Column: Zwaar in de schulden

Vandaag log ik weer in bij DUO. Op mijn persoonlijke pagina verschijnt mijn ‘voorlopige lening’. Een bedrag waar ik altijd even van schrik. Gelukkig wordt dit bedrag grotendeels kwijtgescholden zodra ik mijn bul haal… toch?

Column van Sanne Wubbels, voorzitter KNMG Studentenplatform.

Twee weken terug bereikten VVD, PvdA, D66 en GroenLinks een akkoord over de hervorming van de studiefinanciering. De basisbeurs wordt vanaf september 2015 een lening in plaats van een gift. Hierdoor krijgt een toekomstige uitwonende geneeskundestudent, die binnen zes jaar afstudeert, een studieschuld van ruim 20.000 euro extra. Een enorm bedrag.

Het kostenplaatje van een geneeskundestudie is nu al niet gering. De studie duurt zes jaar, wat logischerwijs hogere kosten (en een hogere studieschuld) met zich meebrengt dan een vierjarige studie. Daarnaast ontvangen geneeskundestudenten geen stagevergoeding. Dit in tegenstelling tot veel studenten van andere universitaire studies. De laatste drie jaar van de studie bestaan vrijwel alleen uit coschappen en een bijbaan is dan praktisch onhaalbaar, want geneeskundestudenten die coschappen lopen besteden gemiddeld 54,2 uur per week aan stage lopen en studeren. (1) Dit alles resulteert voor veel geneeskundestudenten nu al in een fikse lening.

De OV-chipkaart blijft in het gesloten akkoord behouden, maar ik vraag me af of reizen voor de coassistent écht gratis blijft. Men spreekt namelijk over een ‘beter-benutten-strategie’ om het reisgedrag van studenten beter te kunnen spreiden. Dit moet een besparing opleveren van 200 miljoen euro. De ziekenhuizen waar coassistenten stage lopen liggen verspreid over de opleidingsregio, waardoor coassistenten veelvuldig gebruik maken van het openbaar vervoer. Zij kunnen natuurlijk niet zelf bepalen wanneer zij naar het ziekenhuis komen en zijn daardoor gedwongen te reizen tijdens de spits. Mogelijk betekent deze ‘beter-benutten-strategie’ dus nóg een zware kostenpost voor de geneeskundestudent.

Toekomstige studenten kunnen rekenen op een aanvullende beurs indien hun ouders minder verdienen dan 46.000 euro. Maar dit weegt niet op tegen de hogere kosten die studenten straks  gaan maken. Verder wordt vaak in de discussie rondom de belabberde financiële situatie van de geneeskundestudent het argument aangedragen dat men later als arts genoeg geld gaat verdienen. Dat is meestal ook zo, maar pas na vele jaren van studeren, specialiseren en vaak ook promoveren. De studieschuld blijft daardoor lange tijd staan en levert nadelen op, zoals bij het afsluiten van een hypotheek. Studenten met een minder goede financiële positie zullen daardoor wel drie keer nadenken voordat zij aan dit langetermijntraject beginnen. Dat lijkt mij onwenselijk.

Dit is dan ook hét moment voor de NVZ en de NFU om hun verantwoordelijkheid te nemen. Maak stagevergoedingen voor coassistenten mogelijk, zoals die nu ook beschikbaar zijn voor studenten van mbo en hbo in de zorg. Daarnaast is het ontzettend belangrijk dat de geneeskundestudent onder geen beding gaat betalen voor reizen van en naar coschappen. En voor de toekomstige beroepsgroep is het belangrijk dat er verschillende soorten artsen komen met diverse achtergronden. Zorg er daarom voor dat ook in de toekomst de kwaliteiten en interesses van de student bepalen wie er geneeskunde gaat studeren, en niet of de student over voldoende financiële middelen beschikt.

1) Enquête KNMG Studentenplatform, 2013

Lees ook:

• Studiefinanciering wordt leenstelsel
• Meer columns
• Meer over het KNMG Studentenplatform