Campagne/docu: Dementie en dan

Dementie multimediaal

Documentairemaakster Ireen van Ditshuyzen is de initiatiefneemster van een breed opgezette, multimediale campagne, die onder de naam DementieEnDan haar hoogtepunt zal bereiken in de week van 20 tot 29 september. Inderdaad, dat duurt nog even, maar het is goed om de bijbehorende website in de gaten te houden want er gebeurt veel. In het hele land worden uiteenlopende activiteiten georganiseerd waaronder symposia, gastlessen, en nascholingen voor zorgverleners. U kunt daar ook contact zoeken met de organisatie (info@stichtingbeeldkracht.nl), bijvoorbeeld omdat u in het kader van de campagne eigen initiatieven wilt ontplooien.

De AVRO zendt in de campagneweek de tweedelige documentaire uit, gemaakt door Ireen van Ditshuyzen. Zij volgde ruim twee jaar lang het dagelijks leven van dementerenden en hun mantelzorgers. Wat er nog wél kan, dat staat centraal. Het beeldmateriaal van de documentaire wordt gebruikt in nascholing voor onder anderen huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde, in samenwerking met onder meer LHV, NHG en Verenso.

DementieEnDan op 23 en 24 september, 21.00 uur, Nederland 2

Medisch Contact sprak met Ireen van Ditshuyzen:

Ireen van Ditshuyzen volgde ruim twee jaar lang het dagelijks leven van dementerenden en hun mantelzorgers. Dezelfde ziekte wordt in verschillende situaties belicht: er is een ouder echtpaar met belangrijke vragen rondom de laatste levensfase, maar er is ook een jongere patiënt die een halve marathon rent. Op de valreep zijn opnames gestart bij een gezin van Turkse afkomst met een vergeetachtige moeder. Van Ditshuyzen vindt het bijzonder hoe ze met een camera mocht deelnemen aan het leven van de mensen. Dat ze ook mee mocht naar belangrijke en persoonlijke gebeurtenissen. ‘Nu de opnames zijn afgerond, heb ik nog steeds contact met de gezinnen en wil ik natuurlijk weten hoe het met ze gaat’, zegt ze. Wat er nog wél kan, ondanks de dementie, dat staat centraal. Zoals accountant Ton, die dankzij een welwillende werkgever aangepast werk kreeg na zijn diagnose.
Twintig jaar geleden maakte Van Ditshuyzen de documentaire Vergeten, over hetzelfde onderwerp. Daarop terugkijkend zegt ze: ‘Vroeger was er weinig over deze ziekte bekend, de term alzheimer werd amper gebruikt. Er werd nauwelijks een diagnose gesteld en ook geen serieus onderzoek naar deze vergeetachtigheid verricht. Voordat ik aan deze documentaire begon, was ik benieuwd hoe het er tegenwoordig met de zorg en begeleiding rondom de ziekte voor zou staan.’

Tijdens het maken van de documentaire, en in haar naaste omgeving, stuitte Van Ditshuyzen op onervarenheid van huisartsen in de begeleiding van dementie. De diagnose wordt vaak pas laat onderkend en de slechte vooruitzichten – bijvoorbeeld dat het alleen maar erger wordt en er geen medicijnen zijn – worden meegedeeld, maar zonder duidelijk gecoördineerde hulp. ‘Patiënten zeggen altijd dat het goed gaat, maar als je de mensen en de mantelzorgers vaker ziet en spreekt, ontdek je beperkingen.’ Van Ditshuyzen zou graag zien dat huisartsen zich proactiever opstellen, vooraf aankaarten waar dementerenden en mantelzorgers tegenaan gaan lopen. Van Ditshuyzen: ‘Een huisarts die ik sprak, maakte een vergelijking met kankerpatiënten. De huisarts heeft bij die patiënten een regierol, terwijl bij dementerenden vaak wordt verwacht dat de zorg in handen wordt genomen door anderen.’

Het beeldmateriaal van de documentaire wordt met aanvullende opnames gebruikt in nascholing, onder andere van huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde. Van Ditshuyzen: ‘Vooraf hoopte ik er al meer uit te halen dan alleen een documentaire – dat de beelden ook op een andere manier gebruikt zouden worden, want drukke mensen, zoals artsen, kijken weinig televisie.’

Eva Mulder