Meerderheid artsen vindt toestemming voor leertoucher onder narcose vereist
9 reactiesDriekwart van de artsen (in spe) vindt dat schriftelijke toestemming van de patiënt vereist is als a(n)iossen of geneeskundestudenten ter lering een intiem onderzoek, zoals een rectaal of vaginaal toucher, verrichten bij een patiënt die onder narcose is. Dat blijkt uit een poll van Medisch Contact.
Het Amerikaanse ministerie van volksgezondheid stuurde onlangs een brief naar universiteiten en opleidingsziekenhuizen om een nieuwe richtlijn onder de aandacht te brengen. Hierin staat dat schriftelijke toestemming vereist is voor intiem onderzoek.
Toestemming
Zo’n 78 procent van de 388 respondenten – voornamelijk artsen – vindt dat schriftelijke toestemming van de patiënt ook in Nederland vereist is als a(n)iossen of geneeskundestudenten ter lering een intiem onderzoek verrichten bij een patiënt die onder narcose is. Hier ligt het percentage vrouwen onder de respondenten hoger dan onder degenen die het hier (helemaal) niet mee eens zijn.
Leertoucher
Een kleine groep, ongeveer één op de tien, zegt in het afgelopen jaar zelf een vaginaal en/of rectaal toucher ter lering – leertoucher – te hebben uitgevoerd bij een patiënt onder narcose, of te hebben waargenomen dat een andere arts of geneeskundestudent een leertoucher uitvoerde bij een patiënt onder narcose. Ruim de helft van hen geeft aan dat de patiënt er niet van op de hoogte was dat ze een leertoucher hadden uitgevoerd.
Indicatie
Uit de reacties blijkt dat mondelinge toestemming voor een deel van de respondenten ook volstaat. Dat geldt zowel voor respondenten die het wel of niet eens waren met de stelling dat voor een leertoucher onder narcose schriftelijke toestemming is vereist. Verder wegen respondenten mee of er een medische indicatie is voor het inwendige onderzoek. Zo ja, dan vinden sommigen dat een leertoucher onderdeel van de ingreep is en aparte toestemming niet vereist is. Terwijl anderen vinden dat ook bij een medische indicatie expliciet toestemming nodig is voor een leertoucher omdat dat geen medisch nut dient.
Gynaecologie
Uit een van de reacties blijkt dat een gynaecoloog vreest dat schriftelijke toestemming voor een leertoucher onder narcose ertoe leidt dat patiënten steeds vaker weigeren. ‘Het alleen maar benadrukken van leersituaties leidt vooral in de gynaecologie en verloskunde tot grootschalige weigering van studenten. Ik denk dat het goed is te benadrukken dat studenten onder zeer strikte supervisie handelen en nooit alleen onderzoek initiëren, maar onder toeziend oog van de supervisor, die dezelfde handelingen voorafgaand aan de narcose uitvoert. Het collectieve belang, goede mensen opleiden, zou meer moeten prevaleren boven de wensen van het individu. Mensen zitten hele nachten wortel te schieten bij de gynaecologie omdat studenten in toenemende mate geweigerd worden.’
Een aios gynaecologie geeft aan hier minder bang voor te zijn. In het ziekenhuis waar de aios werkt is een gynaecoloog die ‘expliciete toestemming vraagt voor VT door co’. ‘Daar wordt vooralsnog nooit afwijzend op gereageerd’.
Lees ook
J. Heeringa
arts M+G | jeugdgezondheidszorg, Goutum
Niet te geloven dat een deel van de artsen toestemming niet nodig vindt, uit angst dat een patiënt het anders niet wil... Stelt u zich voor dat u daar zelf onder narcose ligt en dat er zonder uw toestemming en medeweten door verschillende personen (r...ectaal en/of vaginaal al naar gelang uw anatomie) getoucheerd wordt en dan ook nog zonder dat het per se noodzakelijk is voor de ingreep die u ondergaat. Puur ter lering (en vermaak?)
Geen fijn idee? Mooi: dus ook niet doen bij uw patiënten!
En een 'leertoucher' lijkt me leerzamer bij een patiënt die expliciet toestemming heeft gegeven en die niet onder narcose is en daardoor ook in staat is meteen feedback op uw handelen te geven.
E. Hajdarbegovic
algemeen betweter, Rotterdam
Verwerpelijk! Bovendien, wat leer je van een toucher onder narcose?
Huisarts, Valkenburg
Dat we hierover moeten discussiëren (en dat een kwart van ons artsen dit vindt kunnen) is verbijsterend. Dit Hoort Zo Niet. En los daarvan is het strafbaar.
G. Brandt Corstius
Filosoof , Soest
In de jaren 80 had je op de VU Docenten Gynaecologisch Onderzoek.
Deze vrijwillige vrouwen lieten tegen een geringe vergoeding studenten een Gynaecologisch Onderzoek doen.
Dit gebeurde tijdens de Algemene Coschappen als voorbereiding op het gaan w...erken in het ziekenhuis. Ook goed om te gebruiken de houding en communicatie bespreekbaar te maken.
Ik las laatst nog een mooi voorbeeld dat aan een student werd gevraagd " wat zeg je tegen deze mevrouw?
Waarop de student zei " ik ga naar binnen. "
Uiteraard kan ook het prostaat onderzoek zo onderwezen worden.
Deze Alco schappen duurden zes weken, zo is mij verteld.
J.H.A. Vollebergh
gynaecoloog, Heesch
Dat bestaat nog steeds. En dat is maar goed ook.
E. Neve
Huisarts
Ongelooflijk. Ik heb deze poll gemist geloof ik. Alsof het begrip informed consent vervalt zodra je onder narcose bent. En geen toestemming vragen omdat je anders bang bent dat dit geweigerd wordt - dat is de wereld op zijn kop.
A.T. Veenema
Verslavingsarts
Persoonlijk zou ik zeker bezwaar maken tegen VT onder narcose. Daarentegen heb ik in het verleden altijd toestemming gegeven voor een VT door een co-assistent of stagair verloskunde toen dit aan de orde was bij mijn zwangerschap. Ik ben liever bij k...ennis als ze dit uitvoeren, niet alleen voor mezelf, maar ook voor de co-assistent. Veel leerzamer om met een wakkere patiënt te maken te hebben.
Patient advocate borstkanker en erfelijke aanleg borst- en eierstokkanker, Huissen
Ik weet niet wat ik lees. Dus die gynaecoloog vindt verkrachting (namelijk het zonder toestemming binnendringen van een lichaam) ondergeschikt aan de leerervaring van opleidelingen? Pardon? Zo ga je toch niet om met patiënten die hun lichaam aan je t...oevertrouwen?
J.M.C. van Dam
Psychiater , Amsterdam
Dat was mijn reactie ook:
Binnendringen zonder toestemming bij een willoos persoon is verkrachting.
Zo is de wetgeving nu,
Anne-Marie van Dam