Column: Aanspreekgedrag… lastig, maar soms nodig!
Plaats een reactie‘Ik heb nu wel genoeg over uw pijn gehoord. We gaan over op het lichamelijk onderzoek’, zegt een coassistent tegen een patiënt die daarna verbluft haar mond houdt. Als ik zo’n opmerking van een medeco zou horen, zou ik er zeker wat van willen zeggen. Maar is dat wel mijn verantwoordelijkheid? En schaadt het mijn goede relatie met die medestudent niet?
Sanne Wubbels, voorzitter van het KNMG Studentenplatform
De laatste decennia is er veel veranderd in de spreekkamer: de autoritaire dokter die volledig de agenda van het consult bepaalt, is uit de tijd. Een goede dokter is meer dan iemand met veel kennis. Communicatieve vaardigheden, inlevingsvermogen en een professionele opstelling zijn minstens zo belangrijk. Dit is terug te zien in het curriculum. Waar vroeger alleen ruimte was voor het ontwikkelen van medisch-inhoudelijke kennis, krijgen we nu ook op andere vlakken onderwijs. We volgen een verpleegstage, krijgen communicatietrainingen en leren rekening houden met de belevingswereld van de patiënt. Daarnaast leren we om kritisch naar ons eigen professionele gedrag te kijken. Maar hoe kritisch zijn we als het gaat om het professionele gedrag van onze medestudenten?
Geneeskundestudenten vinden het vaak lastig om een medestudent aan te spreken, terwijl er toch wel eens situaties zijn waarin het eigenlijk zou moeten. Dit blijkt uit onderzoek van het KNMG Studentenplatform. Studenten zeggen vaak dat zij zich niet verantwoordelijk voelen voor het gedrag van hun medestudent. Maar als arts wordt van ons verwacht dat we collega’s aanspreken op gedrag dat de kwaliteit van de verleende zorg in het geding kan brengen. Verantwoordelijkheid nemen voor het aanspreken van collega’s is dus een onderdeel van onze eigen professionaliteit.
Daarom denk ik dat het goed is als er ook tijdens de studie al een open aanspreekcultuur is onder geneeskundestudenten. . Studenten spreken vaak niet aan omdat zij bang zijn de goede relatie met hun medestudent te verstoren, blijkt uit onderzoek van het KNMG Studentenplatform. Maar als je weet hoe je iemand op een goede manier aan kunt spreken, ben ik ervan overtuigd dat dit niet de relatie met je medestudent schaadt. Het zou goed zijn als faculteiten aandacht besteden aan feedback geven in het onderwijs. Als jouw faculteit hier geen onderwijs over geeft, kun je ook zelf oefenen met het 4G-model (zie kader) hoe je een medestudent op een positieve manier aanspreekt.
Een coassistent die een denigrerende opmerking maakt naar een patiënt? Dat kan wat mij betreft niet door de beugel. Ik neem mezelf voor dat ik mijn medestudent zal aanpreken als wat mij betreft grenzen overschreden worden… jij ook?
4G-MODEL VOOR FEEDBACK GEVEN
Gedrag
Allereerst probeer je de situatie waarin je het gedrag opmerkte zo goed mogelijk te omschrijven. Het is belangrijk dat je geen kritiek levert op iemands persoonlijkheid, maar alleen objectief het gedrag of de gebeurtenis omschrijft.
Voorbeeld: ‘Je vertelde me gisteren dat je tot drie uur ‘s nachts met vrienden films aan het kijken was. Die ochtend hadden we verschillende patiënten op de polikliniek en je vertelde dat je hier eigenlijk te moe voor was.’
Gevoel en Gevolg
Vervolgens omschrijf je je eigen gedachten of gevoel hierbij en schets je de (mogelijke) gevolgen van het gedrag.
Voorbeeld: ‘Ik kreeg het gevoel dat je eigenlijk te moe was om te werken en niet in staat was om die patiënten op de polikliniek goed van dienst te zijn. Als je zo moe bent, maak je misschien sneller fouten, en dat kan gevolgen hebben.’
Check of je medestudent je kritiek begrijpt en waardeert. Probeer je in te leven in zijn of haar verdediging, maar blijf de boodschap herhalen.
Gewenst
Je kunt nog een tip geven of een mogelijke oplossing aandragen, het gewenste gedrag benoemen.
Voorbeeld: ‘Misschien is het goed om er beter op te letten dat je voldoende slaapt, zodat je de volgende dag fit bent.’
Lees meer over het onderzoek van het KNMG Studentenplatform
- Er zijn nog geen reacties
