De zwarte klok
Plaats een reactie
De zwarte klok, Paulus Hochgatterer, (vertaling: Gerrit Bussink), Wereldbibliotheek, 256 blz., 19,99 euro.
Een vermist kind, onverklaarbare ongevallen, een zelfmoordpoging: het broeit in het fictieve stadje Furth am See in Oostenrijk. Wat zich afspeelt in de halfdonkere onderlagen van het dagelijks leven, vertelt Paulus Hochgatterer in De zwarte klok. Allengs ontvouwt zich een patroon van kindermishandeling en -misbruik, met als ‘Tatort’ een kamer vol matrassen: Das Matratzenhaus, de Duitse titel van de roman.
De zorgvuldige constructie van deze ‘film noir’ is spannend en werkt ontluisterend. De ervaren rechercheur Ludwig Kovacs zit het liefst te vissen aan de waterkant, en psychiater Raffael Horn wijdt zich aan de zorg van mensen met een eetstoornis, zelfmoordneigingen of schizofrenie, met automutilatie als specialiteit. Dat werk bevalt nauwelijks. Als zijn directeur hem voor ogen houdt dat psychiatrische patiënten geen verdienmodel voor de kliniek zijn, antwoordt de prettig recalcitrante Horn: ‘Het probleem is dat de mens in zijn totaliteit geen verdienmodel is, u als directeur ook niet.’ Hochgatterer, zelf kinder- en jeugdpsychiater, geeft hun beider relaas weer als neutrale verteller, in de verleden tijd. Confronterender werken de verhalen geschreven vanuit het ik-perspectief, in de tegenwoordige tijd, van de automutilerende lerares Stella, die een schimmige geheime relatie onderhoudt met een labiele geestelijke.
Het thema laat zich wellicht als volgt samenvatten: in hoeverre laat een individu zaken in het eigen leven toe die maatschappelijk als onaanvaardbaar en zelfs als crimineel gelden? En wanneer moet men dan een daad stellen? Wraak is zo’n daad. Die wraak blijft niet uit.
auteur
Frans Meulenberg, publicist en medewerker ethiek Erasmus MC.
- Er zijn nog geen reacties
