Blogs
Blog

Lichamelijk onderzoek

Plaats een reactie

Mijn huisarts is een vriendelijke vrouw van middelbare leeftijd. Rustige stem, mooi rood montuur, uitnodigende lach. Maar toch, als ik bij haar op de onderzoekstafel lig in mijn ondergoed, kan ik zo een rijtje met dingen opnoemen die ik liever zou willen doen dan daar liggen:
1. belastingaangifte invullen;
2. de hond van de buren uitlaten;
3. de harde schijf van mijn laptop opruimen.

Haar koude vingers. Die ijskoude stethoscoop. Spateltjes die naar binnen worden geduwd.
‘Aaaaaaah’
‘Eeeeeeeh’
Of ik mijn bh ook uit wil doen?!? Afijn, je snapt het.

Je kunt je daarom de noodkreten in het tweede jaar geneeskunde voorstellen. In dat jaar start je in Rotterdam namelijk met je praktijklessen lichamelijk onderzoek op medestudenten. Jij in je ondergoed, eenzelfde koude onderzoekstafel, diezelfde koude vingers, maar nu van een medestudent die onder je ribbenkast zit te graaien. Zijn eerste ribbenkast ooit. Een onderneming die flink wat mentale voorbereiding vraagt.
‘Nee, ik denk niet dat ik je levergrens kan voelen’, mompelt hij met een moeilijk gezicht.
15 cm. Je houdt je sterk. Hij moet het leren. Dit hoort erbij.
‘Nee, nee. Niet te voelen. Ik ga wat dieper.’
20 cm. Exoftalmus. Of toch een niet zo spontane kniepeesreflex uitvoeren?
‘O sorry, nee levergrens niet palpeerbaar. Was vergeten dat dat fysiologisch was.’

Niet te lang geleden mocht ik mijn eerste volledige consult uitvoeren met een lotuspatiënt. Na mijn ALECOBO-vragen, samenvatting, hulpvraag en algemene anamnese vraag ik mevrouw om zich tot op het ondergoed uit te kleden en op de onderzoekstafel plaats te nemen voor het lichamelijk onderzoek. Het welbekende riedeltje.
Terwijl ik naar de wasbak loop op mijn handen te wassen, zie ik in de spiegel hoe mevrouw zich achter mij uitkleedt. En hoewel ik me realiseer dat mevrouw beroepsmatig door derdejaars geneeskundestudenten lichamelijk wordt onderzocht, voelt deze lotuspatiënt toch echt even als mijn patiënt.
Voordat ik begin met de algemene inspectie vraag ik of mevrouw het koud heeft.
‘Nee hoor, meid. Ik bedoel dokter.’
Ik gniffel. Voor me staat een vrouw van ongeveer 50 jaar, kalenderleeftijd conform biologische leeftijd.
Ik begin aan mijn longonderzoek en ik merk hoeveel soepeler alles gaat dan vorig jaar. Hoe de routine erin is gesleten. En hoe daardoor het lichamelijk onderzoek is veranderd van ‘probeer-alles-te-onthouden-wat-je-moet-doen-in-de-juiste-volgorde-en-binnen-de-tijd’ in een soort rustgevend ritueel tussen mij en de (lotus)patiënt. Een ritueel waarna ik aan het einde van mijn oefenconsult met zekerheid durf te zeggen: ‘Mevrouw, op basis van het lichamelijk onderzoek heb ik geen afwijkingen kunnen vinden.’

Dit moment heeft me doen realiseren wat een voorrecht het lichamelijk onderzoek eigenlijk is. Hoe intiem dat moment is tussen arts en patiënt. Fragiel en ijzersterk tegelijk. Buiten de daadwerkelijke diagnostische waarde, is het een essentieel moment van contact. Als ervaren arts doe jij je ritueel op de patiënt. Je voelt de huid, je luister naar het hart, je klopt op de rug en neemt de patiënt in je op. Je voelt met wat voor routine je handen het onderzoek kunnen uitvoeren. En hoe dat weer iets zegt over jouw vaardigheden als arts. Als patiënt is het een van de weinige momenten in het consult zonder computerscherm als derde aanwezige partij. Een moment van volledige overgave, waarin je echt wordt gezien. Als ik terugdenk aan mijn eigen momenten in de kamer van mijn huisarts, dan was het precies dat. Ik voel de ervaring in haar handen als ze haar vingers over mijn borstkas manoeuvreert. Hoeveel levergrenzen ze eerder hebben mogen palperen. En als zij dan, aan het einde van het consult, zelfverzekerd zegt dat het waarschijnlijk gewoon een griepje is, dan geloof ik haar meteen. Die vertrouwensband, daar kan niets tegenop.

  • Sadaf

    Sadaf (19) is derdejaarsstudent geneeskunde en filosofie in Rotterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.