Een uitstulping van de buikwand
Plaats een reactieEen 72-jarige man is onlangs opgenomen met een pancreatitis en pijn op basis van herpes zoster binnen het 11de en 12de thoracale dermatoom. Enkele weken na ontslag werd hij gezien op de polikliniek Pijngeneeskunde vanwege postherpetische neuralgie. Daar vermeldt hij dat hij behoudens pijn en huidafwijkingen, een nieuw pijnloze zwelling in de linkerflank heeft.
Bij deze patiënt is sprake van een herpes zoster geïnduceerde unilaterale abdominale parese. Een CT-scan van het abdomen toont geen afwijkingen behoudens een uitstulping van de buikwand.
Herpes zoster (gordelroos) presenteert zich meestal met een pijnlijke unilaterale huiduitslag met blaasjes gelokaliseerd binnen één of meer dermatomen. Herpes zoster komt het vaakst voor op de romp of in het gezicht.
Herpes zoster is het gevolg van een reactivatie van het varicellazostervirus. Dit is een virus (humaan herpesvirus type 3) dat op jonge leeftijd waterpokken veroorzaakt. Na genezing van de waterpokken blijft het virus in een slapende toestand aanwezig in de cellichamen van de sensibele zenuwcellen, gelegen in het dorsale wortelganglion. Als de immuniteit vermindert, kan het virus reactiveren en zich verspreiden in het dorsale ganglion en de corresponderende perifere zenuwen, meestal binnen één dermatoom.
In zeldzame gevallen kan herpes zoster resulteren in segmentale unilaterale motorische uitval. Motorische uitval kan optreden in alle aan het dermatoom gerelateerde spieren en dus ook visceraal, bijvoorbeeld resulterend in een pseudo-obstructie van het colon of een neurogene blaas. Waarschijnlijk is motorische uitval een gevolg van virale uitbreiding vanuit het dorsale ganglion via de dorsale hoorn in het myelum naar de ventrale (motorische) voorhoorncellen en bijbehorende perifere zenuwen.
De buikspieren (m. obliquus abdominis externus, m. obliquus abdominis internus, m. rectus abdominis en m. transversus abdominis) worden onder andere geïnnerveerd door zenuwwortels van thoracaal 7 tot en met 12. In de meeste gevallen treedt een herpes zoster geïnduceerde unilaterale abdominale parese op tussen één en acht weken na het zichtbaar worden van de huiduitslag. Spontaan herstel treedt meestal op na enkele maanden.
Ruim tien weken nadat de man op de polikliniek was gezien, was de abdominale zwelling onverminderd aanwezig.
Geert Oldenbeuving, aios anesthesiologie, UMC Utrecht
dr. Mienke Rijsdijk, anesthesioloog-pijnspecialist, UMC Utrecht
dr. Bart van Wijck, anesthesioloog-pijnspecialist, UMC Utrecht
contact
cc. :redactie@medischcontact.nl
Voetnoten:
1. Chernev I, Dado D. Segmental Zoster Abdominal Paresis (Zoster Pseudohernia): A Review of the Literature. PM&R. 2013; 5: 786-90.
2. Russell K. McAllister, Stanley E. Borum, Derek T. Mitchell, Timothy M. Bittenbinder; Thoracic Motor Paralysis Secondary to Zoster Sine Herpete. Anesthesiology 2002; 97(4): 1009-11.
3. Dworkin RH et al. Recommendations for the management of herpes zoster. Clin Infect Dis 2007;44 Supp l1: S1-26.
download deze gezien (pdf)Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek?
Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl.
Als uw casus wordt gepubliceerd, ontvangt u van ons het boek Canon van de geneeskunde in Nederland.
- Er zijn nog geen reacties