In liefde

In liefde, Amy Bloom, (vertaling: Jeanine van der Kooij), Nijgh & van Ditmar, 208 blz., 20 euro.

Bestellen

Dankzij de vroegdiagnostiek van de ziekte van Alzheimer heeft kennis van een min of meer vaststaande toekomst ook zijn schaduwzijden. Mijn vader zei altijd dat dementie zo gek nog niet was, want dan beleef je je eigen einde niet, maar daar wordt ook anders over gedacht. Door de man van schrijfster Amy Bloom bijvoorbeeld.

Hij wordt door haar neergezet als een aardige, vitale man, een atleet, een knuffelbeer, groot en zwaar, dol op lekker Italiaans eten. Maar na de diagnose is hij duidelijk: hij wil niet verder leven. Veel discussie is daar niet over tussen de beide echtgenoten, maar aan die wens uitvoering geven is nog niet zo eenvoudig – niet in de VS, maar ook niet in Nederland. Beiden wenden zich tot Dignitas in Zürich, dat hulp biedt bij zelfdoding. In haar boek In liefde beschrijft Amy Bloom alle hobbels die zij daarvoor moeten nemen.

Autobiografische boeken over ziekte hebben soms de neiging om ook een voorlichtingsboek te zijn. Mannen doen dat vaker dan vrouwen, maar Amy Bloom speelt soms ook de voorlichter. Vaak staat dat het beschrijven van emoties in de weg; in dit boek missen vooral de afwegingen die tot het besluit tot zelfdoding leiden. Daardoor bekroop mij bij lezing langzamerhand toch het beeld van twee zeer geprivilegieerde mensen die gewend zijn te krijgen wat ze willen, en daar ook het geld voor hebben, want niet iedereen heeft 30.000 dollar op zak en niet iedereen kan het vooraf en na afloop nog eindeloos verwerken met de psychotherapeut.

Er zijn ondertussen tientallen hetero­­bio­grafische boeken over dementie verschenen die beter zijn dan dit boek als het gaat over de dilemma’s die bij iedereen optreden. Mijn voorkeur is nog steeds Scar tissue van Michael Ignatieff. Al bijna dertig jaar geleden geschreven, maar nog steeds actueel.

Lees ook