Eén klein knikje

Samen lopen we naar een man op de holding, de anesthesioloog en ik. Ze begint de patiënt uit te leggen wat er allemaal gaat gebeuren, maar wordt na de eerste zin gebeld. ‘Blijf maar even hier’, zegt ze tegen mij. En meteen daarna volgt dat altijd ongemakkelijke moment waarop de patiënt denkt dat dokter 2 het verhaal wel even afmaakt. Maar dokter 2 – of beter: déze dokter 2 – kan dat helemaal niet. Enkele ongemakkelijke seconden volgen.

Hij ziet er gespannen uit, verkrampt zelfs – ik vraag of hij tegen de operatie opziet. Vast geen goede eerste vraag, ook nog eens gesloten van aard, maar dat weerhoudt hem er niet van om na een korte stilte een uitgebreid antwoord te geven. Hij deelt zijn angst voor de ingreep, die vooral gevoed wordt door het niet slagen van de vorige operatie en vervelende herinneringen aan de narcose. En nu mislukte het prikken van een infuus ook al drie keer op rij… Misschien, zo redeneert hij, mislukt alles opnieuw. Normaal probeer ik nog weleens te relativeren, maar het voelt alsof dat in dit geval niets toevoegt. En dus laat ik hem vooral vertellen.

Een minuut of tien later rijden we de operatiekamer binnen. Nog steeds heeft hij de armen verkrampt onder de lakens. Zijn gezicht spreekt boekdelen. Een grapje van de chirurg – best een leuk grapje – wordt gewaardeerd met een lachje van een boer met kiespijn. Gelukkig verloopt de anesthesie-procedure rustig en met veel uitleg, maar het duurt vrij lang voor hij in slaap valt. Hoeveel middel zou er wel niet nodig zijn om zó veel spanning uit een lijf te halen, vraag ik mezelf af. Na twee extra shotjes zakt hij langzaam weg…

De volgende dag ontvang ik een mailtje. ‘OK 6 gisteren’, kopt het in m’n inbox. Vreemd, denk ik, waarom ontvang ik nu een ziekenhuismail op mijn privé-mailadres? ‘Vlak voor de operatie knikte je me nog toe, misschien wel zonder dat je het wist, en dat gaf rust. Bedankt. De operatie is geslaagd.’ Met gemende gevoelens lees is het nog een keer. Hoe professioneel ben ik geweest als patiënten me googelen en daarna in privésetting mailen? Anderzijds, dit mailtje illustreert mooi de essentie van de geneeskunde. De chirurg opereerde, de anesthesioloog bewaakte, de verpleegkundige ondersteunde en wat bijblijft, is een knikje van een co. (Het werk van de specialisten en verpleegkundigen wordt hiermee natuurlijk niet minder waard; de patiënt is hen ongetwijfeld en terecht heel erg dankbaar.)

Deze blog is niet om te laten zien hoe goed ik me heb ‘gedragen’. Allerminst zelfs, de patiënt had het bij het juiste eind: ik was me helemaal niet bewust van dat ene kleine knikje. Toch was het van betekenis. Vaak kijken wij als co’s alleen naar grote dingen – hoe cool zou het zijn om lumbaalpuncties te kunnen doen, sectio’s te kunnen uitvoeren, carotiden vrij te kunnen prepareren – maar de kunst zit ‘m meestal in het kleine. Juist daar kunnen wij een belangrijke rol in spelen. Wij allemaal, bijna afgestudeerd of nog aan de vooravond van de coschappen; het maakt niet uit. Als ik het kan, kan iedereen het.