Boeken en films & zo

Film: A Dangerous Method - David Cronenberg

Plaats een reactie
www.filmladder.nl

Jung versus Freud
Er is waarschijnlijk geen andere hedendaagse filmmaker wiens werk zo in het teken staat van de ingewikkelde verwikkelingen tussen lichaam en geest dan de Canadees David Cronenberg. In één van zijn vroege films, Shivers, infecteert een alienachtige parasitaire vleesklont mensen die vervolgens een onbeheersbare seksuele lust ontwikkelen.

In een latere film als eXistenZ morrelen wetenschappers aan het menselijk zenuwstelsel met als gevolg dat de waarneming van de werkelijkheid radicaal verandert. In Dead Ringers volgen we de mentale ondergang van twee gynaecologen, in Naked Lunch zijn we getuige van de hallucinaties van een narcoticaverslaafde, en in het formidabele Spider bevinden we ons zelfs in het hoofd van een schizofrene patiënt.

Zo vreemd is het dus niet dat Cronenberg zich met zijn nieuwste film, A Dangerous Method, heeft gestort op de beginjaren van de psychoanalyse.

De film opent met de komst, anno 1904, van de hysterische en masochistische Sabine Spielrein, een briljante studente geneeskunde, naar de kliniek van psychiater Carl Gustav Jung in Zürich. Jung past dan al de theorie van Freud toe bij de behandeling van zijn patiënten.

Hij begint een affaire met Spielrein, die uit woede over het feit dat Jung uiteindelijk kiest voor zijn vrouw, haar heil zoekt bij zijn leermeester Freud. Zodra Freud weet krijgt van de affaire, zorgt dat voor een verwijdering tussen de beide grootheden.

Maar de doodsteek voor hun intellectuele relatie zal Jungs groeiende interesse in spirituele en parapsychologische zaken zijn; daar moest Freud helemaal niets van hebben. De ironie is natuurlijk dat tegenwoordig menigeen zowel het gedachtegoed van Freud als dat van Jung als onwetenschappelijk beschouwt.

In die beginjaren zijn, zo lijkt het, patiënt en psychiater allerminst afzonderlijke categorieën. Spielrein bijvoorbeeld ontwikkelt zich uiteindelijk tot een gezaghebbend psychoanalytica. Maar het omgekeerde komt ook voor, zie de lotgevallen van de merkwaardige psychoanalyticus Otto Gross.

Hij is een adept van Freuds idee dat repressie leidt tot neurosen en trekt daaruit een radicale conclusie: geef onder alle omstandigheden toe aan je verlangens. ‘Do not pass by the oasis without stopping to drink’, is zijn motto. Het wordt zijn mentale ondergang.

Het scenario van A Dangerous Method (geschreven door Christopher Hampton) is gebaseerd op een toneelstuk van John Kerr, die zich weer beriep op correspondentie tussen Jung, Freud, and Spielrein. Het levert fascinerende en leerzame cinema op. HM

www.filmladder.nl

  • Meer van deze regisseur: Splice
  • Meer filmtips: Scoop - Films

De Trailer

Beoordeel deze film:

Media en cultuur Films
  • Henk Maassen

    Henk Maassen is journalist bij Medisch Contact, met speciale belangstelling voor psychiatrie en neurowetenschappen, sociale geneeskunde en economie van de gezondheidszorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.