Meer van Marijn Houwert

Marijn Houwert is werkzaam als traumachirurg in het UMC Utrecht. Hij vindt opereren best leuk, draagt de opleiding een warm hart toe en schrijft af en toe een artikel.

Door vooroordelen, spookverhalen, maar ook werkelijke haken en ogen schrikt het vak van medisch specialist studenten vaak af. Dat is jammer en onterecht, zeggen de auteurs, die hier verandering in willen brengen door steeds met elkaar in gesprek te gaan, in wat zij het Open Spookhuis hebben gedoopt.

‘De eerste keer dat ik hem zag, zag ik hem eigenlijk niet. Ik liep hem zo voorbij. Hij heeft geen fancy pakken aan, geen opvallende schoenen en geen grote mond. Hij loopt een beetje krom. Als hij stilstaat is de sigaret nooit ver weg. Hij weet meer van filosofie dan ik van voetbal. En er is niemand die zo langzaam kan fietsen en toch recht overeind blijft. Daarbij zegt hij geen woord te veel.’

Vakantie is een periode van bezinning. In mijn geval op het strand en met mijn gezin. Ook tijd voor reflectie en tijd om vooruit te kijken. De conclusie? Ik heb een nieuwe profielfoto nodig. Een uitgeruste foto van vakantie zonder pak en das. En ik heb mezelf eigenlijk wel genoeg horen zeggen op deze plek in de afgelopen drie jaar.

Donderdagmiddag half 4. We hebben een gesprek met een jonge collega die nog niet in opleiding is. Ze heeft een dik halfjaar bij ons gewerkt en het merendeel van de staf is enthousiast. Kortom: we willen haar graag aanmoedigen om te solliciteren voor een opleidingsplaats komende ronde.

Het is iedere dienst raak. Je kunt er de klok op gelijk zetten. Soms zelfs wel twee keer. Een standaardvraag bij de overdracht is dan ook: ‘Is Val van trap al geweest?’ Bij een ‘Ja’, meteen gevolgd door: ‘Hoe vaak?’ Bij twee keer Val van trap heb je goede hoop op een rustige nacht. Bij een ‘Nee’ weet je vrij zeker dat je tussen 03.00 en 06.00 uur op de traumakamer staat om de volgende klant op te vangen die verloren heeft van zijn of haar trappencomplex.

Laatst waren we op vakantie in een resort in Portugal. Zon, zee, zwembad en pannenkoeken met chocopasta als ontbijt. Er gaat weinig boven deze combinatie voor kleine meisjes en daarmee dus ook voor ietwat vermoeide ouders.

Met plezier ben ik al enkele jaren reviewer voor een toonaangevend Europees traumatijdschrift. Zo ongeveer tweemaal per maand beoordeel ik een artikel en nu krijg ik een artikel onder ogen van een groep uit China. Ook daar zijn ze gebroken ribben aan het opereren en het doel van deze beschrijvende serie is aan ons laten zien dat je patiënten zelfs onder lokale verdoving kunt opereren.

Even terug naar het jaar 2000. Het was net na de eindexamens en het leven was een groot feest. Letterlijk. ‘Heeej Marijn! Wakker worden! Er is een brief van de Universiteit Utrecht!’ Mijn vader, normaal gesproken vrij rustig aangelegd, stond zwaaiend met de brief in mijn slaapkamer. Met een bonkende kop, niet van de spanning voor de brief overigens, maakte ik de enveloppe open en vernam dat ik een lotnummer onder de 100 had voor de geneeskundeopleiding. ‘Je bent ingeloot!’, riep mijn vader aanzienlijk enthousiaster dan ik op dat moment.

Even waren we de held als zorgverlener. Met name de verpleegkundigen, op de corona-afdelingen en op de ic. Stiekem voelde dat wel fijn, wat extra waardering voor de zorg. Maar uiteindelijk moeten we het niet willen. Het is namelijk geen duurzaam concept, dat heldendom. Sterker nog: het is vaak doodeng en levensgevaarlijk.

Hoera. De vlag ging uit. Na een hoop discussie was ook het besef in mijn beroepsvereniging ingedaald dat we het simpelweg niet meer kunnen maken om volop chirurgen te blijven opleiden. Dus stap één op weg naar een geloofwaardige oplossing van het probleem is dan de instroom aanpakken. Dat klinkt heel makkelijk, maar was het niet. Na een heel proces van wikken en wegen, overleg met het Capaciteitsorgaan, is dan eindelijk besloten de daling in 2023 in te zetten. Tot zover het goede nieuws.

Politiek Den Haag heeft de mond vol van het toekomstbestendig maken van de zorg. Het gaat over preventie, verdere concentratie en investeren in technologie. Allemaal prachtig en waar. Maar we vergeten de mensen die we het allerhardst nodig hebben. We stevenen namelijk af op een massaal tekort van een groep die collectief overbelast en overwerkt is de afgelopen twee jaar. En als kers op de taart weinig tot geen zeggenschap heeft.

Ik vind het bewonderenswaardig dat Ernst Kuipers minister wil worden. Als dokter en bestuurder heeft hij de ervaring opgedaan om deze zware post op een goede manier in te kunnen vullen. Maar bovenal is hij niet bang. Daar zou hij nog weleens het meeste profijt van kunnen hebben in zijn nieuwe functie.

De eerste patiënt had zichzelf door zijn hoofd geschoten. Hij was al tijden depressief en had een keurige brief achtergelaten. We hebben besloten om niet verder te behandelen nadat we bij binnenkomst hadden geconcludeerd dat er geen hersenstamreflexen meer aanwezig waren.

Detlef van der Velde is een van mijn belangrijkste leermeesters. Het gevolg van een fellowship vijf jaar geleden is dat we elkaar nog wekelijks spreken. Het hart van Detlef ligt bij de geriatrische traumapatiënt. Hij is nog zo’n chirurg die regelmatig naar het verpleeghuis fietst om daar te doen wat nodig is.

Als fervent tegenstander van bergen papierwerk met een mogelijk milde vorm van ADHD, is de voorbereiding op de komende visitatie logischerwijs geen feest voor mij. Maar goed, alles voor het hogere doel en daarom had ik mezelf plechtig beloofd om me niet op te winden. Dat is niet gelukt.

Het is maandagochtend eind september en we lopen visite op de medium care. Dat is normaal gesproken vrij technisch, met nadruk op hemodynamiek en respiratie. Ideaal voor extra theoretische scholing van jonge collega’s. Toch raken we aan de praat met meneer Henk en denken we na over heel wat anders.

Hallo Kees, met Marijn Houwert spreek je. Je bent niet aangenomen voor de opleiding tot chirurg in onze regio. ‘Hoezo niet?’ vraagt Kees. ‘Ik ben gepromoveerd, heb mijn eigen stichting opgericht en 4000 LinkedIn-connecties!’

Het eindigt voor ons op de plek waar het ook begonnen is. 24 maart 2020 schreven Sander Muijs en ik een blog op deze plaats over compensatie van zorgverleners in de frontlinie van de coronazorg. We hadden nooit gedacht dat een blog stichting Zorg na Werk in Coronazorg (ZWiC) zou worden en dat die stichting ook nog eens in staat zou zijn om miljoenen uit te keren aan (nabestaanden van) zorgmedewerkers die ziek werden of zelfs overleden aan de gevolgen van corona. Inmiddels ruim 3 miljoen euro aan 90 mensen om iets preciezer te zijn.

Dit weekend kregen collega Falco en ik een appje: willen jullie maandag onderwijs geven aan studenten? We zitten een beetje krap in de bezetting, maar het gaat over advanced trauma life support. Jullie mogen het proces een beetje begeleiden en iedereen moet aan bod komen.

Maandagochtend en mijn telefoon piept. Appje van onze buren uit het Diakonessenhuis. ‘Kun je volgende week woensdag meedoen met een pilonfractuur?’ Antwoord: ‘Yep, leuk.’

Na een lichte hersenschudding kampen patiënten vaak lang met allerlei klachten wat tot onnodige medische consumptie leidt. Het is beter het afwachtende beleid los te laten en deze patiënten te helpen met een stepped care-aanpak.

‘Hallo dokter, ik ben Leonardo Spinazzola.’ Dat klinkt toch anders dan: ‘Hallo dokter, ik ben Marijn Houwert.’ Leonardo speelde tot op heden een weergaloos EK, in een on-Italiaans goed voetballend team. In het dagelijks leven rent hij over de linkerflank in Rome, dit EK draafde hij over de linkerflank namens de Italiaanse ploeg. Er werd vol lof gesproken over zijn harde tackles en zachte voeten. Mede door hem zijn wingbacks de nieuwe sterren in het voetbalheelal. Totdat zijn achillespees het begaf in het duel met onze zuiderburen. Huilend ging hij van het veld, terug naar huis en op weg naar, ongetwijfeld, een operatie.

Zaterdagavond. Appje van mijn zwager. Zit je te kijken? Heftig man! Christian Eriksen is een bekende Europese topspeler. Hij heeft jarenlang in Nederland gespeeld in een team met Daley Blind voor dezelfde club als een dan nog jonge Abdelhak Nouri. De voetballiefhebbers onder ons weten wat deze drie mannen met elkaar gemeen hebben.

Wij hebben een oude chirurg in onze traumagroep. Laten we hem voor het gemak opa noemen. Ooit heeft hij in Nederland een veelgebruikt intramedullair implantaat voor proximale femurfracturen geïntroduceerd. Jarenlang heeft hij alle jonge chirurgen onderwezen in de basisprincipes van de fractuurchirurgie.