De surreële hellevaart Petrov’s Flu is een onverhulde kritiek op het hedendaagse Rusland van filmmaker Kirill Serebrennikov, wiens leven niet gemakkelijk is onder het huidige regime – hij zat twintig maanden in huisarrest. Een groteske verwarrende, af en toe zwart-humoristische vertelling is het, maar voor wie goed oplet ontvouwt zich een ingenieus scenario van droombeelden, herinneringen en koortsige, bizarre werkelijkheid.
Het is niet moeilijk een boekenkast te vullen met boeken over leven met kanker, geschreven door de getroffenen. Een plankje is zelfs gereserveerd voor overzichtswerken. Daar staan Krebs schreiben (Marion Moamai, 1997), Litterära besvär (Katarina Bernhardsson, 2010), L’Archipel du cancer (Bernard Hoerni, 1991), en Writing Cancer/Kanker schrijven (ondergetekende, 2022).
MyFrenchFilmFestival heeft geen last van lockdowns, want is online. Op de twaalfde editie is tot en met 14 februari een handvol korte en lange Franstalige films te zien. Eén daarvan is Médecin de nuit (wie voor de Engelstalige variant van de site met dito ondertitels kiest: Night Doctor) van Elie Wajeman. Een nacht lang volgen we daarin Mikaël, een Parijse arts die op pad is om mensen te helpen die aan de rand van de maatschappij leven, met name drugsverslaafden.
Misschien geeft hij ooit zijn nomadische bestaan als waarnemend huisarts op en vestigt hij zich ergens voorgoed, maar vooralsnog voelt Rutger Verhoeff daar niet voor en kan hij terugkijken op ‘tien afwisselende, verrassende en leerzame jaren’, waarvan hij de neerslag lucide heeft opgeschreven in Dokter, nu ik er toch ben. Een boek dat in de eerste plaats een inkijkje biedt in wat het dagelijkse werk van een huisarts behelst.
In Zorg, zingeving en waardigheid (2020) omschreef Pieter Grimbergen compassie als ‘de meest complexe en meest belangrijke vorm van persoonlijk leiderschap’. In Confrontaties met compassie. Meeleven vraagt moed gaat hij hier verder op in: in drie hoofdstukken presenteert hij zijn ‘onderzoek naar compassievraagstukken’, bespreekt hij ‘waar compassie schuurt’ en geeft hij vijftien ‘compassiewerkers’ het woord over geluk, medeleven/medelijden en grenzen in relatie tot compassie.
Sinds 2012 is Christiaan Rhodius als specialist ouderengeneeskunde verbonden aan het hospice Bardo in Hoofddorp. In "Omdat we leven. Met zicht op het einde" verzamelde hij 21 blogs: één voor elk jaar dat Bardo oud is en nog één dat de toekomstige jaren symboliseert, alle eerder gepubliceerd op de site van het hospice. Verhalen over zijn ervaringen en de gesprekken die hij voerde.
Het International Film Festival Rotterdam van 26 januari tot en met 6 februari is ook dit jaar volledig online. Voor het grote publiek zijn ongeveer vijftig films beschikbaar. Een paar tips.
In Duitsland ligt euthanasie gevoelig. Het verleden bepaalt de sentimenten. Klaas ten Holt beschrijft in zijn roman De goede dood waar men bang voor is: iedereen boven de 70 is nutteloos en kan maar beter ‘geholpen’ worden.
Van ‘denk aan het balkon’ via ‘wees geen Ferrari zonder remmen’ naar ‘er is geen koe zonder vlek’. Paul de Beurs, gepensioneerd psychiater, en zijn zoon Derek de Beurs bespreken ‘tien uitspraken waarmee Paul vele honderden patiënten heeft weten te helpen’.
Medio augustus 2012 werd arts maatschappij + gezondheid Jan Huurman inspecteur gezondheidszorg op Curaçao. In Medisch Contact schreef hij destijds hoe hij voortvarend van start ging.
De Engelse schrijver Olivia Laing stopte met haar praktijk als natuurgenezer toen ze begreep hoe complex het lichaam in elkaar steekt. Je kunt dat een inzicht noemen, maar verreikend blijkt het niet.
Rinus Spruit zorgde er, na drie romans, in 2019 voor dat we nader kennis konden maken met Albert Willem van Renterghem, een Zeeuwse plattelandsarts die samen met Frederik van Eeden een hypnosepraktijk in Amsterdam begon. Nu is er De verlossing van Jacob Smallegange, een Zeeuwse roman over twee personen. Als eerste is daar Gerard Strobrand, een alleenstaande en maatschappelijk weinig succesvolle zestiger. Hij is een klein beetje wereldvreemd, voelt zich aangetrokken tot een vrouw die zich ontpopt als psychiatrisch patiënte, en moddert weer verder.
Een moeder met een conversiestoornis die een al dan niet vermeende zelfmoordpoging achter de rug heeft. Een 11-jarige dochter die haar moeder mist maar ontzien moet worden. En een ex die bij betrokken instanties vruchteloos probeert een bezoekregeling voor dochter met moeder van de grond te krijgen.
Een kleine cultuurgeschiedenis van de (grote) neus is een in fijne verteltoon geschreven en mooi uitgegeven boek van kunsthistoricus Caro Verbeek, dat zijn titel helemaal waarmaakt. Het is een kunsthistorische rondgang langs neuzen van alle vormen en afmetingen. Daarbij maakt ze – gelukkig! – geen onderscheid tussen ‘hoge’ en ‘lage’ cultuur en dus gaat het niet alleen over Michelangelo, Rembrandt, Darwin of Dante, maar ook over Barbie, Barbra Streisand en Lady Gaga.
We zijn bij de uitvaart van oud-lerares Claudine, die is overleden aan corona, en daarom in de laatste negen dagen van haar leven geen familie in haar nabijheid mocht hebben. De palliatieve-zorgrobot Jonathan was daar wél. Hij is het die haar diepbedroefde zoon, Herman, van informatie kan voorzien. Wat zei ze, hoe voelde ze zich tegen het einde? Jonathan weet het. Hij is ontwikkeld met kunstmatige intelligentie en kan zichzelf telkens opnieuw verbeteren.
Op 23 augustus 1897, bij zonsondergang, verliet de driemaster de Belgica de haven van Oostende, met aan boord dertien Belgen, tien buitenlanders en twee katten. De tocht naar de Zuidpool was een ambitieus Belgisch project. Commandant Adrien de Gerlache en kapitein Georges Lecointe waren Belgen. De Amerikaanse scheepsarts Frederick Cook en de Noorse eerste stuurman Roald Amundsen waren echter degenen met werkelijke ervaring met riskante poolreizen.
Onlangs is de website Leefstijl in de zorg live gegaan. Met artikelen, video’s, whitepapers en tips voor boeken en congressen. De informatie is bedoeld voor onder andere artsen, POH’s, psychologen en paramedici.
Wat je vaak hoort: klimaatverandering is een ‘hyperobject’. We krijgen er als mensen geen vat op omdat het zich in ruimte en tijd aan onze directe waarneming onttrekt.
Internist-endocrinoloog dr. Laura de Graaff-Herder (Erasmus MC) ontwikkelde de app Your World, die klimaatduurzaamheid én persoonlijke duurzaamheid onder zorgprofessionals op een ludieke manier combineert.
In Liefde in tijden van wereldwijde klimaatverandering van de Tjech Josef Pánek, van huis uit moleculair bioloog, is klimaatverandering min of meer een gegeven dat tussen de regels door mee resoneert.
Bij ongewijzigd beleid zal de aarde tegen het eind van de eeuw vier à vijf graden warmer zijn, terwijl we onder de anderhalve graad moeten zien te blijven om gevaarlijke opwarming te vermijden.
Het gaat over Theo Byrne, een astrobioloog, en zijn zoontje Robin van 9 jaar. Theo verloor zijn vrouw twee jaar geleden door een auto-ongeval, Robin dus zijn moeder. Beiden zijn in de rouw.
November 2021: de grote VN-klimaatconferentie in Glasgow. Onder meer dankzij het Britse gastheerschap was ‘gezondheid’ een van de drie priority areas.
In het negende seizoen Over mijn lijk ontmoet Tim Hofman zes jonge mensen die ongeneeslijk ziek zijn en alles uit de laatste fase van hun leven proberen te halen.
In 2022 organiseert Literatuur en Geneeskunde (Amsterdam UMC) een reeks medisch-literaire cursussen op locatie. Dat betekent behalve colleges volgen, lezen, wandelen en musea bezoeken in een Europese stad.
