Onlangs kregen twee Britse proefpersonen één tot twee theelepels kweekbloed toegediend. Geen mijlpaal, maar wel een belangrijke stap, zegt celbioloog Marieke von Lindern die bij Sanquin een soortgelijke studie voorbereidt.
Bekend is dat seizoensgriepvaccins weinig bescherming bieden tegen – potentieel – pandemische influenzavirusstammen. Dat komt omdat onzeker is welk subtype van het influenzavirus een volgende pandemie zal veroorzaken. Dat is de reden waarom momenteel meerdere universele griepvaccins in ontwikkeling zijn.
Covidpatiënten met een aanhoudende reukstoornis herstellen niet sneller als zij prednisolon krijgen. Daarom raden Emma Schepens e.a. (UMC Utrecht) af om dit medicijn voor te schrijven om de reuk te herstellen, zo stellen ze in BMC Medicine.
Het opereren van kinderen met neuroblastoom op één plek heeft geleid tot een aantal verbeteringen. Gemiddeld duurde de operatieve ingreep een uur en drie kwartier korter dan voor de concentratie, nu is dat: twee uur en drie kwartier.
Meer maatwerk bij de toediening van medicijnen is nodig en mogelijk. Nodig omdat geneesmiddelen – zoals inmiddels wel bekend is – vooral getest worden op gezonde blanke mannen tussen de 18 en 55 jaar, maar vaak toegepast bij patiënten die daar nogal van afwijken, zoals vrouwen, mensen met een hoge BMI, een slechte nierfunctie, mensen met comorbiditeit en ouderen met polyfarmacie.
In de afgelopen vijftien jaar nam het aantal schadeclaims die patiënten van ziekenhuizen eisten af, maar het totaal uitgekeerde schadebedrag per jaar nam juist toe. Dat schrijven jurist en gynaecoloog Désirée Klemann (Maastricht UMC+) e.a. in Healthcare.
Wereldwijd hebben zo’n vier miljoen mensen juveniele myoclonusepilepsie (JME). Ondanks behandelingen met medicatie, houdt een derde van de patiënten epileptische aanvallen. De rest dus niet, maar ook deze patiënten krijgen toch vaak het advies om levenslang medicatie te blijven gebruiken, met vervelende bijwerkingen zoals vermoeidheid, misselijkheid, en overgewicht.
Een miljoen gemiste kankerdiagnoses in heel Europa, ziedaar een van de ernstige gevolgen van de covid-19-pandemie. Een commissie van The Lancet Oncology – European Groundshot addressing Europe’s cancer research challenges – stelt in een omvangrijk rapport vast dat clinici in het eerste jaar van de pandemie 1,5 miljoen minder kankerpatiënten zagen, waarbij een op de twee kankerpatiënten geen operatie of chemotherapie onderging.
Patiënten met behandelingsresistente depressie hebben mogelijk baat bij psilocybine. Onderzoek van Guy Goodwin e.a. gepubliceerd in NEJM wijst dat uit.
Genetisch aangepaste T-cellen kunnen kankercellen detecteren; de toepassing van dergelijke T-cellen is een manier om therapieresistente kankers gepersonaliseerd te behandelen. Susan Foy e.a. rapporteren in Nature hoe ze voor het eerst CRISPR genome editing hebben ingezet om dat voor elkaar te krijgen.
Drie op de vijf mensen wereldwijd hadden in september 2021 antilichamen tegen SARS-CoV-2 door infectie of vaccinatie, zo blijkt uit een grootschalige literatuurstudie van de Wereldgezondheidsorganisatie (Bergeri e.a.) gepubliceerd in PLOS Medicine.
Regelmatig gebruik van lipidenverlagende medicijnen of antidiabetica kan het risico op leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) verminderen. Dat blijkt uit een meta-analyse door Matthias Mauschitz e.a. gepubliceerd in de British Journal of Ophthalmology.
Nederlandse artsen schrijven patiënten met lagerugpijn regelmatig behandelingen voor die niet bewezen effectief – en soms zelfs schadelijk – zijn. Ook jaren nadat bekend is dat de behandeling averechts uitpakt. Dat schrijven Pieter Coenen (Amsterdam UMC) en collega’s in European Journal of Pain.
Zelfmoord kan worden voorkomen, mede door aandacht te besteden aan gender in de preventie. Hoogleraar Danuta Wasserman, hoofd van het Zweedse nationale instituut voor suïcideonderzoek en -preventie, wijst op de ‘genderparadox’ met betrekking tot suïcide. Kort gezegd: mannen plegen vaker zelfmoord, vrouwen hebben meer gedachten over zelfmoord.
Bijna een derde van de artsen heeft ooit een vermoeden gehad van (problematisch) middelengebruik bij een collega-arts en twee derde van hen ondernam vervolgens actie door directe of indirecte ondersteuning te bieden. Dat blijkt uit het proefschrift van epidemioloog Pauline Geuijen waarop ze 4 november promoveerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen.
Niet alle vrouwen met mutaties in de BRCA1- en BRCA2-genen kiezen voor risicoreducerende bilaterale salpingo-oöforectomie (RRSO). Britse onderzoekers, Sue Philpott e.a., gingen na in hoeverre deze groep baat kan hebben bij de inzet van een algoritme: het Risk of Ovarian Cancer Algorithm (ROCA). Ze zouden daarmee de operatie veilig kunnen uitstellen. Philpott e.a. publiceren de resultaten in Journal of Medical Genetics.
Bij twee derde van de niertransplantatiepatiënten beschermt de coronaboostervaccinatie alsnog tegen covid-19. Dat schrijven Marcia Kho (Erasmus MC) e.a. in The Lancet Infectious Diseases.
Als wetenschappelijke vereniging zijn wij uiteraard een groot voorstander van goed uitgevoerd onderzoek binnen het vakgebied van de verzekeringsgeneeskunde. Meten is weten, nietwaar? De NVVG stimuleert dit met de Talma-prijs. Afgelopen jaar waren er weer vele mooie inzendingen – de een nog beter dan de andere.
Nachtelijke gastro-oesofageale reflux, het terugstromen van maaginhoud naar de slokdarm, vermindert als patiënten op hun linkerzij slapen. Deze slaaphouding is bovendien te trainen, zo stelt Jeroen Schuitenmaker (Amsterdam UMC) in zijn proefschrift ‘Left is right’.
Een vaste lage dosering heparine van laag moleculair gewicht (LMWH) volstaat ante en post partum bij vrouwen bij wie een tromboseprofylaxe is geïndiceerd. Dat schrijven Ingrid Bistervels (Amsterdam UMC) e.a. in The Lancet.
Een afwijking in de aanhechting van de hartklep tussen de linkerboezem en linkerkamer is helemaal niet abnormaal. Mensen met deze afwijking hebben niet meer kans op een plotselinge hartstilstand. Het is zelfs maar de vraag of het strikt genomen een afwijking is.
De Lancet Countdown on Health and Climate Change maakt deze week voor het zevende achtereenvolgende jaar de balans op en die stemt opnieuw niet vrolijk: het komt met stijgende cijfers over voedselonzekerheid, besmettelijke en hittegerelateerde ziekten en sterfgevallen door blootstelling aan luchtvervuiling. Dit zevende rapport is het werk van 99 experts verbonden aan 51 instellingen, waaronder de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO), en werd geleid door University College London.
Antihypertensiva ’s avond of ’s ochtend innemen heeft geen effect op de cardiovasculaire uitkomst. Dat concluderen Isla Mackenzie e.a. in The Lancet. Deze conclusie staat haaks op een tweetal eerdere – maar controversiële – studies.
Onderhoudsbehandelingen met ketamine hebben potentie voor patiënten met een depressie. Dat blijkt uit een systematische review van Sanne Smith-Apeldoorn en collega’s van het UMC Groningen in The Lancet Psychiatry.
Een preprint op bioRxiv ontlokte veel controverse afgelopen week, dankzij heftige koppen in de Amerikaanse pers die suggereerden dat wetenschappers in het lab een gevaarlijker variant van het coronavirus hadden gemaakt.
