Een man met paarsrode nodi op de onderarm
Plaats een reactieGezien
Een 45-jarige man met een blanco voorgeschiedenis bezocht de polikliniek interne geneeskunde omdat hij verspreid over z’n linkeronderarm niet-pijnlijke, paarsrode, deels schilferende nodi had. De afwijking was sinds 6 maanden progressief aanwezig en aanvankelijk geduid als erythema nodosum. Kort voor het ontstaan van de nodi was hij onder verdenking van een ontstoken eindfalanx digitus 3 links door de chirurg behandeld met flucloxacilline. Hij was niet ziek geweest en had geen koorts. De reisanamnese was negatief. Er waren geen huidafwijkingen elders. Overig lichamelijk onderzoek evenals aanvullend laboratoriumonderzoek toonde geen afwijkingen. Klinisch hadden wij een verdenking op een Mycobacterium marinum-infectie. Bij navraag had patiënt inderdaad twee grote aquaria met tropische vissen thuis. Histopathologisch onderzoek van een biopt uit een van de noduli toonde het beeld van een suppuratieve granulomateuze ontsteking. Een aanvullende kweek uit dit biopt bevestigde de diagnose Mycobacterium marinum, ulcererend. De Mycobacterium tuberculosis-interferon-concentratie was 0,41 IU/ml (<0,35).
Mycobacterium marinum is een atypische mycobacterie. Bij de mens kan het een granulomateuze ontsteking veroorzaken. De infectie ontstaat als beschadigde huid in contact komt met besmet water en/of zeedieren. Een veelvoorkomende bron in de Westerse wereld is een aquarium (met tropische vissen) of een zwembad. Eerst ontstaat een erythemateuze papel, pustel of nodulus bij de porte d’entrée, vaak de vingertop. Vervolgens gaat dit ulcereren en vindt er vermenigvuldiging plaats met een sporotrichoïde distributie langs de lymfebanen. Systemische verschijnselen en/of lymfadenopathie treedt bij een immuuncompetente gastheer vrijwel nooit op.
Het advies luidt om contact met besmet water te vermijden. Daarnaast is langdurige antibiotische behandeling tot soms vier maanden noodzakelijk om latentie en resistentie te voorkomen. Het antibioticum van eerste keus is daarbij nog niet evidencebased bepaald. Gebaseerd op klinische ervaringen, case reports en in-vitrostudies lijkt claritromycine gecombineerd met doxycycline daarbij een goede keus. Herkenning kan behandeling bespoedigen en nieuwe huidafwijkingen voorkomen.
Na drie maanden behandeling met antibiotica traden geen nieuwe huidafwijkingen meer op. De bestaande huidafwijkingen waren uitgedoofd, maar helaas wel verlittekend. Patiënt maakt het goed. Hij heeft zijn aquaria verkocht.
Annika Berends, internist in opleiding UMC Groningen
Riko Nap, internist-nefroloog Scheper Ziekenhuis Emmen
Sabine Netters, internist-oncoloog Isala Zwolle
contact
cc: redactie@medischcontact.nl
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek?
Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl
<b> Pdf van dit artikel</b>- Er zijn nog geen reacties