Behandeling van obesitas met de GLP-1-agonist semaglutide, oorspronkelijk alweer bijna twintig jaar geleden ontwikkeld om diabetes te behandelen, is volgens Science de wetenschappelijke doorbraak van het jaar. Medisch Contact schreef er uitgebreid over.
Onderzoek onder 5678 mensen laat zien dat organen in verschillende snelheden verouderen. Hamilton Se-Hwee Oh e.a. rapporteren daarover in Nature.
In The Eternal Memory volgen we het Chileense echtpaar Augusto Góngora en Paulina Urrutia. Waar Augusto eens als bekende journalist op de Chileense televisie vocht voor het behoud van collectieve herinnering onder militaire dictatuur, moet hij nu vechten tegen het verval ervan door zijn alzheimer.
Persoonsgerichte zorg voor mensen met dementie komt niet van de grond als we ze opsluiten in een gouden kooi. Elders op de wereld doen ze dat anders en beter, ondervond verpleegkundige en zorgethicus Teun Toebes.
De Amerikaanse cardioloog Sandeep Jauhar sleept zijn vader in 2014 voor het eerst naar een bevriend neuroloog, die het bange vermoeden bevestigt. Vader Prem, ooit een gerespecteerd geneticus, zit in fase drie van alzheimer. Jauhar beschrijft in My Father’s Brain (niet vertaald in het Nederlands, vooralsnog) hoe hij en zijn familie omgaan met deze diagnose.
Een zeldzame genetische mutatie beschermt kennelijk tegen een vroege vorm van de ziekte van Alzheimer. Dat blijkt uit een casus die uitvoerig wordt beschreven en geanalyseerd in Nature Medicine door Francisco Lopera c.s.
Met de stem van zijn vader die lijdt aan de ziekte van Alzheimer als handleiding, maakt Dennis Vanderbroeck de performance A Masterpiece, een voorstelling die naar zijn eigen zeggen is ontstaan vanuit zijn ‘obsessieve angst’ zowel om dood te gaan als om vergeten te worden.
Deskundigen hebben aanwijzingen gevonden van beeldmanipulatie in tientallen alzheimerstudies, waaronder een invloedrijke studie die in 2006 in Nature is gepubliceerd. Dit heeft het alzheimeronderzoek mogelijk jarenlang de verkeerde kant op gestuurd, stellen experts in Science.
Dankzij de vroegdiagnostiek van de ziekte van Alzheimer heeft kennis van een min of meer vaststaande toekomst ook zijn schaduwzijden. Mijn vader zei altijd dat dementie zo gek nog niet was, want dan beleef je je eigen einde niet, maar daar wordt ook anders over gedacht.
Michael Ignatieff (1947), bracht vorig jaar de enthousiast onthaalde bundel Troost uit, over omgaan met tegenslag. Het succes daarvan inspireerde uitgeverij Cossee om een eerder werk, Scar Tissue (1992), opnieuw uit te geven.
Hoe is het om iemand met vergevorderde dementie te zijn? Op basis van onderzoek en het verhaal van vijf vrouwen en een man formuleren de auteurs van Dementie van binnenuit een antwoord.
Lithium heeft een stabiliserend effect op de stemming en wordt gebruikt bij de behandeling van bipolaire stoornissen, depressies en clusterhoofdpijn. Maar het zou ook de ontwikkeling van dementie kunnen vertragen, schrijven Cambridge-onderzoekers in PLOS Medicine.
De Nederlandse Bachvereniging bestaat honderd jaar. Om dat te vieren organiseert het fameuze gezelschap een aantal speciale concerten, waaronder van 20 t/m 26 november een reeks optredens onder de noemer Hersenstreken.
Wetenschappers vermoeden al langer dat het tau-eiwit, naast bèta-amyloïd, een rol zou kunnen spelen in de ontwikkeling van alzheimer. Onderzoeker Heidi Jacobs (Maastricht University) heeft samen met collega’s aangetoond dat het tau-eiwit zich jaren voor de eerste symptomen ophoopt in de locus coeruleus. Het onderzoek is gepubliceerd in Science Translational Medicine.
‘Ik ben dokter’, zegt Ruth Wolff in het theaterstuk De Dokter. Dókter, benadrukt zij, en dus niet een witte vrouw uit Joodse ouders, of een ander ‘groepje’. ‘Ik ben neutraal.’
Prevalentieschattingen van cerebrale amyloïdangiopathie (CAA) bij patiënten met de ziekte van Alzheimer zijn veel hoger op basis van neuropathologisch onderzoek dan op basis van MRI-criteria. Dat concluderen Marcel Verbeek e.a. in Alzheimer’s and Dementia.
Herinneringen voor het leven - stop dementie brengt patiënten, hun familieleden en onderzoekers voor het voetlicht over de impact en de kennis van de ziekte. Doel van de live-tv-uitzending is om aandacht te vragen voor dementie, en donateurs te werven voor Alzheimer Nederland.
Jetske van der Schaar begint haar boek Eeuwige Lente met de Zomer. Rustig vertelt ze over haar jeugd, het gezin waarin ze opgroeit, nog niet bedacht op de herfststormen en winterkou die haar te wachten staan. Of toch wel?
Stapeling van amyloïde bèta-eiwit is nog steeds een doelwit voor experimentele behandelingen van de ziekte van Alzheimer. In Science Translational Medicine maakt Jeffery Kelly de stand van zaken op, in het licht van het prominente falen van veel geneesmiddelen die gericht zijn op dit eiwit.
Subjectieve cognitieve achteruitgang zou in de toekomst mogelijk kunnen helpen bij het vroegtijdig diagnosticeren van dementie waardoor eerder kan worden gestart met de interventie. Dat is in ieder geval de kijk van Frank Jessen e.a. op deze klachten in The Lancet Neurology.
Voor het eerst heeft een bedrijf aangekondigd registratie aan te vragen voor een geneesmiddel dat het beloop van de ziekte van Alzheimer kan beïnvloeden. Vanuit de medische wereld zowel blijdschap als scepsis.
De onderlinge relaties van de vier volwassen kinderen van de familie Liefhebber komen op scherp te staan als blijkt dat hun vader, een bekende architect, zijn ziekte – hij heeft alzheimer – heeft verzwegen.
Er is in de aanpak van dementie te weinig aandacht voor preventie. Dat schrijven arts maatschappij en gezondheid Karine van ’t Land en geriater Marcel Olde Rikkert in een open brief in NRC. Zij stellen dat een serieuze aanpak van dementiepreventie in Nederland jaarlijks een afname van vijfduizend nieuwe patiënten zou kunnen betekenen en een besparing tot 2 miljard euro.
In de periode 2014 t/m 2018 was Nederland ‘s werelds vierde producent van alzheimeronderzoek, na Zweden, Italië en Spanje.
Een dame met een vroegtijdig begin van dementie krijgt het etiket ‘alzheimer’ opgeplakt. Ze past in geen van de klassieke vakjes van alzheimer; op basis van de hersenscan lijkt het eerder op frontotemporale dementie. Door de catastrofaal snelle evolutie en een verblijf in Afrika denk ik zelfs even aan een encefalitis door slaapziekte.
