Routinebloedtests bepalen uitdroging ouderen
3 reactiesDehydratie bij ouderen is betrekkelijk gemakkelijk te detecteren door gebruik te maken van routinematige bloedtests. Dat laten Lee Hooper e.a. zien in een studie verschenen in BMJ Open.
Uitgaande van het gegeven dat door dehydratie de concentraties van serum natrium, kalium, ureum en glucose hoger worden beseften ze dat er een universeel toepasbare wiskundige vergelijking moet bestaan waarin al die gegevens samen een grenswaarde aangeven waarboven er sprake moet zijn van uitdroging. Ze gingen dat na bij 595 mensen van boven de 65, afkomstig uit diverse Europese landen. Samen vormden die een gevarieerde populatie van gezonde, zelfstandig levende personen, kwetsbare ouderen, bijvoorbeeld met diabetes en nierproblemen, en ouderen die waren opgenomen in een ziekenhuis.
Hooper e.a. gingen vervolgens de diagnostische precisie van maar liefst 39 mathematische vergelijkingen na en vergeleken de uitkomst daarvan telkens met het resultaat van metingen van de zogeheten serum osmolaliteit – te beschouwen als een soort gouden standaard voor de bepaling van dehydratie.
De best matchende vergelijking bleek er zo uit te zien:
1,86 x (Na +K) +1,15 x glucose + ureum + 1,2 x ethanol + 14.
De diverse componenten worden uitgedrukt in mmol per liter.
Komt het resulterende getal uit boven 295 mmol/l dan dreigt uitdroging of is de patiënt reeds gedehydrateerd.
Henk Maassen
BMJ Open, doi: 10.1136/bmjopen-2015-008846
webredactie
webredacteur
Inmiddels is de tekst van het bericht aangepast.
h maassen
redacteur MC
U heeft gelijk: 1,5 is een tikfout en moet 1,15 zijn.
Maar de volledige vergelijking incorporeert wel degelijk ook alcohol. Is het promillage nihil dan draagt het verder uiteraard niet bij aan de bepaling van dehydratie.
In de Discussie staat daaro...ver onder meer:
'Our analyses suggested that equations’ performance were slightly poorer
in people more likely to have taken recent alcohol, but this effect was not dramatic (and categories poorly defined). Despite likely alcohol intake in some participants osmolarity equations were good at
screening for dehydration.
Henk Maassen, Medisch Contact
F.L. van Nierop
internist n.p., HIERDEN Nederland
Ethanol??
De in het artikel beschreven formule is:
1,86 x (Na + K) + 1,15 x glu + ureum +14. NB. het is dus ook 1,15 x glu en niet 1,5 x glu-.