Boek: Einde

Treurmars van oude mannen

Halverwege de Braziliaanse roman Einde schrijft Fernanda Torres: ‘Het waren volwassen en wanhopige mannen. Op het toppunt van hun mannelijkheid, met een voorgevoel van de onvermijdelijke val.’ Daarmee vat ze haar roman correct samen. In vijf hoofdstukken komen afwisselend vijf vrienden aan het woord, die terugblikken op hun leven. Zo ontstaan uiteenlopende versies van de gebeurtenissen. Vrijwel alles draait om seks afgeblust met drugs, verveling, drank en overspel. De mannen zijn macho’s en beweren elkanders vrienden te zijn, maar ze zijn niet te beroerd om elkaar jarenlang te bedriegen en te minachten. Totdat ze oud zijn en viagra nog de enige uitweg is. ‘Als je boven de 70 bent, wordt het leven een eindeloze reeks obstakels.’ Inclusief kwalen als parkinson, kanker, hersenbloeding, alzheimer en de gewone ouderdomsklachten. Tot op hoge leeftijd kunnen de mannen een vrouw beschrijven als een ‘Miss Universe, die in feite een afgetakeld oud wijf is’. Dat is de treurmars van oude mannen.

Torres schreef een speels en bij vlagen geestig boek. Maar het is ook een grimmige roman. Zij maakt treurig duidelijk hoe mensen elkaars leven kunnen verstoren, besmeuren en beschadigen.

Op hoge leeftijd duikt, in werkelijkheid en in romans, regelmatig de vraag op: Waar heb je spijt van? Over die ‘spijt’ is Alice Munro heel helder in Lief leven, een van haar schaarse autobiografische verhalen. Als ze verstek laat gaan bij de begrafenis van haar moeder schrijft ze: ‘Over sommige dingen zeggen we dat ze onvergeeflijk zijn, of dat we het onszelf nooit zullen vergeven. Maar we doen het wel, we doen het de hele tijd.’ - Frans Meulenberg

Einde, Fernanda Torres, Cargo, 238 blz.

Bestel direct: paperback 18,90 euro | e-book 12,99 euro