Nieuws
Julia Hamel
6 minuten leestijd
balans

Luister naar je lichaam

Plaats een reactie
Getty Images
Getty Images

Hoe weet je waar jouw grens ligt? En wat kun je doen als je het niet dreigt te redden? Huisarts Juriaan Galavazi heeft het zijn missie ­gemaakt om ­patiënten én collega-­artsen te helpen bij het vinden van een gezonde ­balans.

Als geneeskundestudent moet je veel ballen in de lucht houden, en dat heeft zijn weerslag op je ­mentale fitheid. Uit onderzoek van De Geneeskundestudent (2017) blijkt dan ook dat één op de zes studenten last heeft van burn-outklachten.

‘Als je ervan uitgaat dat je lijf slimmer is dan je hoofd, en je goed luistert naar je lijf, dan vertelt je lijf heel goed hoe het met je gaat’, zegt huisarts Juriaan Galavazi. ‘Huisartsen zien regelmatig patiënten met hartkloppingen, hoofdpijn of maagklachten. Met een recept en advies om het rustiger aan te doen, staan ze binnen tien minuten weer op de stoep zodat ze weer verder kunnen met waar ze mee bezig waren. Tot het moment dat het écht niet meer gaat.’ Dokter Juriaan heeft aan den lijve ondervonden hoe dat voelt. ‘Ik was continu aan het gáán. Ik maakte lange werkdagen, had een druk gezin en was vijftien tot twintig uur per week aan het sporten. Ik bleef maar pushen en doorgaan tot ik niet meer kon.’ Galavazi kwam met een burn-out thuis te zitten en realiseerde zich vrij snel dat de reguliere zorg hem hierbij niet ging helpen. ‘Ik wist dat ik de connectie tussen mijn hoofd en mijn gevoel weer moest herstellen. Ik ben met mezelf aan de slag gegaan via coaching en allerlei vormen op het gebied van persoonlijke ont­wikkeling. Daardoor kwam ik er ook achter dat veel patiënten die ik zag vanwege een gezondheidsklacht, eigenlijk ­kampen met grotere problemen die te groot of te spannend zijn om aan te pakken.’

Holistisch

Na zijn burn-out gooide hij het roer om en transformeerde zijn huisartsenpraktijk tot een holistisch centrum. ‘Nu kan ik de dokter zijn die ik wil. Ik kan de tijd nemen voor mijn patiënten en ze helpen naar hun lichaam te ­luisteren. Wat klopt er niet? En wat mogen ze veranderen om het wel weer kloppend te maken?’ Volgens de arts ­hebben de ­meeste patiënten zelf dondersgoed door wat er mis is. ‘Als een patiënt maagklachten heeft door problemen op het werk of een moeilijke ­relatie, dan schrijft een arts al snel pillen voor. En dat komt voort uit de beste intentie. Maar ik denk niet dat je een patiënt er daad­werkelijk mee helpt. Doorvragen naar dit soort problemen en wat er daadwerkelijk zou mogen veranderen, is als arts misschien ongemakkelijk, maar daardoor kom je wel samen verder.’

‘Er kleven onzichtbare kenmerken aan de witte jas’

Dokter zijn

Volgens Galavazi zijn de hoge burn-outcijfers onder studenten en later ook artsen in opleiding ook te verklaren door het idealisme waarmee ze voor het vak hebben gekozen. ‘Je bent geneeskunde gaan studeren omdat je mensen beter wilt maken. Daarvoor zet je alles in: je kennis, je kunde, je energie, je aandacht en veel van je tijd. We identificeren onszelf dan ook met ons beroep; dokter is wie we zijn.’ Volgens hem maakt dat je als persoon ook kwetsbaar. ‘Stel je identificeert jezelf met een voetbalclub. Je ademt, proeft en ruikt die voetbalclub in je hele lijf. Dat is leuk en fijn op het moment dat het goed gaat en alle wedstrijden worden gewonnen. Maar het kan ook slecht gaan met de club. Wie verliest er dan? Dat ben jij. In ons vak identificeren we ons ook zeer sterk met die witte jas die we dragen.’ Volgens hem kleven er onzichtbare kenmerken aan diezelfde witte jas. ‘Vanuit de maatschappij, de beroepsgroep en jezelf zijn er allerlei verwachtingen en overtuigingen waar je als dokter aan moet voldoen om een goede dokter en misschien wel een goed mens te kunnen zijn: je moet hard werken, mag geen fouten maken, moet veel ambitie hebben en uiteraard mag je nooit klagen. Als je niet binnen dat keurslijf past, gaat dat wringen en geeft dat ongemak.’

Scheurtje

Volgens Galavazi zijn er sociaal geaccep­teerde manieren om het ongemak uit de weg te gaan. ‘Sommige mensen gaan zich compleet focussen op mediteren, of gaan net als ik fanatiek sporten. ­Dikwijls krijg je daar nog complimenten en bewondering voor ook. Anderen gaan gamen, ­netflixen of veel slapen. Maar er komt ooit een moment dat er een scheurtje in je pantser ontstaat. Dat uit zich in verdriet, frustratie of fysieke klachten als pijn en slapeloosheid.’ ­Volgens hem zijn dat belangrijke momenten: ‘Met een scheur in je pantser kom je in contact met wie je in essentie bent. Toch willen we meestal zo snel mogelijk weg uit die situatie, want je met grote problemen confronteren is spannend. Als je te veel hooi op je vork hebt genomen bijvoorbeeld. Je weet dat je het ­rustiger aan moet doen. Toch schrijf je je in voor die extra minor om je cv een boost te geven.’ Je hebt ­volgens Galavazi twee opties: ‘Je kunt die machine weer aanzetten en doorgaan met als prijs dat je de verbinding met jezelf verliest, je blijft dan in ­ongemak leven. Of je kiest voor de ­verbinding met jezelf, en dealt met onzekerheid en de oordelen van ­anderen. In dit geval de onzekerheid of je zonder die minor na je studie wel die opleidingsplek binnensleept.’

Regie

Hij benadrukt dat de keuze voor het aanpakken van het ongemak niet per se beter is of een beter resultaat oplevert. ‘Het gaat erom welke prijs je wilt ­betalen. Kies je ervoor om door te gaan zoals je altijd deed, dan is de prijs die je betaalt dat je in een ongemakkelijke of soms pijnlijke situatie blijft verkeren. Kies je ervoor om het ­probleem aan te pakken, dan verkeer je misschien ook in onzekerheid en pijn, maar het klopt wél met wat je gevoel en lijf je willen vertellen.’ Het is volgens de arts belangrijk om je te realiseren dat je opties hebt. ‘Het gevoel van vastzitten en geen ­keuze hebben weegt heel zwaar. Het is dus goed om te beseffen dat je zelf de regie hebt. Je hoeft écht niet in het standaardkeurslijf te passen om een goede dokter te worden en te zijn. Jij bepaalt hoe je je leven, je studie en later je beroep wilt invullen.’

OneStop Photo
OneStop Photo

Vijf tips van dokter Juriaan

Zoek een mentor ‘In de topsport is het heel normaal dat sporters zich laten coachen om de beste prestaties te kunnen ­leveren. Gun jezelf ook een coach om je prestaties te verbeteren. Iemand tegen wie je de waarheid kan vertellen, met wie je je onzekerheden kan delen en die je een spiegel voorhoudt.’

Wees aardig voor jezelf ‘Beantwoord voor jezelf deze vraag: als ik oprecht aardig voor mijzelf wil zijn, wat heb ik dan te veranderen? En begin dat millimeter voor millimeter aan te passen!’

Maak je eigen keuzes ‘Misschien voelt het niet altijd zo, maar je hebt altijd een keuze. Voelt iets niet goed, dan kun je bijvoorbeeld een ­tijdelijke pauze inlassen of stoppen. Tanden op elkaar zetten en doorgaan is óók een keuze. Het is jouw leven, je mag je eigen keuzes maken én... je betaalt áltijd een prijs.’

 Blijf bij jezelf ‘Je hoeft niet te zijn wat anderen van je verwachten; dit brengt ongemak en pijn met zich mee. Je kunt je studie en werk invullen op een manier die bij jou past.’

Sta ook stil ‘Probeer rustmomenten in te bouwen waarin je echt stilstaat. Zonder afleiding, zonder mensen om je heen. Voel wat je op dat moment nodig hebt.’

balans
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.