Dubbelblind
Plaats een reactieDubbelblind, Edward St Aubyn (vertaling: Nicolette Hoekmeijer), Prometheus, 286 blz., 22,50 euro.
Is Dubbelblind van Edward St Aubyn eigenlijk wel een roman? Het boek heeft er alle kenmerken van: er zijn karakters, er is een verhaal dat de diverse karakters met elkaar verbindt. Maar het is toch vooral een kritische verhandeling over onderzoek, financiering en implicaties van de biomedische wetenschap. En het moet gezegd: St Aubyn heeft zich goed ingelezen in de neurowetenschap, (epi)genetica, psychiatrie, ecologie en artificiële intelligentie. En hij weet de controverses in de diverse deelgebieden een plaats te geven in de handeling. Bijvoorbeeld dat de naïeve zoektocht naar genen verantwoordelijk voor elke mogelijke afwijking is uitgelopen op ‘polygenetische risicoscores’. Hij blijkt ook de gevaren te kennen van ‘bayesiaanse datamining’, is op de hoogte van de replicatiecrisis, en van het feit dat neuroimaging heeft geleid tot overtrokken conclusies over het functioneren van de hersenen. Hij begeeft zich zelfs op het glibberige pad van het bewustzijnsonderzoek. Daarom: wie dit boek alleen ‘literair’ leest, doet het onrecht. Bezwaarlijk is dat St Aubyn al die wetenschappelijke gebieden bijeenbrengt aan de hand van een handvol nogal bordkartonnen figuren, waarvan er twee ziek zijn: een heeft een hersentumor, een ander lijdt aan schizofrenie. Na lezing van de roman vraag je je af wat St Aubyn eigenlijk beoogd heeft. Totdat je je realiseert dat het om een caleidoscopische (dat beeld komt een paar keer terug) ethische en filosofische verkenning gaat. Vormt de wetenschap uiteindelijk een eenheid, of zijn er tussen de verschillende deelgebieden onoverbrugbare verschillen die zich niet tot elkaar laten reduceren? Denkvoer dus.
- Er zijn nog geen reacties