Arko Oderwald
2 minuten leestijd
boek

In tijden van besmetting

In tijden van corona

Plaats een reactie
In tijden van besmetting, Paolo Giordano, Bezige Bij, 80 blz., 9,99 euro.
Bestel direct

De Italiaanse auteur Paolo Giordano, het meest bekend van De eenzaamheid van de priemgetallen, heeft in korte tijd een essay geschreven over covid-19: In tijden van besmetting. Toevallig begeleid ik net op dit moment tweedejaarsstudenten geneeskunde bij het blok infectie en inflammatie. Een van de eerste vragen die daar werd gesteld was: ontwerp een superpathogeen. Aan welke eigenschappen zou deze moeten voldoen? We hebben dat meteen toegepast op covid-19 en het bleek dat het geen superpathogeen is. Toch praat iedereen erover als was het dat wel: angst heeft ons in de greep. Soms kunnen schrijvers een ander licht werpen op een situatie, of, zoals Giordano het zegt: ‘Soms kan schrijven dienen als ballast om met beide benen op de grond te blijven staan. Maar er is nog een andere reden: ik wil niet missen wat deze epidemie ons over onszelf vertelt.’ Hij maakt behartigenswaardige opmerkingen: ‘We wilden zekerheden, maar we kregen meningen. We zijn vergeten dat het altijd zo gaat, sterker nog, dat het alleen zo gaat, dat twijfel voor de wetenschap zelfs heiliger is dan de waarheid.’ Ook mooi zijn onze bezweringsrituelen: ‘We tellen de besmettingen en de genezingen, we tellen de doden, we tellen de ziekenhuisopnames en de ochtenden dat we niet naar school zijn geweest, we tellen de miljarden die op de beurs zijn verdampt, de maskers die zijn verkocht en de uren die we nog moeten wachten voordat we de testuitslag hebben; we tellen de kilometers die ons van de brandhaard scheiden en de hotelkamers die zijn afgezegd, we tellen onze relaties, onze opofferingen. En we tellen en hertellen de dagen, dat vooral, de dagen die het nog duurt totdat de crisis achter de rug zal zijn.’

Maar aan een kritische beschouwing van deze cijfers komt Giordano nauwelijks toe. Hij is behalve schrijver ook natuurkundige, en voor hem zijn ‘epidemieën, meer nog dan medische noodsituaties, wiskundige noodsituaties’. En, niet onbelangrijk: ‘Ik ben wel een beetje een hypochonder, om de avond vraag ik aan mijn vrouw om te voelen of mijn voorhoofd warm is.’

Covid-19 is waarschijnlijk geen superpathogeen, maar misschien is het wel onvermijdelijk dat we moeten doen alsof het wel zo is, om onze, overigens begrijpelijke, maatregelen te laten aarden bij de bevolking. Het idee van beheersbaarheid verlamt ons, en zo raken we ook onze vrijheid kwijt om maatregelen en getallen op hun merites te beoordelen. Giordano is daardoor ook bevangen: na constateren blijft interpreteren en reflecteren achterwege.

Media en cultuur boek
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.