Liever bewust onbekwaam

Eén van de eerste dingen die ik mij begin te realiseren na mijn eerste maand coschappen, is dat ik vooral van heel veel zaken nog weinig weet en veel dingen nog niet goed kan. Gelukkig is dat niet erg, want anders waren de coschappen uiteraard overbodig geweest.

En toch, fijn is het niet als je wat onhandig in de weg loopt en de infuuszak per ongeluk ondersteboven ophangt tijdens het assisteren van de anesthesioloog. Of als je door een wildvreemde specialist wordt onderbroken tijdens een overdracht omdat je verhaal kant nog wal raakt en de klinische relevantie van je gebrabbel ver te zoeken is. Of als je weer eens je diensttelefoon aan de andere kant van het ziekenhuis hebt laten liggen en je niets of niemand kunt bereiken.

Ik merk dat het met name lastig is om twee situaties goed van elkaar te onderscheiden: de situatie waarin je iets niet weet/kunt wat je eigenlijk wél had moeten weten/kunnen, en de situatie waarin je iets niet weet/kunt wat je op dat moment ook nog helemaal hoeft te weten/kunnen. Tijdens een gesprek hierover met een arts-assistent moest ik opeens denken aan iets waar een docent mij ooit wat over vertelde tijdens een werkgroep tijdens de bachelor: de leerfasen van Maslow.

Dit model begint bij het begin: de fase waarin je jezelf niet bewust bent van het feit dat je iets nog niet helemaal in de vingers hebt – ook wel ‘onbewust onbekwaam’. Langzaam schuif je vervolgens op naar de fase waarin je jezelf bewust bent van je eigen tekortkomingen: je bent ‘bewust onbekwaam’. Hoe meer je leert en leert, des te bekwamer je wordt en des te bewuster je jezelf hiervan wordt: ‘bewust bekwaam’. Totdat je ten slotte niet eens meer hoeft na te denken over het feit dat je iets kunt. Dan ben je beland in de laatste fase: ‘onbewust bekwaam’.

Met deze stappen in mijn achterhoofd werd ik opeens wat minder pessimistisch over de situatie waarin ik mij bevind, want ik wist: ik ben inmiddels langzaam op weg naar fase 2.